Địa đạo Củ Chi: Từ huyền thoại đến triển vọng di sản thế giới

Di tích xưa, trải nghiệm mới

Nằm cách trung tâm TP Hồ Chí Minh khoảng 70km về hướng Tây Bắc, Địa đạo Củ Chi là biểu tượng cho sự sáng tạo, ý chí chiến đấu kiên cường của quân và dân Nam Bộ nói chung, Củ Chi nói riêng trong các cuộc kháng chiến giành độc lập, tự do, thống nhất đất nước. Địa đạo Củ Chi có tổng chiều dài 250km, được xây dựng trong khoảng thời gian từ năm 1946 đến 1968. Dựa vào hệ thống đường ngầm, công sự, chiến hào... quân và dân Củ Chi đã chiến đấu anh dũng, lập nên những chiến công đi vào huyền thoại, khiến quân thù khiếp sợ.

Những ngày cả nước đang sôi nổi các hoạt động chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, bộ phim “Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối” của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên được công chiếu, tạo nên "cơn sốt" phòng vé. Phim lấy cảm hứng từ những sự kiện có thật sau năm 1967, kể về một tiểu đội du kích 21 người chiến đấu ở khu vực Củ Chi. Bên cạnh những giá trị điện ảnh, bộ phim tái hiện khá chân thực cuộc sống, chiến đấu gian khổ nhưng kiên cường của quân và dân Củ Chi, khẳng định chủ nghĩa anh hùng cách mạng trong kháng chiến của dân tộc ta. Thông qua bộ phim, một lần nữa, Địa đạo Củ Chi được đến gần hơn với người dân, du khách trong và ngoài nước.

Là người tham gia đào địa đạo và trực tiếp chiến đấu năm xưa, cựu du kích Huỳnh Văn Chịa (ngụ tại xã Trung Lập Hạ, huyện Củ Chi) xúc động kể: “Đã lâu rồi mới có bộ phim đề tài chiến tranh cách mạng nói về Địa đạo Củ Chi anh hùng. Tuy chưa thể lột tả hết những năm tháng chiến đấu gian truân nhưng bộ phim “Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối” đã giúp các thế hệ người Việt Nam và du khách quốc tế hiểu hơn về cuộc sống, chiến đấu của quân và dân ta trong lòng đất cách đây hơn nửa thế kỷ”.

Đồng chí Nguyễn Minh Tâm, Phó giám đốc Khu di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi thông tin: “Đơn vị rất tự hào khi được phối hợp làm nên bộ phim “Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối” vào đúng dịp kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Sức hút từ bộ phim cũng góp phần quảng bá hình ảnh về Địa đạo Củ Chi, góp phần kích cầu du lịch, tạo điểm nhấn đưa du khách đến với địa đạo để tham quan, tìm hiểu”.

Địa đạo Củ Chi cũng không còn xa lạ với du khách khi lọt tốp 10 các địa điểm du lịch nổi tiếng thế giới mà du khách nên ghé thăm do trang du lịch The Travel (Thetravel.com) bình chọn, hay 25 điểm du lịch được yêu thích nhất châu Á do trang du lịch Tripadvisor (Tripadvisor.com.vn) công bố. Còn trong nước, Địa đạo Củ Chi được bình chọn vào tốp 50 “Điểm đến du lịch hấp dẫn TP Hồ Chí Minh và 13 tỉnh, thành phố Đồng bằng sông Cửu Long” và là một trong 10 điểm tham quan thú vị tại TP Hồ Chí Minh.

Không ngẫu nhiên khi di tích này luôn trong tốp các điểm đến nổi tiếng, hấp dẫn bậc nhất trong bản đồ điểm đến du lịch tại Thành phố mang tên Bác. Bởi đến đây, du khách không chỉ được nghe, được thấy mà còn được trải nghiệm chui trong các đoạn đường hầm. Hiện nay, cùng với hệ thống di tích địa đạo hiện hữu, để quảng bá, thu hút du khách, khu di tích đã đầu tư thêm nhiều dịch vụ, mô hình mới lạ, hấp dẫn phục vụ nhu cầu tham quan, giải trí... Trong đó, khu tái hiện vùng giải phóng như một bức tranh làng quê Nam Bộ thu nhỏ, yên bình nép dưới rừng tre xanh mát, có nhiều hoạt cảnh tái hiện sinh động cuộc sống, sinh hoạt đặc trưng của người dân lúc bấy giờ. Du khách được trải nghiệm các hoạt động cấy lúa, bắt cá, giã gạo..., thưởng thức nhiều món ăn đặc sản vùng đất Củ Chi. Từ năm 2024, đơn vị đã xây dựng chương trình du lịch đêm. chủ đề “Trăng chiến khu” tái hiện vùng giải phóng về đêm, lấy ánh trăng làm chủ đạo, tái hiện cuộc sống, sinh hoạt về đêm của người dân Củ Chi trong vùng giải phóng.

Ông Trần Thế Dũng, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Lữ hành Vietluxtour nhìn nhận rằng, sau khi đến với Khu di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi, phần lớn du khách đều muốn quay lại bởi những ấn tượng mới lạ, sâu lắng khó quên. Nhiều khách nước ngoài bày tỏ sự thán phục, ngạc nhiên trước tinh thần chiến đấu dũng cảm và mưu trí của người Việt Nam. Do đó, việc nâng tầm cho khu di tích này sẽ thiết thực quảng bá hình ảnh TP Hồ Chí Minh là điểm đến hấp dẫn, an toàn, sống động đối với khách du lịch. Trong dịp kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, Công ty chú trọng xây dựng, quảng bá những sản phẩm du lịch chuyên đề văn hóa-lịch sử, gắn Địa đạo Củ Chi với nhiều nét mới, thu hút du khách.

Nhờ đổi mới tư duy và đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, Khu di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi đã trở thành điểm sáng về thu hút khách du lịch, là mắt xích quan trọng trong chuỗi hành trình tour của hơn 200 doanh nghiệp dịch vụ du lịch, lữ hành. Khu di tích còn phối hợp với các địa phương bạn tổ chức giới thiệu về phong tục, tập quán, nét văn hóa trong sinh hoạt, lao động, tín ngưỡng của một số dân tộc anh em. Hằng năm, khu di tích đón tiếp hơn 1 triệu lượt khách trong và ngoài nước, riêng năm 2024, đón gần 1,3 triệu lượt khách (tăng 21%).

Đồng chí Nguyễn Minh Tâm chia sẻ, với tinh thần “Di tích xưa, trải nghiệm mới”, đơn vị đã đầu tư xây dựng hệ thống thuyết minh tự động, ứng dụng du lịch ảo, công nghệ trí tuệ nhân tạo và trải nghiệm công nghệ thực tế ảo... Các thuyết minh viên được nâng cao về kiến thức lịch sử, nghiệp vụ chuyên môn, ngoại ngữ, thái độ phục vụ, kỹ năng giao tiếp... Đơn vị cũng đẩy mạnh công tác quảng bá, xúc tiến, liên kết, phối hợp với các đơn vị lữ hành trong xây dựng các sản phẩm du lịch gắn với Địa đạo Củ Chi.

Cán bộ, chiến sĩ các đơn vị tham quan, học tập truyền thống tại Khu di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi (TP Hồ Chí Minh).

Xứng tầm công trình vĩ đại

Cùng với phát triển du lịch, Đảng ủy, Ban giám đốc Khu di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi luôn xác định công tác tuyên truyền, giáo dục truyền thống cách mạng là một nhiệm vụ chính trị trọng tâm. Khu di tích còn được ví là “trường học lịch sử” sống động dành cho thế hệ trẻ. Hằng năm, đông đảo đoàn viên, thanh niên, học sinh, sinh viên các cơ quan, đơn vị, địa phương và nhiều đoàn về nguồn trong cả nước đã đến khu di tích để học tập, tham quan, trải nghiệm. Các buổi ngoại khóa, hoạt động hướng về cội nguồn tại địa đạo giúp khơi dậy lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc và ý thức trách nhiệm với Tổ quốc cho thế hệ trẻ.

Để luôn là điểm đến hàng đầu trong hệ thống các "địa chỉ đỏ", khu di tích đã nỗ lực thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ trong bảo tồn, tôn tạo, xây dựng cơ sở hạ tầng và nâng cao chất lượng phục vụ. Khu di tích tập trung làm tốt công tác quản lý, giữ gìn các hiện vật, tích cực xây dựng, sửa chữa các công trình lịch sử phục vụ khách tham quan. Đơn vị đã phối hợp với các cơ quan liên quan xây dựng phương án bố trí, sắp xếp, trưng bày khoa học, hợp lý, mang tính thẩm mỹ, gặp gỡ nhân chứng lịch sử là những người dân Củ Chi trực tiếp sống, chiến đấu, đào địa đạo, cũng như thu thập nhiều tài liệu liên quan để làm giàu thông tin, nâng cao hiệu quả tuyên truyền, vun đắp lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc.

Khu di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi đã được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt vào năm 2015. Hiện các cơ quan chức năng đang phối hợp với khu di tích tham mưu hồ sơ để cấp thẩm quyền trình UNESCO công nhận Địa đạo Củ Chi là di sản thế giới. Theo Thiếu tá Triệu Văn Hiếu, Giám đốc Khu di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi, Địa đạo Củ Chi không chỉ là một di tích lịch sử đặc biệt mà còn là biểu tượng của lòng yêu nước, trí tuệ và tinh thần kiên cường, bất khuất của dân tộc Việt Nam. Đơn vị đang khẩn trương phối hợp hoàn thiện các thủ tục cần thiết để khu di tích sớm được công nhận là di sản thế giới. Đây là tình cảm, sự tri ân của thế hệ hôm nay đối với những cống hiến, hy sinh to lớn của cha ông đã xây dựng, chiến đấu gắn với công trình này, đóng góp to lớn vào cuộc kháng chiến giành độc lập, tự do, thống nhất đất nước. Qua đó, Địa đạo Củ Chi càng thêm xứng tầm công trình nhân tạo vĩ đại.

Bài và ảnh: HỒNG GIANG