Dạo chợ đêm Lục Hợp thưởng thức ẩm thực Đài Loan
Trước khi vào sân bay Tân Sơn Nhất để đi Đài Loan, nữ hướng dẫn viên Hạnh Doan Bonnie của Golden Smile Travel cứ dặn đi dặn lại những thứ không được mang vào Đài Loan là các sản phẩm từ thịt, kể cả mì gói và bánh có xúc xích, thịt chà bông. Người vi phạm có thể bị phạt 1 triệu Đài tệ (khoảng 760 triệu đồng). Các loại trái cây tươi, cây giống, thực vật nếu mang vào Đài Loan cũng bị phạt từ 5-15 ngàn Đài tệ.
Đa dạng thức ăn đường phố chợ đêm Lục Hợp.
Sau đó lại nghe Trần Hữu Thương - hướng dẫn viên du lịch Đài Loan là người Việt từng du học lấy bằng thạc sĩ ngành quản trị kinh doanh ở xứ Đài kể vừa rồi có một khách du lịch nữ người Việt mang theo bánh mì có nhồi thịt chà bông cho con ăn thì bị phát hiện. Không phải chỉ chị mà cả đoàn đều rất lo ngại vì biết tiền phạt quá nặng. Nhưng thật may, cơ quan chức năng ở Đài Bắc cho trả lại vật phẩm bị thu giữ, vì qua xét nghiệm xác định chà bông trong ổ bánh mì mang từ Việt Nam qua không phải là… thịt!
Lạp xưởng thịt heo đen
Nghe chuyện bảo tồn giá trị tài nguyên sinh học của Đài Loan nên tôi không bất ngờ khi đặt chân vào một nhà hàng chuyên thịt bò, ra đời từ năm 1976. Bò bít tết ở đây có đến mười mấy món. Nhà hàng lẩu cá cũng thế. Cả hai nhà hàng trên đều phải đặt trước thì khách mới có chỗ ngồi.
Nhưng với tôi, ấn tượng hơn cả là ẩm thực đường phố mà ở Đài Loan nổi bật nhất là chợ đêm. Tôi thích nhất là chợ đêm Liouhe (người Việt mình gọi là Lục Hợp) trải dài trên đường Jhonshan ở Cao Hùng. Không sang trọng và bề thế như chợ đêm Tây Môn Linh (Ximending) ở Đài Bắc, chợ đêm ở Cao Hùng - thành phố đông dân thứ hai của Đài Loan có dáng vẻ của một khu ẩm thực đường phố với hàng trăm quầy, sạp, tủ kính bán đủ loại thức ăn cho người mang đi lẫn đứng, ngồi ăn tại chỗ. Nổi bật nhất, nhờ mùi thơm lừng và màu sắc vàng rộm trên lò than cháy đỏ là các quầy bán lạp xưởng thịt heo đen. Món này được xem là một trong 3 đặc sản hàng đầu ở xứ Đài trong lĩnh vực ẩm thực đường phố, mà dân sính Hán Nôm gọi là… “tam đại đặc sản”. Món lạp xưởng chế biến từ thịt heo đen bản địa xuất hiện trên thị trường từ năm 1957 và Lạp xưởng Đài Loan Cầu Đen (Black Bridge) trở thành thương hiệu hàng đầu của loại đặc sản này. Còn tại chợ đêm Lục Hợp, khách luôn vây kín các quầy hàng với vẻ mặt hoan hỉ.
Một hướng dẫn viên du lịch cho biết, Chính phủ Đài Loan rất quan tâm đến việc bảo tồn giá trị của các loài động, thực vật bản địa, nên ngăn chặn triệt để các loài sinh vật ngoại lai, bằng các biện pháp chế tài nghiêm khắc. Trong đó, có hình thức phạt nặng hoặc bỏ tù người vi phạm theo từng trường hợp.
Trà sữa trứ danh
Một đặc sản khác chính gốc Đài Loan cũng chen kín khách trẻ tại chợ đêm Lục Hợp là trà sữa trân châu. Trà sữa mới xuất hiện vào đầu thập niên 1980 từ Đài Trung và Đài Nam. Trước đó, ông Lưu Hán Chiêu sang Nhật du lịch được thưởng thức món cà phê ướp lạnh, thích quá ông nghĩ sẽ làm món trà ướp lạnh rất ngon. Về Đài Loan ông bắt tay vào việc chế biến. Từ trà ướp lạnh ông còn thêm vào sữa, các loại trái cây, thạch dẻo… tạo ra một loại thức uống ngọt béo, nồng nàn có hương vị trà rất được ưa thích. Đặc biệt khi pha chế trà sữa với “fen yuan” (bánh bột lọc truyền thống của Đài Loan) tạo ra một hương vị thanh mát được rất nhiều người tán thưởng. Từ đó, món trà sữa trân châu và chuỗi cửa hàng trà sữa trân châu đầu tiên Chun Shui Tang chính thức ra đời.
Khách xếp hàng chờ mua trà sữa.
Cùng lúc ở Đài Nam, cô Nancy Yang, một chủ quán trà cũng làm thử nghiệm việc thêm trái cây, sirô, khoai lang tẩm đường, trân châu… vào trà đem lại thích thú cho người thưởng thức. Nghe kể, phóng viên một đài truyền hình Nhật Bản đến tận nơi làm phóng sự và gọi trà sữa trân châu Đài Loan là bubble tea, boba tea; tạo nên một cơn sốt trong giới trẻ xứ Đài và Nhật Bản. Ở Việt Nam, trà sữa xuất hiện vào những năm 2000, khởi đầu từ những quán trà sữa nhỏ trước cổng trường. Ngọt, mát, ngon, rẻ tiền, dễ uống lại có các món topping vui miệng như: thạch trái cây, socola… rồi trân châu đường đen; món trà sữa đã nhanh chóng hút hồn những người trẻ Việt Nam.
Phần lớn người dân Đài Loan theo đạo Phật nên hay làm từ thiện, phóng sinh. Chính quyền đã nghiêm cấm thả 2 loại cá lóc và trê do hai loài cá này hủy diệt các loài thủy sản khác.
Tàu hủ thúi - đặc sản quái chiêu
Một thứ đặc sản rất quái chiêu của Đài Loan là tàu hủ thúi. Dạo bước chợ đêm Lục Hợp đến chỗ nào nghe mùi thum thủm thì biết ngay là cách đó không xa có hàng bán món này. Dân ghiền đậu hủ thúi thì cho rằng càng nặng mùi càng ngon. Trong khi rất nhiều người mới đến gần đã bịt mũi.
Như tên gọi “Xú đậu phụ” hoặc stinky tofu, chou dofu, đậu hủ thúi là món đặc sản bình dân của người Trung Quốc; ra đời từ thời Khang Hy do một hàn sĩ lên kinh thành thi rớt, nán ở lại chờ khoa thi sau đã chọn nghề ít vốn là làm đậu hủ để bán. Bị ế, sợ cụt vốn chàng bèn cắt nhỏ đậu hủ ra cho vào chum ướp muối. Mấy ngày sau, mở chum ra nghe mùi thum thủm, nhưng tiếc của, lấy ra ăn đại, bỗng thấy ngon. Rủ thêm mấy bạn cùng thi rớt ăn thử, ai cũng khen ngon. Tiếng đồn lan rộng một số người gần đó cũng nếm thử và khen ngon. Thế là chàng hàn sĩ trở thành người đầu tiên chế biến món đậu hủ thúi bán ra thị trường.
Nhìn món đậu hủ thúi thấy bình thường, tưởng chừng chế biến đơn giản, nhưng kỳ thực ngày nay việc chế biến khá công phu. Cũng là đậu hủ làm từ đậu nành để lên men, được cắt nhỏ chiên giòn, ăn kèm rau cải muối, chấm nước tương… nhưng tất cả nguyên liệu đều phải tươi ngon. Đặc biệt, gia vị là nước cốt được chế biến từ măng tre, mắm đen phải ủ 6 tháng mới vớt ra, lại để thêm 6 giờ vào mùa hè hoặc 2 giờ vào mùa đông cho nổi mốc chuyển thành màu xám thì rửa sạch để khô, kèm cải bắp muối. Theo nghiên cứu của Trường đại học Thanh Hoa, đậu hủ thúi có 15 loại vi khuẩn có lợi, ngang với các loại vi khuẩn trong sữa chua.
Đài Loan không những xem đậu hủ thúi là đặc sản, mà còn biến tấu thêm món chay với thành phần đậu hủ ủ với nước cốt là mù tạt tươi, măng tre, thảo dược… rất được ưa chuộng.
