Đánh bắt 'lộc trời' trên hồ Ba Bể

Nghề đánh bắt cá trên hồ Ba Bể gắn bó với người dân địa phương từ lâu.

Cứ mỗi khi thời tiết thuận lợi, mặt hồ yên ả, người dân ở thôn Pác Ngòi, xã Ba Bể, lại tranh thủ chuẩn bị chài, lưới, vó… để xuống hồ đánh bắt cá. Những mẻ lưới được tung ra giữa làn nước xanh thẫm, rồi kéo lên đầy ắp cá, tôm, tép, khiến không khí lao động trở nên rộn ràng hơn. Nhiều năm nay, nghề đánh bắt thủy sản trên hồ Ba Bể đã giúp bà con nơi đây có thu nhập ổn định.

Khoảng 4 giờ chiều, khi ánh nắng đã dần tắt, chúng tôi được chị Hứa Thị Thầm, người dân thôn Pác Ngòi, chèo thuyền đưa ra lòng hồ để mục sở thị cảnh đánh bắt cá. Mặt hồ mênh mang, từng nhịp chèo khua nhẹ trên sóng nước đưa chúng tôi đến gần khu vực người dân đang thả lưới. Người đầu tiên chúng tôi gặp là ông Hứa Văn Tuyến cũng ở thôn Pác Ngòi, đang cẩn thận gỡ từng đoạn lưới vừa kéo lên từ lòng hồ.

Vừa làm việc, ông Tuyến vừa chia sẻ: Tôi gắn bó với nghề đánh bắt cá trên hồ Ba Bể đã hơn 20 năm. Trước đây, gia đình chỉ sống nhờ vào mấy sào ruộng. Khi du lịch từng bước phát triển, tôi chọn thêm nghề này để mưu sinh, cải thiện cuộc sống và gắn bó đến tận bây giờ. Công việc tuy vất vả nhưng cũng có thêm thu nhập.

Để tìm hiểu thêm, chúng tôi gặp anh Dương Văn Sảo, một hộ dân ở cùng thôn cũng đang đánh bắt cá cách đó không xa. Vừa kéo tay chèo neo lại thuyền, anh vừa chia sẻ về công việc hằng ngày của mình: Khoảng 3 giờ chiều, tôi chuẩn bị phao, thuyền, chài, lưới rồi chèo ra hồ chọn vị trí thuận lợi để thả lưới. Đến khoảng 2-3 giờ sáng hôm sau thì quay lại cất lưới. Nếu thời tiết êm, mỗi đêm tôi có thể đánh bắt được chừng 20kg cá. Cá mương nhỏ bán cho thương lái tại bến với giá khoảng 30.000 đồng/kg, bán lẻ ngoài chợ được 40.000 đồng/kg. Riêng cá chép thì có giá cao hơn, khoảng 100.000 đồng/kg. Nhờ nghề này, gia đình tôi có thêm thu nhập ổn định.

Nguồn thủy sản phong phú ở hồ Ba Bể là "lộc trời" ban tặng cho người dân vùng hồ.

Ngày nay, cùng với sự phát triển của du lịch hồ Ba Bể, nhiều hộ dân đã tham gia kinh doanh dịch vụ để cải thiện đời sống. Tuy vậy, không ít gia đình vẫn duy trì nghề đánh bắt cá như thêm một nguồn thu nhập. Nhờ hoạt động du lịch sôi động, thủy sản đánh bắt từ hồ cũng được tiêu thụ thuận lợi hơn, thương lái đến tận bến thu mua nên bà con không còn phải mang ra chợ bán lẻ vất vả như trước.

Cá chép, cá mương, rô phi, tôm, tép… từ hồ Ba Bể vì thế luôn có đầu ra ổn định, đồng thời trở thành nguyên liệu quen thuộc trong nhiều món ăn được khách du lịch ưa thích. Vào mùa nước lũ, hoạt động đánh bắt trên hồ càng thêm nhộn nhịp.

Qua trò chuyện với chị Hứa Thị Thầm, chúng tôi được biết những năm qua việc đánh bắt cá trên lòng hồ đã trở thành nguồn thu nhập quan trọng của nhiều hộ dân trong xã. Điều đáng chú ý là người dân vẫn gắn bó với những phương tiện truyền thống, sử dụng chài, lưới, vó để khai thác, tuyệt đối không dùng chất nổ, hóa chất độc hại hay kích điện, đồng thời hạn chế đánh bắt trong mùa sinh sản.

Du lịch hồ Ba Bể đã phát triển, nhiều hộ dân chuyển sang làm dịch vụ, nhưng nghề đánh bắt cá vẫn được bà con duy trì. Mỗi mẻ lưới kéo lên không chỉ giúp mang lại nguồn thu nhập ổn định cho bà con, mà còn góp phần gìn giữ nét văn hóa đặc trưng, gắn với tập quán sinh hoạt lâu đời của đồng bào dân tộc Tày sinh sống ven hồ Ba Bể.

Hà Thanh