Chủ tịch Quốc hội: Đảm bảo an ninh, an toàn thị trường tài chính tiền tệ
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lưu ý việc xây dựng trung tâm tài chính quốc tế khác với hình thành khu thương mại tự do, do đặc trưng yếu tố luân chuyển dòng vốn, tiền tệ liên tục, xuyên biên giới. Do đó, quy định phải gắn với giám sát, quản lý rủi ro, đảm bảo an ninh, an toàn thị trường tài chính tiền tệ.
Ngay sau khi kết thúc phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội Khóa 15, chiều tối nay, tại Nhà Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng; cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam; cho ý kiến về việc ủy quyền cho Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam phê duyệt một số nội dung trong hoạt động dầu khí; cho ý kiến việc xử lý nguồn thu hồi nợ của các chương trình tín dụng chính sách do ngân sách nhà nước cấp đã hết thời gian thực hiện tại Ngân hàng Chính sách xã hội.
Báo cáo thẩm tra về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, Thường trực Ủy ban Ủy ban Kinh tế và Tài chính thống nhất với nhiều nội dung tiếp thu, giải trình và dự thảo Nghị quyết chỉnh lý kèm theo Báo cáo của Chính phủ.
Riêng đối với nguyên tắc áp dụng nguyên tắc áp dụng pháp luật, đa số ý kiến Thường trực Ủy ban KTTC nhất trí về chủ trương, tuy nhiên đề nghị, việc ban hành các quy định nêu tại khoản 6, Điều 6 của dự thảo Nghị quyết cần bảo đảm các nguyên tắc như thực hiện nghiêm Quy định số 178 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác xây dựng pháp luật; Bảo đảm tính hợp Hiến, hợp pháp trong ban hành các quy định; Bảo đảm tính khả thi, kịp thời, khách quan, bảo vệ được lợi ích quốc gia, quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, doanh nghiệp và các chủ thể liên quan...
Cho ý kiến về phạm vi điều chỉnh quy định về việc thành lập hoạt động quản lý, giám sát Trung tâm tài chính, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho rằng: "Các cơ chế chính sách đặc thù đặc biệt này không chỉ áp dụng những trung tâm tài chính quốc tế mà quan trọng nhất là áp dụng cho các thành viên các doanh nghiệp thành viên của Trung tâm Tài chính quốc tế có dự án đầu tư tại Việt Nam, chứ còn nếu mà chỉ là chính sách đặc thù áp dụng đối với Trung tâm Tài chính quốc tế trong khu vực ranh giới địa lý xác định, thế thì tác dụng không nhiều".
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định
Giải trình làm rõ vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết: "Đúng là vấn đề mà bây giờ là nghiên cứu luật có cho phép mở rộng hay không thì việc này Chính phủ sẽ nghiên cứu kỹ, để khi trong quá trình triển khai thực hiện thì cái gì có thể kiểm soát được thì chúng ta sẽ mở rộng và điều chỉnh bằng nghị định. Thực sự là chúng ta vừa làm vừa phải kiểm soát rất chặt về rủi ro, nhất là rủi ro về vấn đề quản lý dòng tiền, ngoại hối".
Góp ý vào dự thảo Nghị quyết, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ, việc xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam có vai trò thúc đẩy tăng trưởng với mong muốn từ nay đến năm 2030, đạt hai con số. Nội dung này đã 3 lần được cấp có thẩm quyền cho ý kiến. Đến nay, các cơ quan đã thống nhất phương án tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết.
Chủ tịch Quốc hội cho rằng, Nghị quyết chỉ nên quy định vấn đề chung, mang tính nguyên tắc; Chính phủ ban hành hướng dẫn cụ thể để đảm bảo linh hoạt, kịp thời, phân cấp cho 2 thành phố: Thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Đà Nẵng những nội dung gắn với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của địa phương, đề cao tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn
"Tôi lưu ý việc xây dựng trung tâm tài chính quốc tế khác với hình thành khu thương mại tự do, do đặc trưng yếu tố luân chuyển dòng vốn, tiền tệ liên tục, xuyên biên giới. Do đó, quy định phải gắn với giám sát, quản lý rủi ro, đảm bảo an ninh, an toàn thị trường tài chính tiền tệ. Việc phát triển khung pháp lý cho hoạt động Trung tâm tài chính quốc tế cần có tính đột phá so với quy định pháp luật hiện hành. Do đó, các cơ quan cần tiếp tục phối hợp, rà soát những nội dung tương tự như quy định hiện hành hoặc đang được Quốc hội xem xét tại các dự thảo luật, nghị quyết sắp tới sẽ thông qua. Trong quá trình triển khai thực hiện cần hết sức lưu ý ngăn chặn, phòng ngừa rủi ro".
Về thành lập sàn giao dịch, nền tảng giao dịch tại trung tâm tài chính quốc tế, Chủ tịch Quốc hội chỉ rõ, cần có hướng dẫn triển khai đồng bộ, xây dựng cơ chế giám sát chặt chẽ, minh bạch, có cơ chế đảm bảo tách bạch, quản lý phù hợp giữa cơ quan giao dịch, giữa các thành viên trung tâm tài chính quốc tế đảm bảo giữa các thành viên trung tâm tài chính quốc tế với các tổ chức, cá nhân nước ngoài, tổ chức, cá nhân trong nước, có phương án phòng ngừa rủi ro lợi dụng chính sách, hợp thức hóa dòng tiền bất hợp pháp, rủi ro đầu cơ.
Về chính sách ngoại hối cần theo dõi, giám sát chặt chẽ sự luân chuyển dòng vốn giữa thành viên trung tâm tài chính quốc tế với các tổ chức, cá nhân nước ngoài cũng như với tổ chức, cá nhân không phải là thành viên trung tâm tài chính quốc tế và có hiện diện thương mại trên lãnh thổ Việt Nam để ngăn chặn các hành vi thao túng tỷ giá, rửa tiền.
Về chính sách thuế, có cơ chế kiểm soát, hướng dẫn cụ thể việc áp dụng ưu đãi đối với doanh nghiệp, vừa có hiện diện thương mại hoạt động tại trung tâm tài chính, vừa có hoạt động ngoài trung tâm tài chính, tránh lợi dụng chính sách, ảnh hưởng đến tính công bằng trong cạnh tranh.
Về chính sách đất đai, Chủ tịch Quốc hội đánh giá, việc thế chấp quyền sử dụng đất đai tại các tổ chức tín dụng nước ngoài là nội dung mới so với quy định hiện hành. Do đó, cần được hướng dẫn cụ thể hơn, nhất là trong vấn đề xử lý tài sản, để đảm bảo tránh phát sinh tranh chấp, khiếu kiện.
Liên quan đến nội dung cho phép Thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Đà Nẵng tăng thêm bội chi so với mức bội chi ngân sách địa phương hàng năm đã được Quốc hội quyết định, Chủ tịch Quốc hội chỉ rõ, nội dung này liên quan đến trần bội chi ngân sách địa phương đã được quy định trong Nghị quyết của Kế hoạch tài chính 5 năm giai giai đoạn 2021 – 2025.
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, đây là chủ trương lớn, cần phải làm kỹ, chặt chẽ, thận trọng, áp dụng luật pháp quốc tế vào trung tâm tài chính này nhưng phải phù hợp với điều kiện luật pháp của Việt Nam.
Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh
Phát biểu kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, Ủy ban thường vụ Quốc hội đánh giá cao Bộ Tài chính và các cơ quan hữu quan nghiên cứu, tiếp thu và giải trình tương đối đầy đủ các ý kiến của đại biểu Quốc hội và cơ quan thẩm tra; Thường trực Ủy ban Tài chính đã phối hợp đối với Bộ Tài chính công tác cơ quan liên quan trong quá trình hoàn thiện hồ sơ dự thảo nghị quyết.
Ủy ban thường vụ Quốc hội cơ bản tán thành với các phương án tiếp thu, giải trình mà Chính phủ đề xuất để tiếp tục hoàn thiện dự thảo nghị quyết trình Quốc hội bảo đảm chất lượng; hai cơ quan của Chính phủ và Quốc hội tiếp tục phải phối hợp chặt chẽ hơn nữa để tham mưu cho Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội, Chính phủ để có điều kiện bảo đảm chất lượng nhất dự thảo khi được ban hành. Đồng thời tiếp thu các ý kiến phát biểu tại phiên họp hôm nay để hoàn chỉnh, đưa vào dự thảo Nghị quyết.
