Đóng góp phương thức tuyển sinh lớp 10

Thí sinh tham dự kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 tại Hà Nội năm 2024. Ảnh: Khôi Nguyên.

Đề xuất thi 3 môn 'xương sống'

Bộ GD&ĐT vừa gửi các Sở GD&ĐT để lấy ý kiến về nội dung dự kiến sửa đổi, bổ sung Quy chế tuyển sinh THCS, THPT thay thế Thông tư số 11/2014/TT-BGDĐT. Theo đó, ngoài Toán và Ngữ văn, các Sở GD&ĐT sẽ tổ chức bốc thăm thêm môn thi thứ ba để tuyển sinh vào lớp 10 THPT.

Thầy Trần Mạnh Tùng - giáo viên Toán tại Hà Nội cho rằng, nếu tổ chức bốc thăm môn thứ ba để thi vào lớp 10 sẽ tạo áp lực không cần thiết với học sinh. Việc bốc thăm môn thi có yếu tố may rủi, tạo tâm lý căng thẳng cho các em.

Thực tế cho thấy, những năm áp dụng cách này, sang học kì 2 bắt đầu có những dự đoán, có tâm lý chờ đợi công bố môn thi gây phân tâm, khó khăn cho việc dạy và học của cả thầy và trò.

Thầy Trần Mạnh Tùng, giáo viên Toán tại Hà Nội. Ảnh: NVCC.

Khi bốc thăm sẽ không công bằng vì có thể bị lệch các môn khoa học tự nhiên và các môn khoa học xã hội, không phù hợp với việc học sinh lựa chọn môn thi lớp 10. Nhiều học sinh có thể sẽ thi môn Địa lí nhưng lại không học môn này ở lớp 10.

Theo thầy Tùng, thực tế đã chứng minh Hà Nội, TP HCM, Bình Dương cùng nhiều tỉnh đã thi Toán, Ngữ văn và Tiếng Anh nhiều năm và rất ổn định. Kết quả thi tốt nghiệp THPT của các tỉnh này vẫn khá cao. Năm nay, ở thời điểm này, một số tỉnh đã công bố thi ba môn vào lớp 10 gồm Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh.

Chương trình GDPT mới đòi hỏi quá trình học cần đáp ứng được các mục tiêu, yêu cầu về năng lực, phẩm chất, thái độ. Quá trình học có đánh giá thường xuyên, đánh giá định kỳ và tác động ngược lại việc dạy học. Các nhà trường có kế hoạch kiểm tra việc thực hiện chương trình ngay trong năm học chứ không phải chờ đến lúc công bố môn thi.

Giám thị gọi thí sinh vào phòng thi tuyển sinh lớp 10 năm 2024 tại Hà Nội. Ảnh: Khôi Nguyên.

"Tôi đề xuất chỉ nên thi vào lớp 10 THPT với 3 môn cố định là Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh. Ta có thể coi đây là ba môn 'xương sống', cần cho tất cả học sinh, cần cho việc học ở THPT", thầy Trần Mạnh Tùng kiến nghị.

Thầy Tùng nhấn mạnh, thi bắt buộc Tiếng Anh ở thời điểm này cũng góp phần triển khai Kết luận số 91 ngày 12/8 của Bộ Chính trị về việc thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, trong đó nêu rõ "Tập trung nâng cao năng lực ngoại ngữ của học sinh, sinh viên, từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học".

Sẵn sàng mọi phương án

Học sinh lớp 9 Trường THCS Tây Đằng (Ba Vì, Hà Nội) trong giờ ôn tập chuẩn bị thi vào lớp 10. Ảnh: Khôi Nguyên.

Dưới góc nhìn chuyên môn, thầy Khuất Quang Hải - Hiệu trưởng Trường THCS Trung Hưng (TX Sơn Tây, Hà Nội) bày tỏ đồng tình với đề xuất của Bộ GD&ĐT. Bởi ngoài hai môn Toán và Ngữ văn, môn thứ ba bốc thăm bắt buộc học sinh phải học đều các môn, tránh việc học tủ, học lệch; phù hợp với việc dạy học theo Chương trình GDPT 2018.

Khi công bố trước các môn thi, học sinh sẽ tập trung cho các môn đó mà xem nhẹ các môn khác. Khi chưa biết môn thi thứ ba là môn gì, cả giáo viên và học sinh đều sẽ dạy và học đều các môn còn lại với tinh thần trách nhiệm. Cho dù bốc thăm có vào môn nào chăng nữa cũng sẵn sàng phương án tốt nhất.

Vị Hiệu trưởng cũng góp ý, việc bốc thăm công bố môn thứ ba thi vào lớp 10 THPT không nên tổ chức quá sớm hoặc quá muộn. Nếu muộn quá, học sinh sẽ không đủ thời gian để ôn thi và tạo thêm áp lực tâm lý. Học trò cần cân bằng được việc học đồng đều các môn, chuẩn bị thi thật tốt với tâm thái chủ động.

Việc dạy và học đều các môn ở cấp THCS đang được thầy trò các nhà trường triển khai nghiêm túc. Ảnh: Khôi Nguyên.

Theo Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng, phương án thi vào lớp 10 THPT được xây dựng trên ba nguyên tắc cốt lõi gồm:

Không gây áp lực, tốn kém, giảm áp lực cho học sinh, phụ huynh và xã hội; hướng tới mục tiêu giáo dục toàn diện, đáp ứng yêu cầu của chương trình mới về phẩm chất, năng lực học sinh; phương thức tuyển sinh phải gắn kết được với quá trình kiểm tra, đánh giá trên lớp.

Điều này nghĩa là môn nào nằm trong chương trình, được đánh giá và cho điểm thì hoàn toàn có thể được sử dụng để kiểm tra, đánh giá trong các kỳ thi. Nếu làm tốt, kỳ thi diễn ra thuận lợi hơn cho các Sở GD&ĐT, tránh rủi ro trong quá trình thi.

Dự kiến, kỳ thi vào lớp 10 THPT công lập diễn ra với ba môn gồm Toán, Ngữ văn và môn thứ 3 nằm trong những môn được đánh giá bằng điểm số như: Ngoại ngữ, Giáo dục công dân, Khoa học Tự nhiên, Lịch sử và Địa lý, Công nghệ, Tin học. Theo kế hoạch, dự thảo Quy chế tuyển sinh THCS và THPT đang được công khai để lấy ý kiến người dân, sau đó sẽ ban hành vào tháng 11 tới.

Khôi Nguyên