Doanh nghiệp TP.Hồ Chí Minh thích ứng trong bối cảnh chuyển đổi hành chính và kinh tế xanh

Chuyển đổi hành chính, nền tảng cho tăng trưởng kinh tế

6 tháng đầu năm 2025, TP. Hồ Chí Minh ghi nhận GRDP tăng 7,4%, với khu vực dịch vụ tăng 8,58%, chiếm 66,3% cơ cấu kinh tế. Thu ngân sách đạt 415 tỷ đồng (60% kế hoạch), giải ngân đầu tư công đạt 46.800 tỷ đồng (32,1% kế hoạch). Kết quả này phản ánh vai trò trung tâm của doanh nghiệp, đồng thời đặt nền móng cho những đổi mới hành chính, giúp TP. Hồ Chí Minh mở rộng không gian kinh tế và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Mô hình chính quyền đô thị hai cấp rút ngắn quy trình hành chính, giúp doanh nghiệp giảm chi phí giao dịch. Ảnh minh họa.

Hiện nay, mô hình chính quyền đô thị hai cấp rút ngắn quy trình hành chính, tăng phân quyền, giúp doanh nghiệp giảm chi phí giao dịch. Sáp nhập hành chính với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu tạo ra vùng kinh tế liên kết, tối ưu hóa logistics và thu hút đầu tư FDI vào khu công nghiệp.

Ông Nguyễn Ngọc Hòa, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP. Hồ Chí Minh (HUBA) chia sẻ: "Chúng tôi đang tích cực theo dõi cơ chế, chính sách để điều chỉnh hoạt động phù hợp, đồng thời tận dụng giai đoạn chuyển tiếp để đẩy mạnh xuất khẩu".

Sáp nhập hành chính mở ra tiềm năng lớn, thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu từ không gian kinh tế liên vùng, đặc biệt trong logistics và sản xuất. Tuy nhiên, ông Hòa kiến nghị, Sở Tài chính cần sớm tham mưu để TP. Hồ Chí Minh thành lập tổ công tác mới, giúp doanh nghiệp đã được thẩm định đủ điều kiện vay vốn mạnh dạn giải ngân. Đồng thời, thành phố cần mở rộng chính sách hỗ trợ, như chương trình kích cầu đầu tư, cho doanh nghiệp tại Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu để thúc đẩy đầu tư liên vùng.

Ông Hòa cũng đề xuất cho phép sử dụng địa chỉ cũ trên bao bì, hồ sơ đến hết 2025 để đảm bảo tính liên tục trong thương mại.

Định hướng hội nhập toàn cầu

Mô hình hành chính mới không chỉ mở rộng không gian kinh tế mà còn tạo điều kiện cho TP. Hồ Chí Minh ban hành các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đáp ứng xu hướng kinh tế xanh. Khi các thị trường lớn như EU và Mỹ áp đặt các yêu cầu khắt khe như thuế carbon (dựa trên khí thải sản xuất) và tiêu chuẩn ESG (đánh giá tính bền vững về môi trường, xã hội, quản trị), doanh nghiệp TP. Hồ Chí Minh phải chuyển đổi để duy trì lợi thế cạnh tranh.

Theo ông Hòa, việc hợp nhất ba tỉnh mở ra không gian phát triển rộng hơn, với số lượng và lĩnh vực hoạt động đa dạng hơn. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần sự hỗ trợ của cơ quan chức năng để tách bạch hàng trung chuyển và hàng thuần Việt, nhằm tránh bị áp thuế cao từ Hoa Kỳ. Việc này đặc biệt quan trọng khi Hoa Kỳ tăng cường kiểm tra nguồn gốc hàng hóa để chống lẩn tránh thuế, yêu cầu doanh nghiệp minh bạch hóa chuỗi cung ứng.

Xu hướng kinh tế xanh đặt doanh nghiệp TP. Hồ Chí Minh trước những thách thức lớn. Ảnh minh họa.

Ngành dệt may, một trụ cột xuất khẩu, cũng đối mặt với áp lực tương tự. Ông Phạm Văn Việt - Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty TNHH Việt Thắng Jean (Vitajeans) chia sẻ, ngành dệt may Việt Nam đang có cơ hội tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu nhờ chính sách thuế suất được áp dụng đồng đều hơn. Trước đây, Việt Nam chịu mức thuế xuất khẩu cao (10 - 15,2%), trong khi một số nước cạnh tranh như Mexico hay các nước EU được hưởng mức thuế 0% hoặc thấp hơn. Việc áp dụng mức thuế khoảng 20% như hiện nay tạo ra sự cạnh tranh bình đẳng hơn giữa các quốc gia.

“Tuy nhiên, ngành dệt may Việt Nam vẫn đối mặt với thách thức lớn về truy xuất nguồn gốc và đáp ứng các tiêu chuẩn xuất khẩu khắt khe. Hiện tại, các doanh nghiệp còn lúng túng trong việc tính toán xuất xứ và chủ động nội địa hóa nguyên liệu để đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế” - ông Việt nói.

Thách thức này đòi hỏi đầu tư vào công nghệ và nội địa hóa nguyên liệu, trong khi thuế carbon từ EU có thể làm tăng chi phí nếu doanh nghiệp không chuyển đổi kịp thời.

Hiện HUBA cũng đang hỗ trợ doanh nghiệp qua các hội thảo xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc minh bạch và thúc đẩy kinh tế xanh với Hội Doanh nghiệp Xanh (Quyết định 1474/QĐ-UBND, 16/4/2025).

Ông Hòa kiến nghị: “TP. Hồ Chí Minh cần sớm ban hành nghị quyết hỗ trợ lãi suất cho các doanh nghiệp đầu tư vào xe điện và trạm sạc, đồng bộ với quy hoạch chuyển đổi xanh”. Các chính sách này giúp doanh nghiệp giảm áp lực chi phí, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế, và mở rộng thị trường.

Lạc Nguyên