Cuộc thi viết 'Lòng tốt quanh tôi' lần 3: 'Bà mẹ đặc biệt' của người khuyết tật
Bà Dương Thị Từ năng nổ tham gia công tác hội, trực tiếp đứng lớp nhiều khóa học làm chổi chít cho người khuyết tật
Dù đã chạm mốc tuổi thất thập cổ lai hy, đôi chân mất khả năng đi lại từ nhỏ, song bà Dương Thị Từ vẫn nỗ lực tạo công ăn việc làm cho nhiều người khuyết tật ở Lạng Sơn.
Vượt lên số phận
Chúng tôi đến thăm cơ sở sản xuất chổi chít của bà Dương Thị Từ ở phường Lương Văn Tri, tỉnh Lạng Sơn trong một ngày cuối thu se lạnh. Nằm sâu trong một con ngõ, những mảnh đời bất hạnh đang cùng bà Từ viết lên câu chuyện về nghị lực cuộc sống - lao động bằng chính đôi tay, đôi chân không lành lặn.
Ngồi trên chiếc xe lăn, bà Từ vừa đan chổi vừa tiếp chuyện chúng tôi. Bà năm nay đã 70 tuổi, sinh ra trong một gia đình nghèo đông anh chị em, lên 2 tuổi bà không may bị sốt bại liệt. Từ đó, đôi chân không còn khả năng đi lại, mọi sinh hoạt đều phải có người thân hỗ trợ. Bà Từ phải lê guốc bằng tay thay cho chân.
Đó cũng là rào cản khiến bà không được đi học đầy đủ và dần phải học cách tự bươn chải, lo cho cuộc sống của bản thân.
"Hồi trẻ tôi làm nghề cắt may nhưng khi có tuổi lại không theo được xu hướng thời trang nên tôi dừng lại. Năm 2007, tôi lặn lội xuống Hà Nội học nghề đan chổi chít, quyết tâm học nghề bởi tôi ấp ủ sẽ dạy nghề cho những người đồng cảnh ngộ tại địa phương.
Sau khi học được nghề, tôi trở về nhà và mở cơ sở đan chổi chít, nhận một số bạn khuyết tật vào làm việc từ đó đến nay" - bà Từ tâm sự.
Trải qua nhiều thời điểm thăng trầm, khó khăn về đầu ra sản phẩm song bà Từ luôn cố gắng duy trì công việc đều đặn cho người khuyết tật.

Bà Dương Thị Từ (ngồi xe lăn) và những người khuyết tật đang làm việc tại cơ sở
Bà tích cực kết nối với các tổ chức trong tỉnh, các chợ đầu mối để tạo đầu ra ổn định. "Tuy chổi chít được làm hoàn toàn thủ công và do người khuyết tật thực hiện nhưng tôi luôn đặt yêu cầu về chất lượng sản phẩm lên hàng đầu.
Sản phẩm có tốt thì khách hàng mới tin tưởng và sử dụng lâu dài, còn chỉ bán hàng từ thiện thì khó bán đến lần thứ 3. Hơn nữa, những người khuyết tật như chúng tôi cũng luôn khao khát được lao động, được hòa nhập và chứng tỏ giá trị bản thân" - bà Từ nói.
Mái ấm đặc biệt sau giờ làm
Ngồi trò chuyện với những người khuyết tật tại cơ sở, mọi người rôm rả làm việc và thủ thỉ với nhau rằng bà Từ có tấm lòng đúng như cái tên của bà, nhân từ và hiền hậu. Bởi những người khuyết tật dù nặng hay nhẹ, dù xa hay gần đến với bà đều được lo chỗ ăn, chỗ ở, làm được bao nhiêu họ được nhận đầy đủ từ bà chủ cơ sở đặc biệt này.
Ngôi nhà của bà không chỉ là chỗ làm việc mà thực sự là một mái ấm của người khuyết tật, họ được lao động, được yêu thương và đối xử bình đẳng. "Tôi sống độc thân nên coi mọi người ở đây như con em trong nhà, có nhiều thì ăn no, có ít thì chia sẻ với nhau như người thân" - bà Từ chia sẻ.
Chị Lương Thị Bé ở xã Thất Khê đã làm ở cơ sở được vài năm chia sẻ: "Tôi vốn bị khuyết tật bẩm sinh không đi lại được, nhiều năm ở nhà không có việc gì làm, khiến cuộc sống rất khó khăn. Biết đến cơ sở làm chổi chít của cô Từ, tôi đã đến và xin vào làm việc. Tôi được cô dạy nghề, cho ăn ở miễn phí, thu nhập được hơn 3 triệu đồng/tháng, công việc phù hợp với sức khỏe nên tôi cảm thấy tinh thần phấn chấn hơn hẳn, bản thân cũng có thể tự lập được".
Còn theo lời chị Vi Thị Hiếu (ngụ xã Văn Quan), chị bị khuyết tật từ nhỏ, sức khỏe yếu, trước kia cũng không có công việc ổn định. Chị đã đến cơ sở làm từ 8 năm trước.
"Cô không chỉ dạy nghề mà luôn quan tâm, gần gũi và chia sẻ những khó khăn trong cuộc sống. Ở đây, tôi quen anh Khuyến cũng là người khuyết tật và chúng tôi đã nên duyên vợ chồng nhờ cô kết nối. Từ cuối năm 2023, vợ chồng tôi được cô lo ăn ở miễn phí, sống với nhau như người một nhà, vợ chồng tôi coi cô như người mẹ đặc biệt" - chị Hiếu bộc bạch.
Theo bà Từ, mỗi cân chít làm được 2 chiếc chổi, bình quân 1 năm cơ sở của bà dùng 8 tấn chít, tính ra khoảng 16.000 chiếc chổi chít được bà đưa ra thị trường hằng năm. Hiện tại, cơ sở của bà có 5 lao động là người khuyết tật, còn tính cả những người đã nghỉ hoặc về nhà đi làm riêng khoảng hơn chục người.
"Tôi làm 2 loại chổi, loại 25.000 đồng/chiếc và loại 40.000 đồng/chiếc. Được mọi người yêu mến, ủng hộ nên sản phẩm có đầu ra khá ổn định. Tôi không mong gì hơn ngoài tạo thêm công ăn việc làm cho người khuyết tật tại địa phương" - bà Từ cười hiền nói.
Nhìn những đôi bàn tay đan chổi chít thoăn thoắt với ánh mắt chất chứa hy vọng, chúng tôi cảm nhận được nghị lực vươn lên trong mỗi con người...
Năm 2024, bà Từ không may bị tai nạn giao thông khá nghiêm trọng phải nằm bệnh viện mất 10 tháng, nhưng công việc không hề gián đoạn. "Anh chị em ở cơ sở vẫn làm việc đều đặn cho dù không có tôi. Tôi bị gãy xương 3 chỗ, chấn thương ở đầu nhưng may mắn qua khỏi, cố gắng hồi phục từng ngày để sớm trở lại với công việc" - bà Từ tâm sự.
"Bản thân tôi cũng là người khuyết tật nhưng đó là số phận, tôi không than thở mà cố gắng tạo việc làm cho mình, cho người đồng cảnh ngộ. Nhìn ở góc độ kinh tế, đan chổi chít cũng khó làm giàu, quy mô cũng nhỏ nhưng đối với người khuyết tật khi có được việc làm ổn định đã là quá tốt. Vì vậy, tôi cũng cảm thấy hạnh phúc khi giúp đỡ được họ cho dù tuổi cũng đã cao" - bà Từ nói.
Năng nổ tham gia công tác hội
Bên cạnh công việc sản xuất chổi chít, bà Dương Thị Từ cũng rất năng nổ tham gia công tác Hội Bảo trợ người khuyết tật và Bảo vệ quyền trẻ em tỉnh Lạng Sơn, trực tiếp đứng lớp nhiều khóa học kỹ thuật làm chổi chít cho người khuyết tật. Nhờ đó bà cũng được hội giúp đỡ, kết nối đầu ra cho sản phẩm.
"Cơ sở của tôi được sự hỗ trợ của rất nhiều tổ chức trên địa bàn tỉnh, từ các trường học, công sở, tổ chức hội... nhận mua chổi hằng năm, hằng quý đến những hộ gia đình ưu tiên lựa chọn chổi chít của cơ sở người khuyết tật. Vậy nên, đã có nhiều lúc khó khăn, thị trường bấp bênh, tôi và các chị em phụ nữ vẫn cố gắng duy trì công việc, đa dạng hơn cách bán hàng" - bà Từ cho biết.

Bà Dương Thị Từ được biểu dương Phụ nữ khuyết tật tiêu biểu năm 2022 của tỉnh Lạng Sơn. (Ảnh do nhân vật cung cấp)
Bà Lương Thị Mỹ An, nguyên Chủ tịch Hội Bảo trợ người khuyết tật và Bảo vệ quyền trẻ em tỉnh Lạng Sơn, cho hay bà Từ là một tấm gương sáng vượt lên số phận của tỉnh, bằng ý chí quyết tâm đã tự tạo được việc làm cho bản thân cũng như những người khuyết tật khác.
Nay cho dù tuổi đã cao nhưng bà vẫn không ngừng lao động, dạy nghề và ổn định sinh kế cho rất nhiều người, giúp họ tự tin hòa nhập với cộng đồng.
Bà Dương Thị Từ tích cực tham gia công tác phụ nữ, công tác người cao tuổi, công tác Chữ thập đỏ.
Năm 2023, bà Dương Thị Từ vinh dự được tặng Giải thưởng KOVA hạng mục Sống đẹp của Tập đoàn Sơn KOVA. "Tôi rất vinh dự về giải thưởng này. Tôi hy vọng trong thời gian tới sẽ tiếp tục dạy nghề được cho nhiều bạn khuyết tật hơn nữa, giúp các bạn cải thiện cuộc sống và hòa nhập tốt hơn với cộng đồng" - bà Từ nói.
Bà Từ nhận Giải thưởng KOVA hạng mục Sống đẹp năm 2023














