Đậm đà vị tết quê hương

Nếu bánh chưng là trung tâm của mâm cỗ ngày tết miền Bắc, thì bánh tét chính là món ăn truyền thống đặc trưng ngày tết miền Nam. Bên cạnh những món ăn ngon, hấp dẫn khác, trong mỗi gia đình phải có món bánh tét thì ẩm thực ngày tết mới tròn vị.

Được chế biến từ nguyên liệu chính là gạo nếp, nhưng người miền Nam nói chung, người Bình Dương nói riêng đã sáng tạo, làm cho món ăn này có nhiều hương vị hơn bằng cách kết hợp khéo léo với các nguyên liệu khác. Tùy vào nguyên liệu kết hợp, người ta đã làm ra món bánh tét nhân đậu xanh thịt heo; bánh tét nhân hạt điều - thịt heo - hột vịt; bánh tét nhân chay (các loại đậu) hay bánh tét ngũ sắc vô cùng đẹp mắt.

Anh Nguyễn Văn Thông, Chi hội trưởng Chi hội Ẩm thực Bình Dương, cho biết cùng với bánh tét, canh khổ qua nhồi thịt là món ăn không thể thiếu trong những ngày tết của người Bình Dương. Theo quan niệm dân gian, thưởng thức món ăn này trong dịp tết thì những khổ cực của năm cũ theo đó mà “qua đi” và thay vào đó là sự may mắn, tốt đẹp sẽ đến với mọi người trong năm mới. Thế nên, dù nhiều hay ít, nhà nào cũng nấu thêm một nồi canh khổ qua nhồi thịt để ba ngày tết ai cũng có thể thưởng thức với ý nghĩa tốt đẹp về mặt tinh thần.

Và một trong những món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ ngày tết ở phương Nam đó chính là món thịt kho tàu. Món ăn này thường được các gia đình nấu vào dịp tết vì nó có thể bảo quản khá lâu, lại tiện lợi. Ngày tết ai cũng bận rộn tiếp khách rồi đi chúc tết bà con, bạn bè, vì thế các gia đình thường nấu sẵn một nồi thịt kho tàu thật to, chia thành từng phần đủ ăn bảo quản trong tủ lạnh, đến bữa chỉ việc lấy ra hâm lại là có thể dùng liền, không phải mất nhiều thời gian chế biến.

Để làm nên món ăn này, ngoài nguyên liệu chính là thịt heo (thường chọn thịt ba chỉ), còn có trứng vịt luộc và thường kho chung với nước dừa (nên còn gọi là thịt kho nước dừa) cùng các gia vị gia giảm theo khẩu vị thì món thịt mới thơm ngon. Thịt kho tàu thường ăn chung với cơm trắng, kết hợp cùng dưa giá hay dưa cải muối chua để tăng thêm hương vị đậm đà.

Ngày tết cổ truyền dân tộc ở mỗi vùng miền, địa phương đều có những món ăn đặc trưng truyền thống riêng, tạo nên sự phong phú, đa dạng về món ăn trong kho tàng ẩm thực Việt. Ngoài những món đặc trưng trên, trong mâm cỗ ngày tết của người Bình Dương còn có rất nhiều món ngon khác, như: Thịt gà, gỏi, nem, chả lụa, lỗ tai heo ngâm chua ngọt, tôm khô trộn củ kiệu, dưa món, lẩu... Đó không chỉ là sự đa dạng trong văn hóa ẩm thực, mà còn mang ý nghĩa về một năm mới sum vầy, luôn sung túc, đầy đủ.

CẨM LÝ