ĐBQH đề xuất chuyển cơ quan quyết định nguyên tắc dẫn độ từ Bộ Ngoại giao sang Bộ Công an

Đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà (đoàn Hà Nội) phát biểu thảo luận

Chiều 23-6, Quốc hội thảo luận ở Tổ về dự án Luật Tình trạng khẩn cấp; dự án Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù, dự án Luật Dẫn độ.

Trong đó, dự án Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù và dự án Luật Dẫn độ do Bộ Công an được Chính phủ giao chủ trì soạn thảo, đây cũng là hai dự án luật có liên quan trực tiếp đến quyền con người.

Tại tổ của đoàn ĐBQH TP Hà Nội, phát biểu góp ý về dự án Luật Dẫn độ, đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà (đoàn Hà Nội) – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội cho rằng, dự thảo luật cơ bản bảo đảm cấu trúc đầy đủ với 4 chương và 45 điều.

Về phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng, đại biểu Hà đề nghị bổ sung đối tượng là "tổ chức quốc tế" hoặc "chủ thể được công nhận có quyền yêu cầu dẫn độ theo điều ước quốc tế", tạo điều kiện thi hành luật linh hoạt hơn trong các mối quan hệ hợp tác đa phương.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cũng đề nghị, Điều 1 tại dự thảo Luật Dẫn độ cần bổ sung nguyên tắc ưu tiên áp dụng điều ước quốc tế về dẫn độ mà Việt Nam là thành viên khi có mâu thuẫn với luật nội địa.

Tại Điều 4, nên bổ sung nguyên tắc bảo đảm quyền con người trong dẫn độ và làm rõ cụm từ tập quán quốc tế để bảo đảm tính minh bạch.

Ngoài ra, cần viện dẫn cụ thể các điều ước quốc tế mà Việt Nam tham gia, tránh dùng khái niệm không rõ ràng. Điều 6 cần làm rõ khái niệm “tội phạm nghiêm trọng” và quy định rõ các trường hợp không dẫn độ như: tội phạm chính trị, có nguy cơ tử hình.

Hay với Điều 31, theo ông Hà, nên bổ sung nguyên tắc xét ưu tiên trong trường hợp có nhiều quốc gia yêu cầu dẫn độ như quốc tịch người bị dẫn độ, mức độ nghiêm trọng của tội phạm, thời điểm yêu cầu.

Đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà cũng đề nghị bổ sung chương riêng về hợp tác quốc tế trong dẫn độ, bao gồm cả thỏa thuận song phương ngoài điều ước quốc tế; làm rõ vai trò phối hợp và kiểm soát tính hợp pháp giữa Bộ Công an, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao trong toàn bộ quá trình dẫn độ…

Đại biểu Lê Nhật Thành (đoàn Hà Nội) phát biểu thảo luận

Cũng tại tổ Hà Nội, đại biểu Lê Nhật Thành tán thành với sự cần thiết ban hành Luật Dẫn độ và cho rằng dự thảo Luật này đã được xây dựng phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, bảo đảm sự thống nhất với hệ thống pháp luật, đồng thời đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế trong lĩnh vực tư pháp hình sự.

Góp ý một số nội dung cụ thể, đại biểu Thành cho rằng, tại Điều 33 dự thảo luật, nên bổ sung quy định về trình tự, thủ tục bắt người trong trường hợp khẩn cấp để dẫn độ khi chưa có yêu cầu dẫn độ chính thức từ phía nước ngoài nếu đáp ứng được hai điều kiện: cung cấp đủ thông tin và cam kết thực hiện đầy đủ các nội dung theo quy định tại khoản 2 Điều 33 của dự thảo luật.

Về áp dụng nguyên tắc có đi có lại trong dẫn độ (Điều 5), đại biểu Thành góp ý, cần bổ sung điều kiện áp dụng nguyên tắc này; đồng thời chuyển cơ quan quyết định việc áp dụng nguyên tắc có đi có lại trong dẫn độ từ Bộ Ngoại giao sang Bộ Công an…

Ở các tổ thảo luận khác, đại biểu Nguyễn Thị Lan Anh (đoàn Lào Cai) góp ý, nên bổ sung thêm hai nội dung vào dự thảo Luật Dẫn độ.

Cụ thể, tại khoản 1, Điều 4 quy định nguyên tắc thực hiện dẫn độ, đại biểu Lan Anh đề nghị bổ sung cụm từ “tôn trọng quyền con người”.

Bà Lan Anh cũng đề nghị bổ sung cụm từ “các hiệp định về dẫn độ” để cụ thể hóa các loại điều ước quốc tế liên ngành có liên quan hoặc tránh trùng lẫn với các điều ước đa lĩnh vực.

Về áp dụng nguyên tắc dẫn độ, đại biểu Lan Anh bày tỏ quan điểm đồng tình với quy định tại khoản 2, Điều 5 của dự thảo luật, quy định là “Bộ Công an quy định tại khoản 1 điều này quyết định áp dụng nguyên tắc có đi lại trong dẫn độ.

Trong trường hợp cần thiết, Bộ Công an lấy ý kiến Bộ Ngoại giao và các cơ quan có liên quan trước khi quyết định”. Nữ ĐBQH đề nghị làm rõ hơn việc trong trường hợp nào thì cần lấy ý kiến Bộ Ngoại giao…

Tiến Hưng