Gìn giữ nghề dệt thổ cẩm truyền thống
Nghề dệt là một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa của đồng bào dân tộc Thái, Mường ở các xã khu vực Phù Yên. Ngày nay, khi các nghề truyền thống đang dần mai một, thì những người phụ nữ nơi đây vẫn miệt mài gắn bó với chiếc khung cửi, dệt nên những tấm thổ cẩm rực rỡ, góp phần lưu giữ giá trị văn hóa lâu đời của dân tộc.
Sản phẩm thổ cẩm của hội viên phụ nữ xã Gia Phù.
Học dệt vải từ khi còn bé, bà Lò Thị Khướng, tiểu khu Búc, đã có hơn 40 năm gắn bó với nghề này. Từ dệt vải để phục vụ sinh hoạt trong gia đình, dần dần, bà Khướng đã phát triển thành nghề dệt hàng hóa, chuyên sản xuất các sản phẩm thủ công từ thổ cẩm truyền thống. Ngoài việc tự dệt, bà còn thu mua sản phẩm của chị em phụ nữ trong xã và gia công thành các mặt hàng, như: Đệm ghế, chăn, gối, đệm đôi... xuất bán cho khách hàng trong và ngoài tỉnh.
Sản phẩm từ vải thổ cẩm được trưng bày tại Lễ hội Mừng cơm mới do xã Phù Yên tổ chức.
Tổ hợp tác Dệt sợi bông truyền thống bản Khảo, xã Tường Hạ, hiện đang tạo việc làm cho hơn 30 lao động địa phương, với các sản phẩm từ thổ cẩm, như: Áo, túi đeo, khăn, gối, đệm ngồi... Mới đây, các thành viên Tổ hợp tác được tạo điều kiện tham gia đào tạo chuyển đổi số từ tiểu dự án IDAP (Dự án tập trung đào tạo, tư vấn, chuyển đổi số, nâng cao kỹ thuật và kết nối thị trường cho phụ nữ dân tộc thiểu số) thuộc Dự án GREAT 2, do Chính phủ Australia tài trợ. Sau tập huấn, các thành viên đã biết xây dựng fanpage, định giá sản phẩm, ứng dụng trí tuệ nhân tạo để viết bài quảng bá và kết nối khách hàng qua nền tảng số giúp mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm, tăng doanh số bán hàng.
Du khách trải nghiệm dệt vải tại Lễ hội Tết Xíp xí xã Phù Yên.
Với mục tiêu gìn giữ và phát huy nghề dệt vải truyền thống, các địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân tích cực bảo tồn nghề truyền thống. Cùng với đó, khảo sát các gia đình làm nghề dệt có thể truyền dạy nghề, mở cửa đón khách tham quan, trải nghiệm, tham gia sản xuất cùng với người dân, tạo sản phẩm lưu niệm độc đáo, đẹp mắt. Từ nguồn vốn của các chương trình, dự án, nhiều địa phương tổ chức các lớp dạy nghề thủ công do các nghệ nhân và những người có kinh nghiệm truyền đạt; tổ chức trưng bày, giới thiệu, quảng bá các sản phẩm thổ cẩm tại các sự kiện văn hóa của địa phương, giúp kết nối với khách hàng có nhu cầu.
Gìn giữ nghề dệt truyền thống, các địa phương tiếp tục định hướng các bản, tiểu khu, mở rộng và phát triển đa dạng các sản phẩm thủ công đặc sắc, đẩy mạnh quảng bá, thu hút du khách đến trải nghiệm, mua sắm, mang lại thu nhập, tạo việc làm, đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế, xã hội tại địa phương.
