Chuyên nghiệp hóa nghề môi giới bất động sản gắn với chứng chỉ đào tạo nghề
Việc kiện toàn hệ thống môi giới viên bất động sản, cấp chứng chỉ hành nghề với các kỳ thi sát hạch công bằng, hiệu quả sẽ tiếp tục khẳng định bước tiến mới trong chiến lược đồng hành phát triển cộng đồng môi giới chuyên nghiệp, hướng đến mục tiêu xây dựng thị trường bất động sản minh bạch, lành mạnh và bền vững.

Ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Ủy ban Kinh tế và tài chính của Quốc hội chia sẻ tại một sự kiện liên quan về chứng chỉ nghề môi giới vừa mới đây tại Hà Nội. (Ảnh: HNV)
Tại cuộc hội thảo chuyên đề “Chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản: Vướng ở đâu - Gỡ thế nào?" diễn ra tại Hà Nội chiều 21/4, các nhà quản lý, các chuyên gia đã cùng trao đổi, mổ xẻ những điểm nghẽn trong công tác tổ chức kỳ thi sát hạch và cấp chứng chỉ hành nghề, một trong những khâu then chốt hiện đang làm chậm lại quá trình chuẩn hóa thị trường.
Theo Tiến sĩ Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS): Luật Kinh doanh Bất động sản 2023 đã có hiệu lực từ ngày 1/8/2024 với kỳ vọng lớn trong việc chuẩn hóa đội ngũ hành nghề. Nhưng hiện nay, chúng ta đang chứng kiến một “nút thắt thể chế” khi quy định đã có nhưng hệ thống vận hành thì chưa được khơi thông. Các địa phương chưa tổ chức kỳ thi sát hạch, người học không biết nên theo học ở đâu là đúng chuẩn, trong khi các doanh nghiệp thì không thể tuyển dụng đủ nhân sự có chứng chỉ hợp pháp để bảo đảm vận hành theo luật định.
Theo khảo sát, với khoảng gần 30.000 nhà môi giới, đến nay, đã có hơn 6.000 học viên hoàn thành chương trình đào tạo theo chuẩn Thông tư 04/2022/TT-BXD nhưng chưa thể tham gia kỳ thi sát hạch, do vướng mắc trong hướng dẫn tổ chức kỳ thi ở các tỉnh, thành phố.

Gỡ điểm nghẽn sát hạch, khai thông thị trường. (Ảnh: HNV)
Đáng lưu ý, có đến 416 doanh nghiệp môi giới báo cáo thiếu hụt nhân sự đạt chuẩn, dẫn đến việc nhiều doanh nghiệp môi giới không thể tuyển đủ nhân sự hợp pháp, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động giao dịch và quá trình phục hồi thị trường.
Hiện nay, đang âm thầm tồn tại một cơn “bão ngầm” trong ngành môi giới bất động sản, đó chính là khủng hoảng xoay quanh chứng chỉ hành nghề, nơi người hành nghề bị mắc kẹt giữa kỳ vọng tuân thủ pháp luật và thực tế không có lối đi rõ ràng.
Có đến 89% lực lượng môi giới bất động sản hiện nay chưa có chứng chỉ hành nghề hoặc chứng chỉ đã hết hiệu lực. Trong đó, 51,8% chưa có chứng chỉ và chưa từng qua đào tạo, 24,1% đã qua đào tạo nhưng chưa có chứng chỉ và 12,8% có chứng chỉ nhưng đã hết hiệu lực. Chỉ có 11,3% hiện đang sở hữu chứng chỉ hành nghề còn hiệu lực.
Điều này phản ánh thực trạng đáng lo ngại về tính pháp lý hành nghề và cũng đặt ra nhu cầu cấp thiết trong việc chuẩn hóa đội ngũ, tăng cường đào tạo và minh bạch hóa quy trình tổ chức thi sát hạch cấp chứng chỉ.
Bên cạnh đó, 93% người được khảo sát bày tỏ mong muốn tham gia kỳ thi sát hạch, thể hiện mức độ quan tâm rất cao đến việc tuân thủ quy định pháp luật và nhu cầu được chuẩn hóa kiến thức hành nghề. Đây cũng là tín hiệu tích cực, đặt ra yêu cầu cấp thiết trong việc tổ chức kỳ thi một cách bài bản, linh hoạt, đồng thời cần xem xét khả năng tổ chức theo hình thức trực tuyến để đáp ứng xu hướng số hóa và nhu cầu rộng rãi của lực lượng môi giới bất động sản hiện nay.
Trong bối cảnh đó, Hội môi giới bất động sản Việt Nam nhấn mạnh: công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm là rất cần thiết nhưng song song với đó cần tạo điều kiện thuận lợi để các nhà môi giới bất động sản có “cơ hội được hành nghề đúng quy định”. Trước khi thanh tra, hãy tạo ra lối đi, tạo ra giải pháp thực tiễn, cụ thể và khả thi để tháo gỡ cho hàng chục ngàn môi giới đang bị mắc kẹt trong vùng mù pháp lý.
Ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Ủy ban Kinh tế và tài chính của Quốc hội cho rằng, đây là vấn đề quan trọng liên quan tới thực thi pháp luật và mong rằng, các ý kiến kiến nghị đề xuất ngay sau đây sẽ được tổng hợp gửi lên nhanh nhất tới các cơ quan có thẩm quyền.
Nhiều ý kiến của các chuyên gia và nhà quản lý cũng chỉ rõ, điểm nghẽn chủ yếu đến từ sự chậm trễ trong việc ban hành hướng dẫn thực hiện ở cấp địa phương. Dù Luật đã quy định rõ trách nhiệm thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố, nhưng hiện tại đa số địa phương vẫn chưa có động thái triển khai cụ thể.
Trong đó, hầu hết đều thống nhất đề xuất Bộ Xây dựng sớm ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể để Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố có cơ sở triển khai kỳ thi theo đúng quy định pháp luật.

Môi giới viên bất động sản chuyên nghiệp góp phần làm thị trường chuyên nghiệp và minh bạch. (Ảnh: Ban tổ chức cung cấp)
Bên cạnh đó, các ý kiến cũng nhấn mạnh sự cần thiết cho phép các đơn vị đào tạo đủ điều kiện được phối hợp tổ chức kỳ sát hạch đồng thời đề xuất xây dựng hệ thống thi trực tuyến hoặc liên tỉnh, nhằm giảm tải áp lực cho từng địa phương và đảm bảo tính công khai, minh bạch trong toàn hệ thống.
Dịp này, Viện Nghiên cứu đánh giá thị trường bất động sản Việt Nam (VARSIRE) đã chính thức công bố khung chương trình đào tạo, bồi dưỡng kiến thức hành nghề môi giới bất động sản, điều hành sàn giao dịch bất động sản và ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác với một số doanh nghiệp tiêu biểu trong lĩnh vực bất động sản.
Ông Trần Văn Bình, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội môi giới bất động sản khẳng định, việc nâng cao năng lực của đội ngũ môi giới và kinh doanh bất động sản là cần thiết đồng thời, tới đây với việc kiện toàn hệ thống môi giới viên bất động sản, cấp chứng chỉ hành nghề với các kỳ thi sát hạch công bằng, hiệu quả sẽ tiếp tục khẳng định bước tiến mới trong chiến lược đồng hành phát triển cộng đồng môi giới chuyên nghiệp, hướng đến mục tiêu xây dựng thị trường bất động sản minh bạch, lành mạnh và bền vững.
“Chúng tôi kỳ vọng đây sẽ tín hiệu mạnh mẽ thúc đẩy Quốc hội, Chính phủ, Bộ Xây dựng chỉ đạo khẩn trương tháo gỡ ách tắc, khôi phục dòng chảy nhân lực môi giới - lực lượng huyết mạch của thị trường bất động sản. Đồng thời, Hội môi giới bất động sản Việt Nam cũng khẳng định cam kết sẽ tiếp tục đồng hành cùng các địa phương trong toàn bộ quy trình từ đào tạo, sát hạch cho đến hỗ trợ tuyển dụng, hướng tới một hệ sinh thái nghề môi giới chuyên nghiệp.”- ông Trần Văn Bình nói.