Đề xuất chính sách riêng cho nữ giới tham gia bảo vệ hòa bình Liên Hợp Quốc

Chiều 16/6, Quốc hội tiến hành thảo luận ở hội trường về dự án Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc.

Cần có chính sách phù hợp để nâng cao tỉ lệ nữ tham gia

Tham gia phát biểu, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu) hoàn toàn thống nhất về sự cần thiết ban hành Luật.

Theo ông Hùng, sau 5 năm triển khai Nghị quyết số 130 của Quốc hội, việc xây dựng Luật lần này là bước đi phù hợp nhằm hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, thể chế hóa chủ trương của Đảng về hội nhập quốc tế trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh và đối ngoại.

Đồng thời khẳng định vị thế, uy tín, vai trò và trách nhiệm của Việt Nam trên trường quốc tế.

Góp ý vào dự thảo Luật, để phát huy nội lực, khuyến khích sự chủ động và nâng cao tinh thần trách nhiệm trong hoạt động quân sự, dân sự quốc tế, đại biểu đề nghị Ban soạn thảo cân nhắc bổ sung nguyên tắc "tự nguyện tham gia và cam kết phục vụ quốc gia, dân tộc trong môi trường quốc tế".

Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Ảnh: Media Quốc hội).

Theo ông Hùng, quy định này vừa phù hợp với thông lệ Liên Hợp Quốc, vừa thể hiện rõ bản lĩnh chính trị, tinh thần trách nhiệm và năng lực sẵn sàng ứng phó với các rủi ro, thách thức của nhiệm vụ gìn giữ hòa bình.

Về chế độ, chính sách, đại biểu đề nghị chỉnh lý theo hướng phân biệt rõ chính sách áp dụng cho 3 giai đoạn: trong thời gian làm nhiệm vụ ở nước ngoài; trong giai đoạn huấn luyện trong nước; sau khi hoàn thành nhiệm vụ trở về.

Đồng thời, đề nghị bổ sung quy định về hỗ trợ y tế dài hạn đối với các trường hợp bị ảnh hưởng sức khỏe khi công tác tại địa bàn có rủi ro cao. Ngoài ra, cần có chính sách riêng cho lực lượng nữ nhằm thể hiện sự nhân văn và bảo đảm bình đẳng giới.

Đại biểu Trần Thị Thu Hằng (Ảnh: Media Quốc hội).

Cũng góp ý, đại biểu Trần Thị Thu Hằng (đoàn Đắk Nông) nêu rõ, từ năm 2014 đến nay, Việt Nam đã cử khoảng 1.100 lượt cán bộ, nhân viên thuộc Bộ Quốc phòng và Bộ Công an tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc.

"Đây là những "sứ giả hòa bình" đến từ Việt Nam, đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, được Liên Hợp Quốc và cộng đồng quốc tế ghi nhận, đánh giá cao", bà nói.

Đại biểu Hằng cho rằng, lực lượng tham gia gìn giữ hòa bình đã được tuyển chọn chặt chẽ, đáp ứng các tiêu chuẩn trong nước và quốc tế, được trang bị đầy đủ kỹ năng, kiến thức, ngoại ngữ, có bản lĩnh chính trị vững vàng và khả năng hội nhập cao.

Do đó, cần có cơ chế, chính sách đãi ngộ phù hợp, xứng đáng với những đóng góp của lực lượng này, đồng thời bảo đảm sự hài hòa với các lực lượng khác trong quân đội, công an đang thực hiện nhiệm vụ trong điều kiện đặc thù, khó khăn.

Về vấn đề bình đẳng giới, nữ đại biểu đánh giá cao việc dự thảo Luật đã lồng ghép nội dung khuyến khích sự tham gia của phụ nữ. "Đây là bước cụ thể hóa chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước trong việc phát huy vai trò của phụ nữ trên mọi lĩnh vực, tạo cơ hội để nữ giới thể hiện, cống hiến trong môi trường quốc tế", bà Hằng nói.

Theo đại biểu Thu Hằng, hình ảnh người phụ nữ Việt Nam hiện đại, tự tin, hội nhập sẽ được lan tỏa qua hoạt động gìn giữ hòa bình - một sứ mệnh mang tính nhân đạo và quốc tế cao.

Nội dung này hoàn toàn phù hợp với các cam kết quốc tế mà Việt Nam đã tham gia như Công ước CEDAW, Nghị quyết 1325 của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc về phụ nữ, hòa bình và an ninh...

"Phụ nữ có những thế mạnh riêng biệt, đặc biệt là trong các hoạt động dân sự, nhân đạo, tiếp xúc cộng đồng, hòa giải - những yếu tố rất được coi trọng trong môi trường gìn giữ hòa bình. Do đó, cần tiếp tục khuyến khích và có chính sách phù hợp để nâng cao tỉ lệ nữ tham gia", đại biểu nêu ý kiến.

Nhiều quy định chưa mang tính ưu tiên, khuyến khích cho nữ giới

Đại biểu Nguyễn Thị Quyên Thanh (đoàn Vĩnh Long) cũng đồng tình với quy định về nguyên tắc chế độ, chính sách đối với lực lượng Việt Nam trong thời gian trực tiếp làm nhiệm vụ ở nước ngoài, trước khi triển khai và sau khi hoàn thành nhiệm vụ về nước.

Đây là điều khoản quan trọng nhất liên quan đến quyền lợi của người tham gia, do đó đại biểu đề nghị cần cụ thể hóa hơn về các loại chế độ, chính sách ưu đãi để đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho lực lượng tham gia. "Điều này giúp người tham gia an tâm công tác và thu hút được nguồn nhân lực chất lượng cao", bà Thanh nói.

Theo đại biểu, từ năm 2014 đến nay, Việt Nam đã triển khai trên 1.000 lượt quân nhân tham gia hoạt động tại 3 phái bộ, trong đó tỉ lệ nữ quân nhân tham gia trên 16%.

Đại biểu Nguyễn Thị Quyên Thanh (Ảnh: Media Quốc hội).

Vừa qua, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 07 năm 2025 về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 162 quy định một số chế độ, chính sách đối với cá nhân và công tác đảm bảo đối với các tổ chức Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc.

Trong đó, có quy định đối với nữ, ngoài được hưởng chế độ chính sách chung còn được hưởng thêm các ưu tiên khác. Mặc dù đã được quan tâm nhưng theo đại biểu, chế độ chính sách cho lực lượng nữ hướng đến việc đảm bảo các điều kiện cần thiết để có thể tham gia, chưa mang tính ưu tiên và khuyến khích.

Một số quốc gia có những chính sách riêng cho lực lượng nữ như chính sách hướng đến bảo đảm quyền lợi bình đẳng, bảo hiểm y tế, hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp, tư vấn tâm lý, sức khỏe, bạo lực, chính sách tái hòa nhập cộng đồng, khuyến khích nữ tiếp tục phát triển sự nghiệp hoặc chuyển sang công việc tư vấn, lãnh đạo, đào tạo trong lĩnh vực an ninh hòa bình, đảm bảo quyền lợi cho nữ có con khi trở về, ưu tiên bố trí công tác....

Do đó, để tạo thuận lợi cho nữ giới tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc, đại biểu kiến nghị ban soạn thảo nên cụ thể hóa các chính sách hỗ trợ để khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho nữ giới tham gia.

Ví dụ như chế độ làm việc, sinh hoạt phù hợp, chính sách hỗ trợ gia đình, chính sách khuyến khích tham gia vào các lĩnh vực ưu tiên đặc thù, như là các lĩnh vực mà Liên Hợp Quốc đặc biệt khuyến khích sự tham gia của nữ giới như: Bảo vệ trẻ em, phòng chống bạo lực giới, y tế, tâm lý học, truyền thông…

Hoặc nếu luật chỉ quy định khung, đảm bảo tính nguyên tắc và linh hoạt, trong đó có phân cấp cho Chính phủ quy định chi tiết chính sách đặc thù, ưu tiên cho nữ giới khi tham gia gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc.

Nguyễn Thu Huyền