Đề xuất rút ngắn thời gian cấp bằng tốt nghiệp: Chuyển mình mạnh mẽ trong kỷ nguyên số

Một buổi lễ tốt nghiệp của Trường Cao đẳng Kỹ thuật Nghiệp vụ Hà Nội. Ảnh: Website nhà trường

Điều này được đánh giá là bước tiến quan trọng nhằm đẩy mạnh cải cách hành chính, ứng dụng chuyển đổi số trong quản lý văn bằng, tạo thuận lợi tối đa cho người học và cơ sở đào tạo.

Bằng giấy 30 ngày, bằng số 5 ngày

Theo dự thảo Thông tư ban hành Quy chế văn bằng, chứng chỉ của hệ thống giáo dục quốc dân (thay thế Thông tư số 21/2019/TT-BGDĐT ngày 29/11/2019), người có thẩm quyền cấp văn bằng, chứng chỉ có trách nhiệm cấp trong thời hạn: 5 ngày làm việc kể từ ngày có quyết định công nhận tốt nghiệp hoặc cấp chứng chỉ (đối với văn bằng, chứng chỉ số); 30 ngày kể từ ngày có quyết định công nhận tốt nghiệp THPT, trung học nghề, trung cấp, cao đẳng, đại học, thạc sĩ hoặc tiến sĩ (đối với văn bằng giấy).

Dự thảo cũng nêu, trong thời gian chờ cấp bằng, người học đủ điều kiện tốt nghiệp có thể được cơ sở giáo dục cấp giấy chứng nhận tốt nghiệp tạm thời, giúp giải quyết nhu cầu cấp bách trong các thủ tục học tập, tuyển dụng hoặc xét tuyển sau đại học.

Là sinh viên năm thứ 3, Trịnh Thị Nhung – lớp K72CLC, ngành Sư phạm Ngữ văn (Trường Đại học Sư phạm Hà Nội), cho rằng, đề xuất trên là thay đổi thiết thực, thể hiện tinh thần cải cách hành chính mạnh mẽ và sự đồng hành của Bộ GD&ĐT với người học. “Việc cấp bằng giấy trong 30 ngày và bằng số trong 5 ngày giúp chúng em tiết kiệm thời gian, thuận tiện hơn khi xin việc hoặc đăng ký học tiếp sau khi ra trường”, Nhung chia sẻ.

Qua trải nghiệm thực tế, nữ sinh ngành Sư phạm Ngữ văn cho biết, việc chờ đợi cấp bằng trong thời gian dài gây không ít bất tiện. Nhiều bạn phải xin giấy chứng nhận tạm thời để kịp nộp hồ sơ xin việc hay đi du học, trong khi một số cơ quan, doanh nghiệp hoặc trường quốc tế chỉ chấp nhận bản bằng chính thức. Nếu thời gian được rút ngắn, sinh viên sẽ chủ động hơn trong kế hoạch nghề nghiệp, đồng thời cảm nhận được sự tôn trọng đối với nỗ lực học tập của mình.

Cùng quan điểm, Trần Minh Thu - sinh viên năm 3, chuyên ngành Marketing thương mại (Trường Đại học Thương mại), đánh giá, việc cấp bằng số trong vòng 5 ngày là bước tiến lớn trong hiện đại hóa quản lý văn bằng, đặc biệt trong bối cảnh xã hội chuyển đổi mạnh mẽ sang môi trường số.

Theo Minh Thu, bằng số giúp người học và nhà tuyển dụng dễ dàng tra cứu, xác thực thông tin, hạn chế tối đa tình trạng làm giả bằng cấp. Sinh viên có thể sử dụng mã định danh văn bằng khi nộp hồ sơ trực tuyến, giúp quy trình tuyển dụng nhanh chóng, minh bạch. “Trên phương diện người học, em cho rằng đây là sự chuyển biến tích cực, hướng đến trải nghiệm tốt hơn cho người học và xã hội”, Minh Thu nói.

Ảnh minh họa INT.

Đẩy mạnh cải cách hành chính toàn ngành

Từ góc nhìn quản lý, ông Lê Hồng Ngọc - Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Kỹ thuật Nghiệp vụ Hà Nội, nhận định, đề xuất rút ngắn thời hạn cấp bằng của Bộ GD&ĐT là bước đi cần thiết, thể hiện tinh thần cải cách hành chính mạnh mẽ và phù hợp với tiến trình chuyển đổi số trong giáo dục. Theo ông, hiện nhiều cơ sở đào tạo đã hoàn thiện quy trình xét tốt nghiệp, quản lý và lưu trữ hồ sơ trên hệ thống điện tử, do đó, việc cấp bằng trong thời gian ngắn hơn là hoàn toàn khả thi.

“Nếu quy định này được ban hành, sinh viên sẽ sớm nhận được bằng, thuận lợi khi nộp hồ sơ xin việc, du học hoặc thi tuyển công chức, viên chức. Về phía nhà trường, thời hạn rút ngắn sẽ buộc các khâu xét duyệt, ký xác nhận, in ấn được thực hiện khoa học, chính xác, minh bạch, tránh tình trạng chậm trễ hay sai sót kỹ thuật”, ông Ngọc nói.

Ngoài ra, theo Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Kỹ thuật Nghiệp vụ Hà Nội, việc đẩy mạnh cấp bằng số trong 5 ngày còn giúp giảm tải công việc hành chính, tăng tính minh bạch và khả năng tra cứu thuận tiện cho sinh viên, nhà tuyển dụng cũng như cơ quan quản lý. Nếu được triển khai đồng bộ, đây sẽ là cải tiến đáng kể, không chỉ giúp người học được phục vụ tốt hơn, mà còn góp phần hình thành môi trường giáo dục hiện đại, hiệu quả và trách nhiệm.

Theo ông Lê Tuấn Tứ - đại biểu Quốc hội khóa XIV, Hiệu trưởng Trường THPT Lê Thánh Tông (Khánh Hòa), dự thảo Thông tư thể hiện tinh thần cải cách hành chính, cắt giảm hồ sơ, giấy tờ, thời gian và chi phí cho người dân, hướng tới giải quyết thủ tục qua Cổng dịch vụ công trực tuyến. Rút ngắn thời gian cấp bằng giấy từ 75 ngày xuống còn 30 ngày, cấp bằng số chỉ trong 5 ngày là bước đi đúng, phù hợp với xu thế cải cách và chuyển đổi số trong ngành Giáo dục.

Thực tế cho thấy, nhiều học sinh sau khi tốt nghiệp THPT cần bằng gấp để hoàn thiện hồ sơ xét tuyển đại học, du học hoặc xin việc làm ngắn hạn. Việc rút ngắn thời gian cấp bằng giúp các em chủ động hơn, giảm tâm lý lo lắng, đồng thời nâng cao uy tín và tính chuyên nghiệp của cơ quan quản lý giáo dục.

“Từ kinh nghiệm thực tế tại trường, chúng tôi nhận thấy khi quy trình được chuẩn hóa và ứng dụng công nghệ thông tin đồng bộ, việc cấp bằng trong thời gian ngắn hoàn toàn khả thi. Điều quan trọng là phải bảo đảm tính chính xác, minh bạch và có sự giám sát chặt chẽ ở từng khâu”, ông Tứ nhấn mạnh.

Bộ GD&ĐT cho biết, việc đề xuất rút ngắn thời hạn cấp bằng nằm trong dự thảo Thông tư ban hành Quy chế văn bằng, chứng chỉ của hệ thống giáo dục quốc dân. Dự thảo gồm 24 điều (giảm 10 điều so với quy chế hiện hành), được xây dựng theo hướng ngắn gọn, rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, bảo đảm tính thống nhất, khả thi và phù hợp với yêu cầu thực tiễn, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ.

Một trong những điểm nổi bật của dự thảo là thể chế hóa chủ trương chuyển đổi số, tạo hành lang pháp lý cho việc triển khai văn bằng, chứng chỉ số trên phạm vi toàn quốc, đồng thời với việc cấp văn bằng, chứng chỉ giấy. Việc áp dụng đồng thời hai hình thức này giúp hiện đại hóa quy trình quản lý, tiết kiệm thời gian và chi phí, bảo đảm công khai, minh bạch, đồng thời đáp ứng yêu cầu số hóa theo chỉ đạo của Đảng và Chính phủ.

Minh Phong