Du lịch Hội An: Hành trình sống chậm giữa lòng di sản

Hội An quyến rũ không chỉ bởi cảnh sắc mà còn bằng cả tâm hồn phố thị. (Ảnh: Diệu Linh)

Dấu xưa hiện hình giữa lòng phố tĩnh

Có những buổi sáng sớm ở Hội An, khi mặt trời còn e ấp bên kia sông Thu Bồn, người ta đã bắt gặp sự sống dậy kỳ diệu của một đô thị cổ. Phố xá tĩnh lặng, gánh hàng rong bắt đầu khua nhẹ từng nhịp guốc, tiếng chổi tre xào xạc lướt qua mặt đường lát gạch cũ, như đánh thức một giấc mơ từ quá khứ.

Chùa Cầu Hội An. (Ảnh: Diệu Linh)

Hội An không ồn ào, không vội vã. Đô thị cổ này dường như sinh ra để mời gọi người ta sống chậm lại, để cảm nhận từng nhịp thở của phố cổ. Những ngôi nhà mái ngói âm dương, bức tường vàng phủ rêu và giàn hoa giấy rực rỡ không chỉ là phông nền cho những bức ảnh “triệu like”, mà là chứng nhân cho hàng trăm năm lịch sử giao thương Đông – Tây nơi bến cảng Faifo xưa.

Chính sự bảo tồn nguyên vẹn của kiến trúc và đời sống đã làm nên cái hồn cho Hội An. Từ Chùa Cầu mang dấu ấn Nhật Bản, đến các hội quán Phúc Kiến, Quảng Triệu, Triều Châu, Hải Nam… đều là những lát cắt lịch sử gắn chặt với cộng đồng người Hoa, người Nhật và người Việt sinh sống, buôn bán suốt nhiều thế kỷ.

Hội quán Quảng Triệu. (Ảnh: Diệu Linh)

Những ngôi nhà cổ ở Hội An chủ yếu được xây dựng từ thế kỷ XVII đến XIX, kết hợp hài hòa kiến trúc Việt, Hoa, Nhật và Pháp. Mái ngói âm dương, cửa gỗ, giếng trời và các họa tiết chạm trổ tinh tế phản ánh đời sống tinh thần và gu thẩm mỹ của các thế hệ cư dân phố Hội.

Mỗi ngôi nhà không chỉ là nơi ở, mà còn là một di sản sống, lưu giữ ký ức thương cảng sầm uất một thời. Ghé thăm những ngôi nhà cổ như Tấn Ký, Quân Thắng hay Phùng Hưng…, du khách có thể cảm nhận được nhịp sống chậm, tĩnh lặng và đầy chiều sâu của Hội An.

Nhà cổ Quân Thắng. (Ảnh: Diệu Linh)

Không chỉ cuốn hút bởi kiến trúc cổ, Hội An còn là điểm đến lý tưởng cho những ai muốn tìm hiểu chiều sâu lịch sử – văn hóa thông qua hệ thống bảo tàng phong phú. Từ Bảo tàng Văn hóa dân gian với những hiện vật gắn liền đời sống cư dân bản địa, đến bảo tàng Gốm sứ Mậu dịch, nơi kể lại câu chuyện về thương cảng Faifo sầm uất một thời.

Bảo tàng Văn hóa Sa Huỳnh lại đưa du khách ngược dòng hơn 2.000 năm lịch sử, khám phá dấu tích cư dân tiền Champa trên vùng đất này. Trong khi đó, Bảo tàng Lịch sử – Văn hóa Hội An mang đến cái nhìn toàn diện về tiến trình phát triển của đô thị cổ. Mỗi bảo tàng là một lát cắt ký ức, góp phần hoàn thiện bức tranh về Hội An - không chỉ đẹp, mà còn sâu sắc và giàu bản sắc.

Bảo tàng Văn hóa Sa Huỳnh. (Ảnh: Diệu Linh)

Trải nghiệm Hội An bằng tất cả giác quan

Ngày nay, khi phố cổ trở thành điểm đến du lịch hàng đầu châu Á, những giá trị ấy không bị bào mòn, mà càng được trân trọng. Hội An không chỉ dành cho những người yêu cái đẹp cổ điển, mà còn hấp dẫn bởi các trải nghiệm gắn liền với đời sống địa phương.

Các cửa hàng đồ lưu niệm và thủ công mỹ nghệ có mặt khắp nơi ở Hội An. (Ảnh: Diệu Linh)

Nằm giữa trung tâm phố cổ, chợ Hội An là trái tim nhộn nhịp của đời sống kinh tế – văn hóa nơi đây. Với kiến trúc nhà lồng đặc trưng, những gian hàng rực rỡ sắc màu và không khí hoài cổ đặc biệt, chợ mang đến hành trình khám phá đậm chất bản địa.

Du khách có thể thỏa sức mua sắm, thưởng thức ẩm thực miền Trung và cảm nhận nhịp sống thường nhật của người dân phố Hội. Không chỉ là điểm giao thương, nơi đây còn là biểu tượng sống động của truyền thống trong lòng đô thị cổ.

Du khách đến Hội An thường không bỏ lỡ cơ hội sắm cho mình một vài bộ áo dài được cắt may thủ công, hay tự tay làm đèn lồng, học nấu món địa phương... Những hoạt động tưởng chừng đơn giản đó lại mang đến một kết nối sâu sắc giữa người làm du lịch và du khách điều mà ít nơi nào khác làm được như Hội An.

Du khách có thể may cho mình những bộ áo dài cắt may thủ công. (Ảnh: Diệu Linh)

Và nếu có điều gì khiến người ta nhớ mãi Hội An ngay cả khi đã rời xa, thì đó chính là ẩm thực – một thế giới phong phú, đầy màu sắc, hài hòa giữa truyền thống và sáng tạo. Ẩm thực Hội An không cầu kỳ, không hào nhoáng, nhưng đủ tinh tế để chạm đến mọi giác quan.

Cao lầu, món ăn “quốc hồn quốc túy” của phố Hội là minh chứng cho sự giao thoa văn hóa. Sợi mì vàng óng, dai nhẹ nhờ được trộn với nước giếng Bá Lễ và tro củi từ Cù Lao Chàm, ăn cùng thịt xá xíu, bánh đa giòn, rau sống và nước chan vừa đủ. Một bát cao lầu là cả câu chuyện về đất, nước, và sự nâng niu của người làm bếp.

Mỳ Quảng, món ăn đặc sản ở Hội An. (Ảnh: Diệu Linh)

Bên cạnh cao lầu, mỳ Quảng cũng là lựa chọn không thể thiếu: sợi mì mềm, nước dùng đậm đà, ăn cùng thịt, tôm, trứng luộc, bánh tráng nướng và rau sống xứ Quảng. Vị mặn mòi của biển cả, ngọt thanh của thịt cá, cay nhẹ của ớt tươi – tất cả quyện lại thành một “khúc biến tấu” ẩm thực rất riêng.

Nếu muốn thứ gì đó nhanh, gọn, hãy thử bánh mì Hội An. Nét đặc biệt nằm ở phần nhân phong phú: từ pate, chả lụa, thịt xíu đến rau thơm, nước sốt đặc biệt… Từng ổ bánh được gói bằng giấy báo, trao bằng nụ cười thân thiện – giản dị nhưng đầy dấu ấn.

Hội An được ví như “thiên đường ẩm thực” của Đà Nẵng. (Ảnh: Hồng Nghi)

Cơm gà Hội An, với hạt cơm vàng dẻo nấu bằng nước luộc gà, thịt gà xé trộn hành, rau răm, ăn kèm đu đủ chua và nước mắm tỏi ớt, cũng là món ăn “gây thương nhớ” cho nhiều du khách. Mỗi quán lại có bí quyết riêng, không ai giống ai, nhưng tất cả đều giữ nguyên tinh thần: đậm đà và thân thiện như chính con người xứ Quảng.

Ẩm thực đường phố Hội An còn có bánh đập, hến xào, chè bắp Cẩm Nam, bánh bèo, hoành thánh chiên, hay những gánh hàng rong nhỏ ven đường với hương thơm nức mũi mỗi khi chiều xuống. Những món ăn dân dã ấy không cần chiêu trò quảng bá, bởi chính hương vị chân thật đã đủ để níu chân người đi.

Thưởng thức cà phê ở Hội An là hoạt động yêu thích của nhiều du khách. (Ảnh: Diệu Linh)

Ngồi bên chiếc bàn gỗ nhỏ dưới hiên nhà, nhâm nhi ly trà sen hoặc cà phê phin, bạn sẽ thấy thời gian dường như ngừng trôi. Trong khoảnh khắc đó, Hội An hiện lên không chỉ như một điểm đến, mà như một vùng ký ức sống động, nơi mọi giác quan đều được đánh thức bằng những trải nghiệm giản dị mà sâu sắc.

Hành trình ngoài phố cổ

Không chỉ có phố cổ, Hội An còn mở rộng không gian trải nghiệm ra các vùng ven với những gam màu đối lập mà hài hòa: từ làng quê mộc mạc đến biển xanh mênh mông, từ bàn tay lao động của nông dân đến nhịp sống sinh thái năng động và bền vững.

Chèo thuyền thúng ở rừng dừa bảy mẫu Hội An.

Chỉ cách trung tâm vài cây số, làng rau Trà Quế là điểm đến đầu tiên gợi nhắc về lối sống gần gũi thiên nhiên. Ở đây, du khách có thể cuốc đất, trồng rau, gánh nước bằng đôi quang gánh tre truyền thống. Những luống rau xanh mướt được canh tác theo phương pháp hữu cơ, là minh chứng cho sự cần mẫn của người dân Hội An và là một trải nghiệm đặc biệt cho du khách muốn “sống như người bản địa”.

Xa hơn là làng gốm Thanh Hà và làng mộc Kim Bồng, nơi vẫn lưu giữ các kỹ nghệ thủ công từng làm nên danh tiếng Hội An một thời trên bản đồ giao thương quốc tế. Những khối đất sét tưởng chừng vô tri, qua bàn tay nghệ nhân, trở thành bình trà, chén sứ, tượng nhỏ mang hình dáng duyên dáng.

Trong khi đó, những thanh gỗ ở Kim Bồng được chạm trổ thành bàn, ghế, thuyền ghe – vừa phục vụ sinh hoạt, vừa là di sản sống của một làng nghề bên dòng Thu Bồn.

Du khách trải nghiệm làm gốm ở làng gốm Thanh Hà. (Ảnh: Nguyễn Hồng)

Về phía biển, Hội An sở hữu ba “viên ngọc xanh” là Cửa Đại, An Bàng và Cù Lao Chàm, mỗi nơi một vẻ, góp phần hoàn thiện bức tranh du lịch đa dạng của vùng di sản.

Cửa Đại mang dáng dấp của một vùng biển truyền thống, từng là biểu tượng du lịch miền Trung với bãi cát trắng rộng, nước biển trong và hàng dừa rì rào trong gió. Dù từng bị xói lở nghiêm trọng, nay Cửa Đại đang hồi sinh từng ngày nhờ các nỗ lực phục hồi hệ sinh thái và hạ tầng du lịch, trở lại là điểm đến yêu thích cho du khách trong và ngoài nước.

Hoàng hôn trên biển An Bàng. (Ảnh: Thu Hà)

Biển An Bàng – cách phố cổ khoảng 4km – lại mang dáng dấp hiện đại, tự do và phóng khoáng. Với những quán bar nhỏ phong cách bohemian như Soul Kitchen, The DeckHouse, cùng tiếng nhạc du dương và khung cảnh hoàng hôn trên cát trắng, An Bàng là nơi lý tưởng để thảnh thơi nằm dài, đọc sách hoặc chỉ đơn giản là lắng nghe sóng vỗ. Đây cũng là một trong những bãi biển đẹp nhất châu Á do CNN và TripAdvisor bình chọn.

Và nếu muốn tìm về sự nguyên sơ, đừng bỏ qua Cù Lao Chàm, khu dự trữ sinh quyển thế giới với hệ sinh thái biển phong phú, làng chài thanh bình và những rạn san hô rực rỡ. Không có resort sang trọng, không có đèn neon rực rỡ – chỉ có những ngôi nhà nhỏ, thuyền thúng, võng đung đưa và nụ cười mộc mạc của cư dân đảo.

Cù Lao Chàm còn là điểm sáng về bảo vệ môi trường, tiên phong nói không với túi ni-lông và du lịch đại trà, trở thành hình mẫu du lịch xanh của Việt Nam.

Du khách đừng quên thưởng thức hải sản tươi ngon tại biển. (Ảnh: Khánh Huyền)

Điều đặc biệt nhất khi đến Hội An không nằm ở những tấm ảnh đẹp hay món ăn ngon, mà là cảm giác được bước vào một không gian có thật nhưng lại giống như giấc mơ. Ở đó, mỗi người đều có thể sống chậm, thở sâu, lắng nghe âm thanh của quá khứ và kết nối với hiện tại.

Hội An là điểm đến không chỉ để “check-in”, mà để nhớ, để quay lại, và để hiểu vì sao có những đô thị dù đã nhiều thế kỷ vẫn sống động từng ngày. Như một người bạn cũ luôn chờ đợi, Hội An mở rộng vòng tay đón từng bước chân – không vồn vã, không phô trương, nhưng đầy ắp yêu thương và sự thanh thản trong từng khoảnh khắc.

Diệu Linh