Đề xuất miễn giấy phép xây dựng bảo đảm 'thực chất'

Giảm thủ tục cấp phép: Bảo đảm thông thoáng cũng như mục tiêu quản lý

Việc giảm thủ tục về cấp phép xây dựng và miễn giấy phép xây dựng là vấn đề được dư luận rất quan tâm và phù hợp với định hướng cải cách hành chính hiện nay. Tại dự thảo Luật Xây dựng (sửa đổi), khoản 2 Điều 43 đã quy định cụ thể các trường hợp được miễn giấy phép xây dựng. Tuy nhiên, theo một số đại biểu Quốc hội, việc này chưa thực sự giải quyết được tận gốc vấn đề rút ngắn thời gian thực hiện dự án, đồng thời có thể dẫn đến khó khăn cho chủ đầu tư trong quá trình kiểm soát trật tự xây dựng, cấp giấy chứng nhận sở hữu công trình.

Đại biểu Nguyễn Phi Thường phát biểu. Ảnh: Hồ Như Ý

Từ phân tích trên, đại biểu Nguyễn Phi Thường (Đoàn Hà Nội) đề xuất nghiên cứu thêm hướng liên thông từ bước chấp thuận chủ trương đầu tư, tức là khi chủ đầu tư được UBND thành phố giao thực hiện dự án là đã đủ điều kiện khởi công xây dựng và thủ tục khởi công xây dựng chỉ mang tính thông báo.

Cũng bàn về nội dung này, đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà (Đoàn Hà Nội) cho rằng, dự thảo luật quy định miễn giấy phép xây dựng cho nhiều trường hợp. Tuy nhiên, quy định về thủ tục thông báo tại khoản 3 Điều 43 lại làm mất đi ý nghĩa của việc miễn giấy phép xây dựng.

Đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà phát biểu. Ảnh: Hồ Như Ý

Cụ thể, khoản 3 Điều 43 quy định, các công trình được miễn phép có trách nhiệm gửi thông báo thời điểm khởi công kèm theo hồ sơ tương ứng với hồ sơ đề nghị cấp giấy phép xây dựng đến cơ quan quản lý nhà nước. Quy định này chỉ là cải cách về hình thức, chưa cải cách về nội dung bởi dù miễn phép nhưng chủ đầu tư vẫn phải chuẩn bị một bộ hồ sơ đầy đủ như hồ sơ xin phép.

Trong khi đó, mục tiêu của miễn giấy phép là giảm thời gian và chi phí cho người dân, doanh nghiệp. Đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà đề nghị sửa đổi khoản 3 Điều 43 theo hướng tách bạch rõ: Miễn phép là miễn, còn thông báo chỉ để quản lý trật tự.

Còn theo đại biểu Tạ Đình Thi (Đoàn Hà Nội), việc giảm giấy phép xây dựng cần phải xem xét cụ thể để vừa bảo đảm yêu cầu thông thoáng ngay từ đầu, nhưng cũng phải bảo đảm được mục tiêu quản lý và tạo ra các không gian phát triển mới.

Tạo “bước đột phá” giải quyết chung cư cũ

Nêu thực tiễn đang còn nhiều vướng mắc ở Thủ đô hiện nay, đại biểu Nguyễn Phi Thường đề cập vấn đề: Hiện ở Hà Nội có rất nhiều chung cư cũ và việc cải tạo chung cư cũ vướng rất nhiều thủ tục, quy định. Vướng mắc phần lớn đều liên quan đến quy hoạch chi tiết về mật độ xây dựng, tầng cao và dân số, cũng như giải phóng mặt bằng, quyền của người dân.

Giải quyết 3 câu chuyện này (quyền lợi người dân, nhà đầu tư, cộng đồng/thành phố) gần như là bất khả thi. “Tôi rất mong lần sửa luật này tạo ra bước đột phá. Đề nghị cho phép Chủ tịch UBND thành phố quyết định việc tăng chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc về tầng cao, về dân số; đồng thời, quyết định về cơ chế, chính sách giải phóng mặt bằng theo hướng Nhà nước thu hồi đất thay vì để nhà đầu tư tự thỏa thuận với người dân như hiện nay”, đại biểu Nguyễn Phi Thường đề xuất.

Từ đòi hỏi “xanh hóa” hiện nay, đại biểu Nguyễn Phi Thường cũng đề cập hạ tầng trạm sạc xe điện. Muốn xanh hóa, điện hóa phương tiện giao thông thì hạ tầng trạm sạc vô cùng quan trọng. Từ đó, đại biểu kiến nghị, trong Luật xem xét bổ sung quy định cụ thể đối với các công trình đầu tư xây dựng khu đô thị, khu dân cư. Trong quá trình thẩm định, phê duyệt chủ trương đầu tư, cần sớm bổ sung quy định lắp đặt trạm/ trụ sạc xe điện. Đồng thời, giao Chính phủ sớm ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về hệ thống sạc điện để thống nhất trong lắp đặt.

Về vấn đề chống ngập úng và hồ điều hòa, theo đại biểu Nguyễn Phi Thường, hiện pháp luật không quy định bắt buộc các khu chức năng, khu đô thị, khu nhà ở phải xây dựng hồ điều hòa, công trình điều hòa. “Hiện Luật Quy hoạch đô thị nông thôn mới chỉ quy định chỉ tiêu chung về cây xanh, mặt nước và chưa có quy hoạch về hồ chứa nước mưa trong đô thị. Việc xác định quỹ đất để xây dựng diện tích hồ điều hòa chưa có trong luật. Tôi nghĩ rằng việc bổ sung vào Luật Xây dựng và Luật Quy hoạch nội dung này là rất quan trọng, đặc biệt với những thành phố như Hà Nội”, đại biểu Nguyễn Phi Thường nhấn mạnh.

Đại biểu Lê Nhật Thành phát biểu. Ảnh: Hồ Như Ý

Ở khía cạnh khác, đại biểu Lê Nhật Thành (Đoàn Hà Nội) cũng đề nghị nghiên cứu bổ sung nguyên tắc xây dựng công trình bảo đảm phát triển hạ tầng đồng đều giữa các khu vực. Việc này nhằm giảm thiểu tình trạng mất cân bằng đô thị, tập trung quá đông dân cư. Các nguyên tắc gồm: Hạn chế việc xây dựng, quy hoạch xây dựng các công trình nhà liền kề chỉ có một mặt thoáng, nhất là nơi không có đường giao thông đảm bảo cho phương tiện ô tô ra vào; khống chế chiều cao tối đa xây dựng mới công trình tại đô thị, khu vực có đông dân cư...

Minh Thúy