Gầm cầu trên địa bàn Hà Nội đang được khai thác thế nào?

Trên địa bàn Hà Nội hiện nay có 587 cầu, trong đó có 7 cầu lớn gồm: Vĩnh Tuy, Chương Dương, Thanh Trì, Nhật Tân, Đông Trù, Thăng Long, Phùng. Còn lại 492 cầu nhỏ, trung; 13 cầu vượt nhẹ, 75 cầu đi bộ. Trong số này, chỉ có 3 gầm cầu Chương Dương, Ngã Tư Vọng, Vĩnh Tuy được tạm sử dụng làm nơi trông giữ phương tiện từ năm 2020.

Tại dự thảo Luật Đường bộ đang lấy ý kiến, Bộ GTVT đề xuất sử dụng gầm cầu làm nơi trông giữ xe, trừ xe chở nhiên liệu, chất gây cháy nổ.

Ghi nhận của PV Báo Giao thông, khu vực gầm cầu Ngã Tư Vọng, vào giờ cao điểm hàng ngày, các phương tiện ra vào tấp nập. Một nhân viên cho biết, mỗi ngày có từ 700 - 800 xe máy, ô tô vào gửi, chủ yếu của bệnh nhân, người nhà bệnh nhân các bệnh viện quanh đó gửi trong ngày. “Diện tích điểm trông giữ rộng tới hàng nghìn mét vuông, ít khi quá tải”, nhân viên này nói.

Các phương tiện được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp.

Có mặt tại gầm cầu Vĩnh Tuy (phường Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng), PV ghi nhận bãi trông giữ xe đang hoạt động tại đây với quy mô khá lớn. Đoạn từ cột T2 - T14 kéo dài gần 1km, được chia làm nhiều khu trông giữ, tổng cộng lên đến cả nghìn chiếc. Bãi xe dưới gầm cầu này được quây kín bằng hàng rào lưới sắt. Bên ngoài bãi có cắm biển đơn vị hoạt động trông giữ là Công ty TNHH Khai thác điểm đỗ xe Hà Nội. Bên trong, công ty kê bàn ghi vé, có bình cứu hỏa và 2 người túc trực hướng dẫn khách ra - vào.

Ông Trần Hữu Bảo, Phó giám đốc Sở GTVT Hà Nội cho biết, thành phố có gần 8 triệu phương tiện, trong khi diện tích giao thông tĩnh mới đáp ứng được 25% nhu cầu đỗ xe. Hà Nội đang phải tận dụng mọi vị trí có thể để phục vụ nhu cầu đỗ, gửi xe của người dân. Từ tháng 6/2020 đến nay, ước tính mỗi ngày các địa điểm trên trông giữ hơn 2.000 phương tiện, chấp hành tốt các quy định, trông giữ đúng diện tích, thu đúng giá, đảm bảo an ninh, an toàn, không gây ùn tắc. “Việc trông giữ xe khu vực gầm cầu đã giải quyết một phần nhu cầu của người dân, góp phần giảm áp lực giao thông tĩnh”, ông Bảo đánh giá.

Ông Dương Đức Tuấn, Phó chủ tịch UBND TP Hà Nội kiến nghị Bộ GTVT tiếp tục cho phép sử dụng tạm thời khu vực 3 gầm cầu trên địa bàn thành phố để trông giữ phương tiện giao thông cho đến khi Luật Đường bộ được Quốc hội thông qua.

Gầm cầu Ngã Tư Sở đang được quây rào để đấy, không sử dụng trông giữ phương tiện.

Trong dự thảo Luật Đường bộ, Bộ GTVT đề xuất bổ sung quy định về việc sử dụng tạm thời gầm cầu cạn để trông, giữ phương tiện nhằm giải quyết nhu cầu giao thông tĩnh của các đô thị lớn, nâng cao hiệu quả của việc khai thác tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ. Trong đó có đặt ra các tiêu chí, không phải gầm cầu nào cũng đủ điều kiện để hoạt động trông giữ phương tiện.

Cầu có gầm làm nơi trông xe phải đáp ứng yêu cầu, điều kiện kỹ thuật an toàn, không quá tuổi thọ khai thác, không trong thời gian sửa chữa, kiểm định, quan trắc. Gầm cầu thuộc tuyến phố chính không được dùng để trông xe. Khi dùng gầm cầu trông xe phải thiết kế giao thông đấu nối đường bộ trong khu vực và được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận về phòng cháy chữa cháy, bảo vệ môi trường.

Đáng chú ý, điểm cao nhất của xe dưới gầm cầu cách điểm thấp nhất của dầm cầu từ 1,5m. Các xe có khoảng cách với trụ cầu từ 1,5m để bảo trì công trình. Đơn vị tổ chức trông xe dưới gầm cầu phải rời đi nếu cơ quan Nhà nước yêu cầu và không được bồi thường. Chính phủ sẽ quy định trình tự, thủ tục chấp thuận dùng gầm cầu làm nơi trông xe tạm thời.

Gầm cầu cạn Vành đai 3 đang là những khoảng không nối dài, không hoạt động trông giữ phương tiện.

Ủng hộ đề xuất dùng gầm cầu cạn trông giữ phương tiện, chuyên gia giao thông Phan Lê Bình cho hay, nhiều nước cho phép trông giữ xe dưới gầm cầu để giảm áp lực về nơi trông giữ phương tiện. “Ở Nhật Bản, một số gầm cầu cạn được bố trí làm nơi trông giữ xe, ưu tiên phục vụ người dân đi tàu điện. Hay ở Đức, các gầm cầu cạn đều được đỗ xe cá nhân, trừ các loại xe trọng tải lớn. Ở đó đều được lắp đặt và trang bị hệ thống chống cháy tự động”, ông Bình dẫn chứng và cho rằng, việc này hoàn toàn có thể áp dụng đối với tuyến metro Cát Linh - Hà Đông ở những vị trí phù hợp.

Các gầm cầu lớn như Thăng Long, Nhật Tân… diện tích rất rộng song hoang tàn, cỏ mọc um tùm, trở thành nơi để xe của các xe tải, người dân đổ rác, phóng uế bừa bãi.

PGS.TS Nguyễn Thị Thu Thủy, giảng viên Trường Đại học GTVT cũng cho rằng, trong bối cảnh các đô thị lớn đang “khát” bãi đỗ xe, đây là việc nên làm. “Lo ngại vấn đề an toàn cháy nổ là đúng, song nếu quản lý tốt thì không vấn đề gì. Nhu cầu trông giữ xe được giải quyết, Nhà nước lại thu được tiền, công trình được quản lý, đó là những lợi ích có thể nhìn thấy”, bà Thủy phân tích.Tuy nhiên, bà Thủy cho rằng, cần lấy ý kiến các cơ quan liên quan, ban hành một bộ quy chuẩn riêng về phòng cháy chữa cháy, an toàn kỹ thuật đối với các điểm trông giữ xe dưới gầm cầu.

Lê Tươi - Biển Ngọc