'Đòn bẩy' thúc đẩy phát triển công nghiệp nông thôn
Thời gian qua, ngành công thương tỉnh Quảng Trị tích cực triển khai Chương trình khuyến công quốc gia phù hợp với đặc thù của địa phương, mang lại hiệu quả tích cực. Qua đó, góp phần tăng sức cạnh tranh, đa dạng hóa sản phẩm theo hướng phát triển chế biến sâu nhằm đáp ứng yêu cầu thị trường trong nước và xuất khẩu, góp phần phát triển KT-XH của địa phương.

Một cơ sở sản xuất nội thất ở TP.Đông Hà được nguồn vốn khuyến công hỗ trợ đầu tư thiết bị hiện đại để nâng cao chất lượng sản phẩm -Ảnh: N.T
Thực hiện Chương trình khuyến công quốc gia giai đoạn 2021-2025, Sở Công thương chủ trì, phối hợp các ban, ngành, địa phương tham mưu trình UBND tỉnh ban hành Chương trình khuyến công tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2021-2025. Hằng năm, căn cứ chương trình khuyến công giai đoạn, các đơn vị sự nghiệp khuyến công cấp tỉnh, huyện và đơn vị phối hợp đề xuất các đề án khuyến công, Sở Công thương chủ trì tổ chức thẩm định trình UBND tỉnh ban hành quyết định phê duyệt danh mục đề án, nhiệm vụ và kinh phí khuyến công làm cơ sở triển khai thực hiện.
Kết quả, giai đoạn từ 2021-2025, kinh phí khuyến công quốc gia hỗ trợ thực hiện các đề án trên địa bàn tỉnh là 4,2 tỉ đồng, tập trung vào nội dung hỗ trợ ứng dụng máy móc tiên tiến, tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp.
Chương trình đã hỗ trợ 8 đề án với 14 đơn vị thụ hưởng ứng dụng máy móc thiết bị tiên tiến vào sản xuất nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, hiệu quả sử dụng nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu, giảm thiểu ô nhiễm môi trường so với máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ cơ sở sản xuất đang sử dụng hoặc tạo ra sản phẩm mới.
Đây là nội dung quan trọng trong hoạt động khuyến công, thu hút nhiều cơ sở công nghiệp nông thôn (CNNT) đầu tư, đổi mới thiết bị, công nghệ, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, hạ giá thành, nâng cao khả năng cạnh tranh. Thông qua hoạt động khuyến công, nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã, cơ sở sản xuất đã tổ chức sản xuất có hiệu quả, tăng năng suất lao động, góp phần phát triển các ngành nghề có lợi thế cạnh tranh, như: chế biến gỗ, chế biến dược liệu.
Cũng trong giai đoạn này, kinh phí khuyến công địa phương triển khai thực hiện các nội dung hoạt động hơn 26 tỉ đồng (trong đó kinh phí khuyến công tỉnh hơn 17 tỉ đồng, kinh phí khuyến công cấp huyện hơn 9 tỉ đồng). Từ nguồn này, tỉnh đã hỗ trợ xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật; chuyển giao công nghệ và ứng dụng máy móc tiên tiến, tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp; xây dựng mô hình thí điểm về áp dụng sản xuất sạch hơn.
Tiêu biểu như hỗ trợ các doanh nghiệp, cơ sở CNNT thực hiện 338 đề án ứng dụng máy móc và tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, xử lý ô nhiễm môi trường. Một số ngành nghề được tập trung hỗ trợ xây dựng chuyển giao kỹ thuật, ứng dụng máy móc thiết bị gồm: chế biến nông, lâm, thuỷhải sản; sản xuất, gia công, sửa chữa cơ khí phục vụ nông nghiệp, nông thôn, xây dựng; sản xuất hàng tiêu dùng...
Hỗ trợ 4 đề án áp dụng sản xuất sạch hơn trong công nghiệp tại nhà máy sản xuất chế biến gỗ rừng trồng, gỗ nội thất, chế biến gạo...; liên doanh, liên kết; tham gia cụm liên kết ngành, chuỗi giá trị; hợp tác đầu tư phát triển các cụm công nghiệp; phát triển nguồn nhân lực có chất lượng; nâng cao năng lực quản lý; tư vấn, trợ giúp các cơ sở CNNT; tư vấn thông tin phát triển CNNT; truyền thông; nâng cao năng lực tổ chức thực hiện các hoạt động khuyến công.
Mặc dù không thực hiện đề án khuyến công điểm nhưng một số đề án khuyến công trên địa bàn tỉnh vẫn có tính kết nối nhiều năm cho doanh nghiệp, cơ sở CNNT từ lúc hình thành cho đến khi có chỗ đứng trên thị trường thông qua nhiều hình thức hỗ trợ như: Đầu tư ứng dụng máy móc thiết bị tiên tiến; xây dựng nhãn hiệu, thương hiệu; tham gia các hoạt động kết nối cung cầu, hội nghị, hội chợ...
Bên cạnh kinh phí khuyến công quốc gia, khuyến công tỉnh thì Nghị quyết 38/2020/ NQ-HĐND, ngày 23/7/2020 của HĐND tỉnh đã nêu rõ các huyện, thị xã, thành phố bố trí 200-400 triệu đồng/huyện để thực hiện các đề án quy mô nhỏ tại địa phương. Từ các nguồn vốn này đã thu hút được khoảng 100 tỉ đồng từ các doanh nghiệp, cơ sở CNNT đầu tư phát triển trong thời gian qua (bình quân 1 phần vốn kinh phí khuyến công thu hút được 4 phần kinh phí của doanh nghiệp đầu tư).
Thời gian tới, ngành khuyến công tỉnh tăng cường, cụ thể hóa công tác phối hợp với các cơ quan, đoàn thể để đẩy mạnh tuyên truyền và thực hiện các nội dung hoạt động khuyến công. Khuyến khích, hỗ trợ đổi mới công nghệ, sản xuất sạch hơn tại các cơ sở sản xuất công nghiệp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng nguyên vật liệu, giảm thiểu phát thải góp phần bảo vệ môi trường.
Nâng cao năng lực, hiệu quả sản xuất và tăng khả năng cạnh tranh của các cơ sở CNNT trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế và tham gia chuỗi giá trị toàn cầu ở một số chuyên ngành, lĩnh vực, có khả năng đáp ứng cơ bản các yêu cầu phát triển của nền kinh tế và xuất khẩu. Xây dựng các mô hình sàn giao dịch thương mại điện tử cho sản phẩm CNNT tiêu biểu, sản phẩm đặc trưng địa phương. Hỗ trợ nguồn vốn vay ưu đãi cho doanh nghiệp sản xuất vànhiều giải pháp khác.