Đây là 3 dòng họ quý tộc hiếm bậc nhất Việt Nam nhưng lại sở hữu những đặc quyền mà nhiều người ghen tỵ

Việt Nam có hơn 1.000 dòng họ khác nhau, tạo nên một nền văn hóa phong phú. Trong số đó, ngoài những dòng họ lớn như Nguyễn, Trần, Lê…, còn có những dòng họ quý tộc được người đời kính trọng. Những người xuất thân từ dòng dõi quý tộc thường có địa vị cao trong xã hội, được công nhận và hưởng những đặc quyền vượt trội so với các tầng lớp khác. Địa vị này thường được duy trì qua nhiều thế hệ theo hình thức cha truyền con nối.

Dòng họ Tôn Thất

Ảnh minh họa.

Tên gọi Tôn Thất bắt nguồn từ danh hiệu dành cho nam giới là hậu duệ không thuộc nhánh Nguyễn Phúc của Hoàng tộc nhà Nguyễn. Do sự biến chuyển của lịch sử Việt Nam vào thế kỷ 19 - 20, Tôn Thất dần tách khỏi họ Nguyễn và trở thành một dòng họ độc lập.

Vua Minh Mạng đã đặt họ Tôn Thất cho các cháu của Chúa Nguyễn (thuộc họ Nguyễn Phúc). Những người mang họ Tôn Thất có mối quan hệ bà con xa với dòng Đế hệ - Hoàng đế của Đại Nam. Tuy nhiên, theo quy định, nam nữ thuộc hai dòng họ này không được kết hôn với nhau dù đã trải qua 6 - 7 đời. Đến nay, họ Tôn Thất đã trở thành một dòng họ riêng biệt tại Việt Nam. Trong lịch sử, nhiều nhân vật kiệt xuất mang họ Tôn Thất, tiêu biểu như PGS.TS, bác sĩ Tôn Thất Bách (1946 - 2004), nguyên Giám đốc Bệnh viện Việt Đức, Hiệu trưởng Đại học Y Hà Nội; họa sĩ Tôn Thất Đào (1910 - 1979), Hiệu trưởng đầu tiên của Cao đẳng Mỹ thuật Huế…

Dòng họ Tôn Nữ

Đến nay, dòng họ Tôn Nữ vẫn được xem là một trong những dòng họ cao quý tại Việt Nam. Ban đầu, Tôn Nữ là danh hiệu dành cho nữ giới trong dòng tộc Nguyễn Phúc, xuất hiện từ thời vua Minh Mạng. Theo quy định khi đó, con gái của vua được gọi là Hoàng nữ, nếu được sắc phong sẽ trở thành Công chúa. Nếu Công chúa có anh hoặc em trai làm vua thì được gọi là Trưởng Công chúa, để phân biệt với Công chúa của vị vua đang trị vì. Nếu cháu của Công chúa trở thành vua (gọi Công chúa bằng cô) thì bà sẽ được phong là Thái trưởng Công chúa.

Con gái của Hoàng tử được gọi là Công nữ, con gái của Công tử là Công Tôn Nữ, tiếp theo là Công Tằng Tôn Nữ, Công Huyền Tôn Nữ, Huyền Tôn Nữ… Từ đó, cái tên Tôn Nữ trở thành dấu hiệu nhận biết dành cho những phụ nữ mang dòng dõi hoàng tộc nhà Nguyễn.

Dòng họ Lý

Là một trong những dòng họ hiếm của Việt Nam, họ Lý chỉ chiếm khoảng 0,5% dân số. Nguồn gốc của họ Lý xuất phát từ tước hiệu Đại Lý, do Cao Dao – một thừa tướng huyền thoại của triều đại nhà Hạ – nắm giữ. Trước đó, nhiều tài liệu lịch sử còn ghi nhận rằng Lão Tử (tên thật là Lý Nhị) – người sáng lập Đạo giáo – cũng mang họ Lý, nên ông được xem là một trong những tổ tiên khai sinh ra dòng họ này.

Nhắc đến họ Lý không thể không kể đến vị vua đầu tiên mang họ này trong lịch sử Việt Nam – Lý Bí (Lý Nam Đế). Ông chính là người đã sáng lập nên một trong những triều đại phong kiến đầu tiên tại Việt Nam.

Vũ (t/h)