Gia Lai: Điểm tựa sinh kế giúp người dân vùng biên vững bước thoát nghèo

Hỗ trợ đúng nhu cầu, tạo đổi thay rõ nét

Là xã biên giới còn nhiều khó khăn, Ia O hiện có hơn 2.700 hộ với trên 11.600 nhân khẩu, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm gần 70%. Đời sống của bà con nhiều năm dựa chủ yếu vào nương rẫy, thu nhập thấp, thiếu ổn định.

Nhằm tháo gỡ khó khăn này, chính quyền địa phương đã tập trung triển khai hàng loạt chính sách thiết thực như: hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi, vay vốn ưu đãi, chuyển giao kỹ thuật và mở lớp dạy nghề tại chỗ.

Nhiều hộ dân ở xã biên giới Ia O thoát nghèo nhờ mô hình hỗ trợ bò giống. Ảnh: N.S

Những hỗ trợ “đúng lúc, đúng nhu cầu” đã giúp nhiều gia đình có điều kiện đầu tư vào chăn nuôi, trồng trọt, mở rộng mô hình kinh tế hộ. Từ đây, nguồn thu ổn định dần xuất hiện, góp phần xây dựng cuộc sống mới vững chãi hơn cho bà con nơi vùng biên.

Kết quả giảm nghèo từ 175 hộ năm 2024 xuống còn 108 hộ vào cuối năm 2025 là minh chứng sống động cho hiệu quả của các chương trình sinh kế được triển khai. Không chỉ là con số, đó còn là những câu chuyện vươn lên đầy nghị lực, trong đó nổi bật là nhiều hộ thoát nghèo nhờ mô hình hỗ trợ bò giống.

Trong căn nhà nhỏ ở làng Mít Kom II, anh Puih Líu cần mẫn chăm sóc đàn bò sinh trưởng tốt trong chuồng. Nhận được 14 triệu đồng hỗ trợ, anh mua 1 cặp bò giống. Chỉ sau thời gian ngắn, bò mẹ sinh thêm 4 con bê khỏe mạnh.

Nhìn đàn bò lớn lên từng ngày, anh xúc động: “Gia đình mừng lắm. Chỉ ít tháng nữa, khi bê con đủ tuổi xuất chuồng, gia đình sẽ có khoản thu đáng kể để lo cho con cái và chi tiêu sinh hoạt”.

Sau hơn 1 năm, bò của chị Chu Thị Thoa sinh được 1 bê con, giúp gia đình từng bước ổn định kinh tế. Ảnh: N.S

Cách nhà anh Líu không xa, chị Chu Thị Thoa cũng từng lâm cảnh khó khăn khi thu nhập phụ thuộc vào công việc công nhân cao su, còn chồng đi làm thuê theo ngày.

Khi được hỗ trợ 1 con bò giống và hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc, chị mạnh dạn đầu tư thời gian, nguồn lực cho chăn nuôi. Sau hơn 1 năm, bò mẹ sinh được 1 bê con khỏe mạnh. Đây là nguồn động lực mới để gia đình chị ổn định kinh tế.

Chị Thoa chia sẻ trong niềm vui: “Nhận bò giống được 1 năm là có bê rồi. Nhà nước hỗ trợ vậy giúp bà con đỡ khó khăn nhiều lắm!”.

Ông Puih Rih - Trưởng thôn Mít Kom II cho biết các hộ nhận bò đều chủ động làm chuồng trại chắc chắn, chăm sóc kỹ lưỡng theo hướng dẫn kỹ thuật. Nhờ vậy, đàn bò phát triển tốt, nhiều hộ từ 1 con ban đầu đã gây dựng đàn 8-10 con. Riêng năm qua, có 5 hộ thoát nghèo bền vững nhờ mô hình hỗ trợ này.

Chủ tịch UBND xã Ia O Phan Đình Thắm khẳng định an sinh xã hội và giảm nghèo bền vững luôn được địa phương đặt lên hàng đầu. Nhiều hộ được vay vốn ưu đãi, hỗ trợ nhà ở, hỗ trợ tiền điện, tạo việc làm và đào tạo nghề.

“Giảm nghèo không chỉ là hỗ trợ tài chính, mà là giúp bà con thay đổi nếp nghĩ, nâng cao năng lực sản xuất để tự vươn lên” - ông Thắm nhấn mạnh.

Ngoài cấp bò, các hộ nghèo ở xã Ia O còn được hỗ trợ bồn chứa nước sinh hoạt. Ảnh: N.S

Sinh kế mới khơi dậy ý chí vươn lên của người dân

Không chỉ Ia O, xã biên giới Ia Nan cũng đang chuyển mình mạnh mẽ nhờ các chương trình hỗ trợ sinh kế. Với 2.075 hộ và 8.633 nhân khẩu, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm gần 29%, Ia Nan từng đối diện nhiều khó khăn do thiếu đất sản xuất và thu nhập của người dân phụ thuộc vào nương rẫy.

Nhưng những năm gần đây, nhờ Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, diện mạo địa phương đã thay đổi rõ rệt.

Chính quyền xã phân công cán bộ, hội đoàn thể bám làng, bám dân, kiên trì vận động bà con chuyển đổi phương thức sản xuất phù hợp hơn. Nhiều diện tích lúa rẫy trước đây được thay bằng lúa nước năng suất cao. Những khoảnh đất bỏ hoang được phủ xanh bởi cây điều; chăn nuôi bò dần trở thành sinh kế chủ lực.

Cán bộ nông nghiệp xã Ia Nan trao đổi với người dân về cách chăm sóc vườn cà phê. Ảnh: M.P

Tại làng Tung, anh Rơ Lan Thuyên là một trong những hộ tiêu biểu thoát nghèo nhờ được hỗ trợ bò giống. Bò mẹ sinh được 1 bê con, trở thành nguồn vốn ban đầu giúp gia đình anh gầy dựng đàn bò và mở rộng sản xuất.

Anh Thuyên chia sẻ: “Nhà nước quan tâm vùng sâu vùng xa như thế này, bà con mừng lắm. Có con bò là có động lực để làm ăn”.

Ngoài bò giống, gia đình anh còn được hỗ trợ giống điều để trồng trên phần đất trước kia bị bỏ hoang. Những hàng điều xanh tốt mỗi ngày giúp anh thêm niềm tin vào con đường thoát nghèo bền vững.

Theo ông Rơ Lan Siếu-Trưởng thôn Tung, từ năm 2023 đến nay, ít nhất 20 hộ trong thôn được hỗ trợ bò giống và hầu hết bò sinh trưởng tốt, giúp bà con có thêm nguồn thu ổn định.

Ông Siếu thông tin: “Đất canh tác ở đây hạn hẹp, trồng cà phê hay cao su không phù hợp nữa. Chăn nuôi bò là hiệu quả nhất với bà con”.

Ông Nguyễn Trọng Bình - Chủ tịch UBND xã Ia Nan khẳng định địa phương sẽ tiếp tục rà soát nhu cầu thực tế của người dân, lồng ghép hiệu quả các nguồn lực để giúp bà con thoát nghèo bền vững.

Những câu chuyện ở Ia O và Ia Nan cho thấy, hỗ trợ sinh kế không chỉ là việc trao con giống hay vốn sản xuất, mà còn là sự đồng hành, hướng dẫn để đảm bảo hiệu quả thực chất. Từ chính sách đúng và sự nỗ lực của người dân, con đường thoát nghèo đang dần rộng mở, bền vững và vững chắc hơn từng ngày.

NGỌC SANG