Chủ động các biện pháp phòng vệ thương mại

Huế đang thu hút nhiều DN vốn đầu tư nước ngoài để mở rộng thị trường xuất khẩu

Nhiều thách thức

Dẫu chưa nằm trong tốp đầu xuất, nhập khẩu hàng hóa lớn của Việt Nam, nhưng gần đây, nhiều DN ở TP. Huế, nhất là các DN ở khu công nghiệp, khu kinh tế... đã thu hút hàng tỷ USD vốn đầu tư nước ngoài để mở rộng thị trường xuất khẩu và tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Kết quả này dễ nhận thấy khi hạ tầng giao thông ở TP. Huế ngày càng được xây dựng kết nối đồng bộ, hạ tầng logistics đang phát triển mạnh, cũng như sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý và DN đã tạo ra một hệ sinh thái kinh tế năng động, ngày càng hội nhập sâu rộng với thị trường quốc tế.

Theo ông Phan Hùng Sơn, Phó Giám đốc Sở Công thương, 6 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa TP. Huế ước đạt 718,54 triệu USD, tăng 27,71% so với cùng kỳ năm 2024 và đạt hơn 50% kế hoạch năm 2025. Đến nay, hàng hóa của TP. Huế đã xuất khẩu đến hơn 50 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó xuất khẩu sang Hoa Kỳ đạt khoảng 220 triệu USD, chiếm khoảng 30,61% tổng kim ngạch xuất khẩu thành phố, góp phần phát triển kinh tế địa phương.

Tuy vậy, trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam hội nhập ngày càng sâu rộng với thế giới, các ngành dệt may, gỗ, thủy sản, thép… đóng vai trò quan trọng trong xuất khẩu và tạo việc làm tại TP. Huế nói riêng và cả nước nói chung đang đối diện với không ít thách thức, trong đó có nguy cơ bị điều tra và áp dụng các biện pháp PVTM từ phía nước ngoài. Cụ thể, thép là mặt hàng được Liên minh châu Âu (EU) ưu tiên bảo hộ, thực tế EU đã áp dụng tự vệ toàn cầu hạn ngạch thuế quan 25%. Cuối tháng 7/2024, Cục PVTM, Bộ Công thương cho biết, EU vừa có thông báo về việc nhận được yêu cầu điều tra chống bán phá giá với thép HRC (thép tấm cuộn cán nóng) có xuất xứ từ Việt Nam. Bên cạnh đó, ngành hàng đồ gỗ, xe đạp và phụ tùng, Bộ Công thương cũng đã nhận được nhiều đề nghị từ EU yêu cầu làm rõ nguồn gốc xuất xứ của một số lô hàng; đồng thời cảnh báo nhóm mặt hàng này vào EU đang gây thiệt hại cho DN trong khối.

Tăng cường năng lực cảnh báo sớm

Tại hội nghị tập huấn do Sở Công thương phối hợp với Cục PVTM (Bộ Công thương) tổ chức mới đây, bà Nguyễn Hằng Nga, Phó Trưởng phòng xử lý PVTM nước ngoài, Cục PVTM chia sẻ: Trong bối cảnh dẫn tới xu hướng điều tra PVTM với Việt Nam có nhiều lý do, đặc biệt nhất là thời gian gần đây Việt Nam gia tăng xuất khẩu hàng hóa mạnh mẽ; cùng với đó là việc chuyển dịch cung ứng sau dịch COVID-19 có nhiều tập đoàn quốc tế chuyển cơ sở sản xuất sang Việt Nam..., việc tăng cường năng lực cảnh báo sớm, chủ động ứng phó với các vụ việc PVTM là rất cấp thiết. Hệ thống cảnh báo sớm về PVTM được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo Quyết định số 316/QĐ-TTg ngày 1/3/2020, giao Bộ Công thương triển khai vận hành là một công cụ hỗ trợ hữu hiệu giúp DN nâng cao năng lực tự bảo vệ mình trên thị trường quốc tế.

Không chỉ đối với thị trường xuất khẩu Hoa Kỳ, để có biện pháp PVTM, các DN cần theo dõi hệ thống cảnh báo sớm thường xuyên; kiểm tra nguồn gốc nguyên liệu, chứng minh xuất xứ rõ ràng. Bên cạnh đó, các DN cần cập nhật thông tin từ đối tác nhập khẩu, các bên liên quan nước nhập khẩu về vụ việc có khả năng xảy ra. Thận trọng hơn trong hoạt động xuất khẩu nếu thuộc danh mục mặt hàng bị cảnh báo. Đặc biệt là thận trọng hơn khi xuất khẩu các mặt hàng thường xuyên bị điều tra PVTM và các đối tác thường xuyên điều tra PVTM.

“Đó là những thông tin, dữ liệu cần thiết giúp các DN đang hoạt động kinh doanh hàng hóa xuất khẩu ở TP. Huế chủ động nhận diện rủi ro, sớm có các biện pháp ứng phó kịp thời, phù hợp”, bà Nguyễn Hằng Nga nói.

Ông Chu Thắng Trung, Phó Cục trưởng Cục PVTM (Bộ Công thương) chia sẻ tại hội nghị, hiện Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam, chiếm gần 30% tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa. Đồng thời Hoa Kỳ chiếm gần 50% tổng số vụ việc đã khởi xướng điều tra đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam. Vì vậy, thông qua hệ thống cảnh báo sớm về PVTM của Bộ Công thương xây dựng, đã chia sẻ, hướng dẫn cho các DN khai thác thông tin, dữ liệu đối với từng lĩnh vực, mặt hàng sản xuất… để chủ động ứng phó hiệu quả với các biện pháp PVTM từ các nước, giảm thiểu rủi ro và thiệt hại trong xuất khẩu. “Các DN phải luôn trong tâm thế chủ động ứng phó với các vụ việc PVTM nước ngoài khi ra sân chơi quốc tế, nhằm hạn chế những thiệt hại đối với ngành sản xuất trong nước và bảo vệ lợi ích hợp pháp của DN Việt Nam, hướng đến xuất khẩu bền vững” - ông Chu Thắng Trung lưu ý.

Bài, ảnh: Minh Văn