Doanh nghiệp Trung Quốc mua tôm hùm Việt Nam về bán ở phân khúc cao cấp
Xuất khẩu tôm hùm Việt Nam tăng chủ yếu là do nhu cầu tăng từ thị trường Trung Quốc phục vụ cho Tết Nguyên đán. Trong đó, những mặt hàng tươi sống như tôm hùm được các doanh nghiệp Trung Quốc quan tâm cho phân khúc tiêu thụ cao cấp.
Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) ngày 24.2 cho biết xuất khẩu tôm Việt Nam mở đầu năm 2025 tăng 28% đạt kim ngạch 311 triệu USD. Xuất khẩu tôm hùm tăng chủ yếu là do nhu cầu tăng từ thị trường Trung Quốc phục vụ cho Tết Nguyên đán. Trong đó, những mặt hàng tươi sống như tôm hùm được các doanh nghiệp Trung Quốc quan tâm cho phân khúc tiêu thụ cao cấp.
Vào tháng 1, Trung Quốc tiếp tục tăng mạnh nhập khẩu tôm hùm từ Việt Nam - Ảnh: TN
Riêng tôm hùm xuất khẩu sang Trung Quốc đã đạt tới 70 triệu USD, chiếm gần một nửa tổng xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc và gấp 9 lần so với cùng kỳ năm 2024. Tổng xuất khẩu tôm sang thị trường Trung Quốc và Hồng Kông trong tháng 1 năm nay đạt 118 triệu USD, tăng 179% so với cùng kỳ.
Nhờ tăng xuất khẩu tôm hùm đi Trung Quốc giúp cho tổng xuất khẩu tôm của Việt Nam trong tháng 1 tăng mạnh 28%.
Tuy nhiên, xuất khẩu các mặt hàng thông dụng như tôm chân trắng, tôm sú sang Trung Quốc tháng tới có thể sẽ chững lại vì sẽ phải cạnh tranh với những sản phẩm thủy sản của thị trường nội địa khi thị phần tại Mỹ bị ảnh hưởng. Song, dư địa cho sản phẩm cao cấp như tôm hùm vẫn rộng mở cho doanh nghiệp Việt.
Vào tháng 1, xuất khẩu tôm sang thị trường EU cũng ghi nhận tích cực, tăng trưởng 15% đạt hơn 34 triệu USD. Một số thị trường nhỏ hơn cũng ghi nhận tăng trưởng dương như Anh, Thụy Sỹ.
Xuất khẩu tôm sang Mỹ trong tháng 1 năm nay giảm 13% đạt 36 triệu USD. Xuất khẩu tôm sang thị trường Mỹ vẫn phải đối mặt với những rủi ro về các quyết định về thuế chống trợ cấp và thuế chống bán phá giá. Hơn nữa, Tổng thống Donald Trump mới nhận chức, chưa thể đoán định được các chính sách thuế quan mới của ông đối với các nước.
Trong thời gian chờ đợi này có thể các doanh nghiệp xuất khẩu và các nhà nhập khẩu Mỹ sẽ tranh thủ thúc đẩy mạnh giao thương. Do vậy, trong một vài tháng tới, xuất khẩu sang Mỹ có thể tăng mạnh. Cũng có thể dẫn tới những hệ lụy mà các doanh nghiệp cần tính tới là chi phí vận tải và logistics sẽ tăng do sự đổ dồn xuất khẩu sang Mỹ.
Mặc dù tháng 1.2025 ghi nhận mức tăng trưởng xuất khẩu tôm ấn tượng nhưng ngành tôm Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là nguy cơ thiếu hụt nguyên liệu do dịch bệnh và thời tiết bất lợi và những bất định từ thị trường Mỹ. Xuất khẩu tôm trong tháng 2 có thể khó giữ đà tăng nếu vấn đề nguyên liệu chưa được giải quyết.
Để đạt mục tiêu xuất khẩu năm 2025, VASEP cho rằng cần có các chính sách hỗ trợ hiệu quả, thiết thực cho doanh nghiệp như tạo điều kiện về vốn, giải quyết bất cập liên quan đến chi phí tuân thủ quy định và thủ tục hành chính. Bên cạnh đó, cần có chính sách hỗ trợ tín dụng cho người nuôi tôm thông qua liên kết chuỗi; xem xét đưa thức ăn tôm vào mặt hàng kiểm soát giá... Có biện pháp bình ổn các chi phí đầu vào cho sản xuất, tăng cường kiểm soát chất lượng con giống. Đẩy mạnh mã số vùng nuôi phục vụ cho truy xuất nguồn gốc; có chính sách đầu tư, khuyến khích nuôi ngoài tôm chân trắng và cần giữ thế mạnh nuôi tôm sú.
Để hạn chế được những bị động từ thị trường Mỹ, doanh nghiệp xuất khẩu cần đẩy mạnh đa dạng hóa thị trường như mở rộng xuất khẩu sang EU, Nhật Bản, ASEAN...; tập trung vào phân khúc tôm chế biến cao cấp để tạo giá trị gia tăng và luôn chú trọng nâng cao chất lượng sản phẩm.
