Đất nước là quê hương - Cần vượt qua tâm lý vùng miền để cùng nhau xây dựng to đẹp hơn

Tại điểm cầu tỉnh Kiên Giang, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh Kiên Giang tiếp thu Nghị quyết Hội nghị lần thứ 11 của Đảng và ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm: Cán bộ, đảng viên và đồng bào cả nước cần vượt qua tâm lý, tâm trạng vùng miền để hướng tới tư duy, tầm nhìn rộng lớn hơn để phát triển đất nước

Thời gian qua Đảng, Nhà nước ta đề ra và triển khai thực hiện đồng bộ, thống nhất, thông suốt, hiệu quả trên phạm vi cả nước chủ trương đổi mới, sắp xếp, tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị nhằm tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước, chất lượng hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội; tiếp tục phát huy quyền làm chủ của nhân dân, trong đó, tập trung nghiên cứu định hướng, triển khai thực hiện đúng chủ trương theo Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và các văn bản liên quan về “Đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp” [i]…

Đây là nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết, góp phần tạo ra một hệ thống quản trị linh hoạt, hoạt động hiệu lực, hiệu quả và phù hợp với thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, phục vụ tốt hơn cho người dân và doanh nghiệp mà Tổng Bí thư Tô Lâm xác định: đây là những vấn đề rất hệ trọng, có tính lịch sử; không chỉ sắp xếp về tổ chức, bộ máy, cán bộ, mà còn phân cấp về thẩm quyền, bố trí lại đơn vị hành chính, phân bổ về nguồn lực, tạo không gian phát triển,…

Nhìn lại trong quá trình dựng nước và giữ nước của dân tộc, trong từng giai đoạn, với những yêu cầu của lịch sử mà nước ta đã nhiều lần thay đổi về diện tích, tên gọi đơn vị hành chính các cấp cho phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế, xã hội và an ninh quốc phòng.

Theo thống kê, từ sau khi thống nhất đất nước (30/4/1975), Việt Nam từ 72 tỉnh thành giảm còn 38 tỉnh, thành do sáp nhập, sau đó tăng lên 63 đơn vị hành chính cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương năm 2008 và duy trì cho đến khi triển thực hiện chủ trương tinh gọn tổ chức bộ máy hiện nay [ii], mà theo Kết luận của Trung ương sau sáp nhập, hợp nhất nước ta còn 28 tỉnh và 06 thành phố trực thuộc Trung ương; trong đó có 23 đơn vị hành chính cấp tỉnh có thay đổi tên gọi, địa giới hành chính,...

Qua đó, chúng ta có thể thấy rằng, cho dù ở thời kỳ nào đi chăng nữa thì khi thực hiện chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, thì tỉnh mới có tên và địa giới hành chính mới và mất đi “cái cũ” đã từng quen thuộc, gắn bó và đi liền với cuộc sống của người dân bao nhiêu năm qua.

Vì thế, tâm lý tự nhiên mà chúng ta quan tâm, tâm tư, bàn tán cũng là điều bình thường khi thấy điều đã từng gắn bó với mình không còn tồn tại nữa. Ví dụ như, khi xưa chưa có tỉnh Kiên Giang thì đã có tỉnh Hà Tiên, tỉnh Rạch Giá; hay từng có vùng hành chính được gọi là An Hà, gồm An Giang và Hà Tiên; hay từng có tỉnh Long Châu Hà (tháng 10/1951 và 1974) là do quá trình sáp nhập các tỉnh: Long Xuyên - Châu Đốc - Hà Tiên…; hay năm 1956 tỉnh Hà Tiên bị bãi bỏ và một phần sáp nhập vào tỉnh Rạch Giá để thành lập tỉnh Kiên Giang; hay sau năm 1975 tái lập tỉnh An Giang, Kiên Giang [iii]…

Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, một số cá nhân, hay một số trang cá nhân, cộng đồng trên không gian mạng, cho rằng: “mất tên tỉnh là mất quê hương”, hay “do sáp nhập với tỉnh anh mà mất tên tỉnh tôi”,… những bình luận thiếu thiện chí có thể gây lo lắng cho những người thiếu thông tin, thậm chí còn có trường hợp “khẩu chiến” vì những lý do phi lý và buồn cười này và các thế lực phản động đã lợi dụng để xuyên tạc, bóp méo các chủ trương đúng đắn của Đảng, nhà nước ta trong việc tinh gọn bộ máy khiến dư luận bất bình.

Có thể thấy rằng, sau khi sáp nhập, về khái niệm, ngữ nghĩa tên gọi của mỗi địa phương có sự thay đổi, có sự khác nhau, nhưng trong truyền thống văn hóa của dân tộc ta, nói đến quê hương là không phải chỉ nói đến nơi chúng ta sinh ra, mà còn là đất nước, là Tổ quốc thiêng liêng: “Đất là nơi anh đến trường/ Nước là nơi em tắm/… Đất nước là nơi dân mình đoàn tụ” [iv], thì trong ý nghĩa của nó cũng như “Quê hương là chùm khế ngọt/… là đường đi học/… là con diều biếc/… là con đò nhỏ…” [v] - Đó là nơi gắn liền với những ký ức, kỷ niệm đẹp, êm đềm của mỗi đời người; là nơi lưu giữ tập quán truyền thống văn hóa của dân tộc từ ngàn đời qua.

Hay khi nói về khái niệm “Đồng bào là ruột thịt”, thì trong niềm tự hào về giống nòi của mình người Việt có truyền thuyết “sinh bọc trăm trứng, nở trăm con”, “con Lạc, cháu Hồng”… thì hàng ngàn năm qua các dân tộc trên đất nước Việt Nam đều xem nhau là anh em, như ruột thịt trong một cơ thể,…

Từ đó đã làm nên sức mạnh vô song của dân tộc để vượt qua mọi thử thách, gian nan trong lịch sử dựng nước và giữ nước: “Năm tháng nào cũng người người lớp lớp/ Con gái, con trai bằng tuổi chúng ta/ Cần cù làm lụng/ Khi có giặc người con trai ra trận/… giặc đến nhà thì đàn bà cũng đánh/ Nhiều người đã trở thành anh hùng…” [vi], hay: “Từ gốc lúa bờ tre hồn hậu/ Đã bật lên những tiếng căm hờn” [vii],...

Hay khái niệm “đất nước là quê hương, đồng bào là ruột thịt” còn được thể hiện rõ trong tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương, nhiều cộng đồng trong và cả ngoài nước đều thờ cúng Vua Hùng. Ngoài để tưởng nhớ, bày tỏ lòng biết ơn công lao của các Vua Hùng, các bậc tiền nhân trong truyền thống hào hùng của dân tộc, thì thông qua tín ngưỡng này còn nhắc nhở cho các thế hệ người Việt là chúng ta có chung cội nguồn, nên cho dù ở đâu cũng luôn hướng về tổ tiên, quê hương - Tổ quốc,...

Điều đó cho thấy những người con của đất Việt luôn luôn vì nghĩa cả, vì chuyện hệ trọng quốc gia mà sẵn sàng hi sinh cái riêng để chung tay xây dựng, bảo vệ quê hương - đất nước, tiếp nối, phát huy truyền thống mà tự hào, cùng nhau: “Gánh vác phần người đi trước để lại/ Dặn dò con cháu chuyện mai sau…” [viii]. Chứ đừng vì “những chuyện không đâu”, hay “đừng vì chút lợi riêng tư mà lãng quên việc nước, hãy chiến đấu với kẻ thù còn ẩn khuất trong ta...” [ix] để hướng đến mục tiêu chung, lợi ích to lớn hơn, tất cả vì sự phát triển.“Để đất nước này là đất nước nhân dân/ Đất nước của nhân dân/ Đất nước của ca dao thần thoại…” [x].

Tóm lại, Đất nước - Đồng bào ta trong tiến trình phát triển đã chứng minh, dù trong bất cứ hoàn cảnh, điều kiện nào, cả dân tộc Việt đều đoàn kết gắn bó keo sơn nhìn về một hướng. Ở đó, đồng chí, đồng bào đồng lòng, đồng tâm hiệp lực thực hiện thành công các mục tiêu “ích nước, lợi dân”.

Trong thực hiện “cuộc cách mạng” sắp xếp lại tổ chức bộ máy theo hướng “tinh - gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu lực - hiệu quả” do Đảng, Nhà nước ta đã và đang triển khai mạnh mẽ, hiệu quả, thì cả hệ thống chính trị và toàn thể quần chúng nhân dân cần tiếp tục phát huy truyền thống “bất bại” trong tất cả cuộc cách mạng do Đảng ta khởi xướng, lãnh đạo, với sự đồng thuận cao, quyết tâm chính trị mạnh mẽ, nghị lực lớn, bằng cả tinh thần - ý chí cách mạng, trách nhiệm của mình, thậm chí có cả những hy sinh... nhằm thực hiện hiệu quả các mục tiêu đã đề ra.

Đồng thời khơi dậy niềm tự hào, phát huy lòng yêu nước và tinh thần đoàn kết của dân tộc, qua đó truyền cảm hứng cho mỗi người có những hành động thiết thực vì Nhân dân, vì Tổ quốc, như những thông điệp mà Tổng Bí thư Tô Lâm, gửi gắm: vì đây là chủ trương hoàn toàn đúng đắn và phù hợp với tư tưởng Hồ Chí Minh: “Cần chỉnh đốn và kiện toàn bộ máy từ trên xuống dưới làm cho nó gọn gàng, hợp lý, ít tốn người tốn của mà làm được nhiều việc ích lợi cho nhân dân” [xi], phù hợp với điều kiện phát triển của đất nước, phù hợp với xu thế chung của thế giới; góp phần quan trọng đưa nước ta - dân tộc ta phát triển toàn diện trong kỷ nguyên vươn mình.

Ths. Trần Quốc Giang (*)