Cứu sống bệnh nhân bị suy đa tạng do dùng thuốc hạ huyết áp quá liều

Bệnh nhân trong tình trạng nặng huyết áp thấp, suy đa tạng phải sử dụng vận mạch liều cao

Bệnh nhân nữ L.H.T.L., 46 tuổi, địa chỉ ở TP. Cần Thơ được tuyến trước chuyển đến Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ vào lúc 22 giờ 59 phút ngày 30.3.2025 với tình trạng mạch nhanh, huyết áp thấp.

Thông tin từ gia đình cho biết: bệnh nhân có tiền sử tăng huyết áp được chỉ định uống thuốc hàng ngày, cách 24 giờ trước khi nhập viện, bệnh nhân đã uống cùng lúc khoảng 140 viên thuốc Amlodipine 5mg (thuốc điều trị tăng huyết áp nhóm ức chế kênh calci), sau đó bệnh nhân chóng mặt nhiều, nôn ói được đưa đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hậu Giang và được hồi sức tích cực, các bác sĩ đánh giá bệnh nhân cần can thiệp chuyên khoa sâu về lĩnh vực hồi sức tích cực nên chuyển tuyến đến Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ.

Ngay sau khi nhập viện, bệnh nhân được chuyển khoa Hồi sức tích cực – Chống độc. Thời điểm nhập viện, bệnh nhân trong tình trạng nặng huyết áp thấp, phải sử dụng vận mạch liều cao, toan chuyển hóa nặng, suy đa tạng, bệnh nhân được điều trị tích cực theo phác đồ chuyên sâu và lọc máu liên tục nhằm thăng bằng kiềm toan và ổn định huyết động.

Sau gần 20 ngày điều trị tích cực, bệnh nhân đã tỉnh táo, dấu hiệu sinh tồn ổn định

Dù được can thiệp kịp thời, tình trạng của bệnh nhân tiếp tục diễn tiến nặng, xuất hiện suy hô hấp, rối loạn tri giác, có chỉ định đặt nội khí quản thở máy. Huyết áp tiếp tục giảm dù đã phối hợp thuốc liều vận mạch liều cao. Trước tình trạng sốc kháng trị, tiên lượng tử vong, các bác sĩ khoa Hồi sức tích cực – Chống độc quyết định thực hiện kỹ thuật ECMO, được xem là biện pháp hồi sức cuối cùng cứu sống bệnh nhân.

Đến ngày thứ 6 thực hiện kỹ thuật ECMO, tình trạng lâm sàng của bệnh nhân bắt đầu có dấu hiệu cải thiện. Ngoài thực hiện kỹ thuật ECMO, bệnh còn được thay huyết tương, lọc máu liên tục, truyền đạm, dinh dưỡng...

Ngày thứ 8, các chỉ số cận lâm sàng cùng tình trạng lâm sàng của bệnh nhân cải thiện rõ rệt. Bệnh nhân có chỉ định ngừng ECMO và tiếp tục quá trình hồi sức tích cực.

Sau gần 20 ngày điều trị tích cực, bệnh nhân đã tỉnh táo, dấu hiệu sinh tồn ổn định, được chỉ định cai máy thở, rút nội khí quản và chuyển về khoa Nội Hô hấp để tiếp tục theo dõi, điều trị và chăm sóc. Hiện tại bệnh nhân ổn định, tỉnh táo, tiếp xúc tốt, các xét nghiệm trở về giá trị bình thường, ra viện ngày 23.4.2025.

Trưởng khoa Hồi sức tích cực - Chống độc bệnh viện, BS.CKII. Dương Thiện Phước thông tin: Tình trạng quá liều thuốc ức chế kênh calci có thể dẫn đến rối loạn chức năng tim nghiêm trọng. Thuốc ức chế các kênh calci khi dùng quá liều sẽ gây suy tim, giãn mạch và tăng đường huyết.

Các nghiên cứu liên quan đến việc sử dụng kỹ thuật ECMO trong điều trị quá liều thuốc ức chế kênh calci cho thấy hiệu quả đáng ghi nhận, với tỷ lệ sống đến khi xuất viện đạt 84,6%.

Trước khi được chỉ định ECMO, các bệnh nhân đều đã trải qua nhiều biện pháp điều trị nội khoa tích cực và các hỗ trợ chuyên sâu khác. Hồi sức tích cực vẫn là nền tảng trong điều trị loại quá liều này. Tuy nhiên, những trường hợp không đáp ứng với điều trị nội khoa cần được đánh giá sớm tại các trung tâm có khả năng triển khai kỹ thuật ECMO.

Từ năm 2021 Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ đã thực hiện ca ECMO đầu tiên, đánh dấu bước tiến quan trọng trong lĩnh vực hồi sức cấp cứu tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Kể từ đó, kỹ thuật ECMO là một kỹ thuật hồi sức chuyên sâu, hiện đại được thực hiện thường quy tại bệnh viện, giúp cứu sống trong nhiều trường hợp nguy kịch trong nhiều chuyên khoa khác nhau, mang lại hy vọng sống cho những bệnh nhân từng được đánh giá là "vô phương cứu chữa".

Những ca bệnh được cứu sống ngoạn mục như viêm cơ tim cấp, viêm phổi nặng gây hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển (ARDS), nhồi máu cơ tim cấp biến chứng choáng tim, thuyên tắc phổi nguy kịch, sốc phản vệ nguy kịch không đáp ứng điều trị thường quy,… là minh chứng rõ nét cho hiệu quả của phương pháp này.

Vũ Châu