Đồng bộ giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong tình hình mới

Lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo trao Giấy khen cho các tập thể có thành tích xuất sắc trong năm học 2024-2025. Ảnh: Minh Quang

Nền tảng vững chắc

Quán triệt tinh thần chỉ đạo của Trung ương và định hướng chiến lược của tỉnh, ngành Giáo dục xác định mục tiêu xuyên suốt là đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; đáp ứng yêu cầu phát triển trong tình hình mới. Trên cơ sở đó, mạng lưới trường lớp được rà soát, quy hoạch và đầu tư đồng bộ, hướng tới sự phát triển hài hòa, bền vững.

Hiện toàn tỉnh có 1.607 cơ sở giáo dục thuộc các cấp học mầm non, phổ thông, trung tâm Giáo dục thường xuyên và Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên; trong đó có 1.570 trường công lập, 37 trường ngoài công lập và 459 nhóm trẻ, lớp mẫu giáo độc lập tư thục được cấp phép hoạt động. Quy mô mạng lưới rộng lớn với 28.746 lớp, 949.012 học sinh cùng 417 trung tâm học tập cộng đồng tại các xã, phường, cơ bản đáp ứng nhu cầu học tập của nhân dân trong bối cảnh dân số tăng và yêu cầu giáo dục ngày càng cao.

Cơ sở vật chất tiếp tục là điểm sáng. Đến tháng 9/2025, toàn tỉnh có 27.263 phòng học, trong đó tỷ lệ phòng kiên cố đạt 98,73%, chỉ còn 347 phòng học bán kiên cố; đồng thời có 7.538 phòng học bộ môn, góp phần chuẩn hóa, hiện đại hóa điều kiện dạy và học. Công tác xây dựng trường chuẩn quốc gia cũng đạt kết quả nổi bật với 1.487/1.543 trường công lập đạt chuẩn, tương ứng 96%, tạo nền tảng quan trọng để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.

Cùng với đó, đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục được quan tâm bồi dưỡng, phát triển cả về số lượng và chất lượng. Toàn ngành hiện có 58.260 cán bộ, giáo viên, nhân viên, trong đó 3.983 cán bộ quản lý, 46.188 giáo viên và 8.089 nhân viên. Tỷ lệ đạt chuẩn và trên chuẩn duy trì ở mức rất cao: mầm non 99,3%; tiểu học 90,5%; THCS 96,2%; THPT và Giáo dục thường xuyên 100%. Toàn ngành có 10 tiến sĩ, 1.796 thạc sĩ, 41.966 cử nhân đại học, đóng góp trực tiếp vào việc nâng tầm chất lượng đào tạo của tỉnh.

Công tác xã hội hóa giáo dục tiếp tục được đẩy mạnh, tạo thêm nguồn lực hỗ trợ mạng lưới giáo dục. Giai đoạn 2019-2025, tỉnh thu hút 11 dự án đầu tư cơ sở giáo dục ngoài công lập với tổng vốn 885 tỷ đồng. Các quỹ khuyến học, khuyến tài Đinh Bộ Lĩnh, Lương Thế Vinh hoạt động hiệu quả, tổng số dư đến tháng 9/2025 đạt 73,7 tỷ đồng, trở thành nguồn động viên quan trọng đối với học sinh, giáo viên và phong trào khuyến học trong toàn tỉnh.

Công tác tuyên truyền được triển khai sâu rộng. Sở Giáo dục và Đào tạo chủ động phối hợp với các cơ quan truyền thông, qua đó tạo sự thống nhất trong nhận thức và hành động của đội ngũ nhà giáo, người học và toàn xã hội. Sở đã xây dựng dự thảo Chương trình hành động của Tỉnh ủy triển khai Nghị quyết 71-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, đồng thời quán triệt cán bộ, giáo viên, nhân viên toàn ngành nỗ lực triển khai thực hiện đảm bảo thiết thực, hiệu quả.

Các phong trào thi đua “Dạy tốt, học tốt”, “Xây dựng trường học đạt chuẩn quốc gia”, “Trường học thân thiện, học sinh tích cực”, “Trường, lớp xanh - sạch - đẹp - an toàn”… được triển khai rộng khắp, gắn kết chặt chẽ với các cuộc vận động “Kỷ cương, tình thương, trách nhiệm”, “Tất cả vì một mái trường bình yên - vì học sinh thân yêu”, “Mỗi thầy, cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”. Nhờ đó, chất lượng giáo dục duy trì ổn định, vững chắc, giữ vững thành tích 25 năm liên tục nằm trong nhóm dẫn đầu cả nước. Điểm trung bình thi tốt nghiệp THPT năm 2025 của Ninh Bình đứng thứ 3/34 tỉnh, thành phố trong toàn quốc; chất lượng dạy - học ngoại ngữ có bước tiến mới; hệ thống các trường đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp được củng cố, tiếp tục sắp xếp theo hướng phù hợp hơn với nhu cầu xã hội.

Phong trào khuyến học, khuyến tài phát triển mạnh mẽ; xã hội hóa giáo dục được thúc đẩy, góp phần tạo môi trường giáo dục toàn diện, hiện đại. Mạng lưới các cơ sở giáo dục từng bước được quy hoạch khoa học; cơ sở vật chất, thiết bị dạy học được đầu tư theo hướng đồng bộ; đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên không ngừng trưởng thành về chuyên môn và phẩm chất nghề nghiệp. Giáo dục toàn diện và giáo dục mũi nhọn duy trì kết quả cao, nhiều năm nằm trong tốp đầu cả nước.

Đặc biệt, công tác giáo dục mũi nhọn ghi dấu bằng nhiều thành tích xuất sắc ở cả sân chơi quốc gia và quốc tế. Các trường THPT chuyên: Lê Hồng Phong, Lương Văn Tụy, Biên Hòa; THPT A Hải Hậu, THPT Lý Nhân… tiếp tục là điểm sáng với nhiều học sinh đoạt giải cao, góp phần tạo dựng thương hiệu cho giáo dục của tỉnh.

Giải pháp trọng tâm phát triển giáo dục bền vững

Đồng chí Nguyễn Tiến Dũng, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo, cho biết: “Bước vào nhiệm kỳ 2025-2030, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I xác định, phát triển giáo dục và đào tạo là một trong những đột phá chiến lược với mục tiêu đến năm 2030, tỷ lệ trường công lập đạt chuẩn quốc gia ở cấp mầm non đạt 96%; tiểu học (mức độ 2) đạt 82% trở lên; THCS và THPT đạt 100%. Toàn ngành tập trung vào ba đột phá: Xây dựng đội ngũ nhà giáo tinh gọn, chất lượng cao; hiện đại hóa cơ sở vật chất; đẩy mạnh chuyển đổi số và ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong quản lý, dạy học; đồng thời huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị để phát triển giáo dục bền vững”.

Mục tiêu đến năm 2030 đặt trọng tâm vào việc mở rộng cơ hội tiếp cận bình đẳng cho người học, nâng cao chất lượng giáo dục mầm non và phổ thông, hoàn thành phổ cập mầm non cho trẻ 3-5 tuổi và giáo dục bắt buộc hết THCS. Tỉnh phấn đấu 85% người trong độ tuổi hoàn thành cấp THPT hoặc tương đương; 100% phòng học được kiên cố hóa; 100% trường đại học và ít nhất 80% cơ sở giáo dục nghề nghiệp đạt chuẩn quốc gia.

Để đạt mục tiêu đó, ngành Giáo dục triển khai đồng bộ 8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, trong đó nhấn mạnh đổi mới tư duy, cơ chế và chính sách; tháo gỡ những điểm nghẽn; sắp xếp bộ máy tinh gọn, hiệu lực; xây dựng cơ chế thu hút nhân tài; ưu tiên quỹ đất và tăng cường đầu tư cơ sở vật chất theo hướng hiện đại, kiên cố, chuẩn hóa.

Giáo dục toàn diện được xác định là trung tâm của quá trình đổi mới; trong đó chú trọng giáo dục đạo đức, kỹ năng sống, giá trị sống; tăng cường tư vấn tâm lý học đường; nâng cao chất lượng giáo dục thể chất, dinh dưỡng học đường; bảo đảm an toàn trường học. Tiếp tục đẩy mạnh triển khai công nghệ, chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo trong quản lý, dạy học; xây dựng cơ sở dữ liệu kết nối toàn quốc; hình thành mô hình “trường học số”, “lớp học thông minh”.

Phát triển đội ngũ nhà giáo tiếp tục là nhiệm vụ then chốt. Tỉnh triển khai đề án xây dựng nhà công vụ cho giáo viên vùng xa; đầu tư các phòng học STEM/ STEAM; phấn đấu đến năm 2030 cung cấp miễn phí sách giáo khoa cho học sinh toàn tỉnh. Giáo dục nghề nghiệp được đổi mới theo hướng tinh gọn, hiệu quả, mở rộng đào tạo nghề cho đồng bào dân tộc thiểu số, đáp ứng nhu cầu nhân lực chất lượng cao.

Ở bậc đại học, Trường Đại học Hoa Lư được định hướng trở thành cơ sở giáo dục trọng điểm của tỉnh; Khu Đại học Nam Cao tiếp tục được đầu tư hoàn thiện, hướng tới trung tâm đào tạo nhân lực chất lượng cao của khu vực. Ngành cũng thúc đẩy hợp tác quốc tế, mở rộng liên kết đào tạo, thu hút chuyên gia và sinh viên quốc tế đến học tập, nghiên cứu tại Ninh Bình.

Với sự lãnh đạo sâu sát của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh; tinh thần chủ động, sáng tạo của ngành Giáo dục cùng sự đồng hành của toàn xã hội, giáo dục Ninh Bình đang bước vào giai đoạn phát triển mới, toàn diện và bền vững. Đồng bộ các giải pháp, bám sát Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I và Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị, ngành Giáo dục Ninh Bình vững tin hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ trong tình hình mới, góp phần xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh.

Thành Trung