Đại biểu Quốc hội: Tuyệt đối không phân phối thuốc kê đơn qua thương mại điện tử

Đại biểu Phạm Khánh Phong Lan (TP.HCM)

Chiều 26/6, thảo luận tại hội trường về Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược (Dự thảo), một số vị đại biểu Quốc hội tiếp tục lo ngại về quy định áp dụng thương mại điện tử trong bán thuốc.

Lần sửa đổi này, Dự thảo bổ sung quy định kinh doanh các thuốc, nguyên liệu làm thuốc phải thực hiện trên sàn giao dịch thương mại điện tử, ứng dụng thương mại điện tử bán hàng, website thương mại điện tử bán hàng.

Dự thảo luận cũng quy định “không được kinh doanh dược trên mạng xã hội và các hình thức kinh doanh điện tử khác”.

Khi thảo luận tại tổ nhiều vị đại biểu đã tỏ rõ thái độ không ủng hộ việc bán thuốc qua mạng.

Thảo luận tại hội trường, đại biểu Tráng A Dương (Hà Giang) đề nghị cơ quan soạn thảo quy định rõ hơn về hoạt động giao dịch, mua bán theo phương thức thương mại điện tử, đồng thời quy định bổ sung những hành vi nghiêm cấm đối với hoạt động này nhằm đảm bảo sự thống nhất trong quá trình áp dụng vào thực tiễn.

Theo đại biểu Phạm Khánh Phong Lan (TP.HCM) thì “quản nhà thuốc truyền thống còn chưa nổi mà tính bán thuốc online là rất nhiều nguy cơ, nhất là nguy cơ thuốc giả, thuốc kém chất lượng rất khó phát hiện và xử lý trên không gian mạng”.

Bà Lan cho rằng, các nội dung của Dự thảo về bán thuốc qua sàn giao dịch điện tử còn đơn giản và rời rạc, chưa đủ tính khả thi.

“Trong mọi trường hợp, tôi đề nghị tuyệt đối không đưa thuốc kê đơn vào danh mục có thể phân phối qua thương mại điện tử. Đối với thuốc không kê đơn, việc áp dụng thương mại điện tử phải được cân nhắc ở giai đoạn nền pháp lý đã được hoàn thiện chặt chẽ và phải được tổ chức trong một khuôn khổ an toàn và trật tự hơn. Như hiện nay thì chưa phải giai đoạn chín muồi và công tác chuẩn bị chưa đầy đủ để thực hiện việc này”, bà Lan bày tỏ quan điểm.

Tán thành ý kiến đại biểu Lan, đại biểu Nguyễn Trí Thức (Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy, TP.HCM) đề nghị phải xem xét cho kỹ vấn đề này. Hình thức kinh doanh online chỉ được phép kinh doanh những thuốc không kê đơn, và phải lập một trang web hoặc một app chính thống để quản lý được. “Còn bây giờ nếu mở ra hết cho kinh doanh thuốc online thì rất nguy hiểm, kể cả trong vận chuyển, trao đổi thuốc, điều kiện, nhiệt độ, hóa chất, sẽ ảnh hưởng tới chất lượng điều trị”, ông Thức nói.

Cần kiểm soát hết sức ngặt nghèo, cẩn trọng việc bán thuốc qua thương mại điện tử, đại biểu Nguyễn Công Hoàng, Giám đốc bệnh viện Trung ương Thái Nguyên phát biểu.

Về quảng cáo thuốc, Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy nhìn nhận trên cả phương tiện truyền thông chính thống vẫn có những quảng cáo nói quá tác dụng thật. Ông Thức đề nghị những nội dung này phải được Sở y tế, Bộ Y tế cho phép hoặc xem trước, kiểm nghiệm trước khi được truyền thông, quảng cáo trên phương tiện truyền thông đại chúng.

Liên quan tới kiểm soát thị trường thuốc kinh doanh qua các hệ thống quầy thuốc, đại biểu Lã Thanh Tân (Hải Phòng) nêu, Luật hiện hành đang có nhiều quy định liên quan đến việc kiểm soát hoạt động mua bán thuốc tại các quầy thuốc. Tuy nhiên trên thực tế, việc mua bán các loại thuốc tại nhiều nhà thuốc, quầy thuốc vẫn khá thoải mái, kể cả những loại thuốc thuộc diện phải kê đơn của bác sĩ chuyên khoa.

Theo đại biểu Tân thì việc người bán thuốc tự chẩn bệnh, kê đơn và tư vấn cho người mua dù hoàn toàn không có bằng cấp chuyên môn tương ứng về lĩnh vực y, dược còn khá phổ biến. Từ đó dẫn đến nhiều nguy cơ cho sức khỏe của người dân như dùng sai chỉ định, dùng quá liều, tác dụng phụ của thuốc... Từ đó, vị đại biểu Hải Phòng đề nghị bổ sung các quy định, chế tài cụ thể để kiểm soát chặt chẽ, hiệu quả hơn nữa vấn đề này trên thực tế.

Đại biểu Phạm Khánh Phong Lan lo ngại trước thực trạng bùng nổ gia tăng số lượng các công ty phân phối bán buôn và nhà thuốc bán lẻ.

Cụ thể từ 2016 đến nay, số doanh nghiệp bán buôn tăng từ 3.140 lên 5.170, số nhà thuốc từ 39.200 lên 67.000 dẫn đến nhà thuốc/ mật độ dân cư từ 2.217 xuống 1.564 người, trong khi quốc tế là 4.182 người, dẫn đến tăng chi phí trung gian, kiểm soát giá thuốc, trong khi cơ chế hậu kiểm, bộ máy thanh tra vẫn như cũ.

Bà Lan đề nghị phải quy định tái lập điều kiện khoảng cách giữa các nhà thuốc, điều kiện cư trú của dược sĩ có chứng chỉ hành nghề, công khai giấy phép tại nhà thuốc, tăng cường vai trò của hội hành nghề. Phải giải quyết tình trạng mua bán lòng vòng qua nhiều tầng nấc trung gian dẫn đến tăng giá thuốc.

Nguyễn Lê