Giữ chân bác sĩ ở lại khu vực công

Theo đó, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, chính sách tiền lương, phụ cấp cho nhân viên y tế trong thời gian qua “rất khó khăn”. Khi xây dựng Nghị quyết 72, Bộ Chính trị đã cho phép lựa chọn một số nhóm và mức để tăng dần phụ cấp. Bộ Y tế cũng đang trình Chính phủ xây dựng chế độ đặc thù như phụ cấp trực và các loại phụ cấp khác cho nhân viên y tế.

Trong thời gian dài, vấn đề lương và các chế độ phụ cấp cho đội ngũ y, bác sĩ chưa tương xứng, khiến cho khu vực công khó tuyển đủ bác sĩ, đặc biệt là tuyến cơ sở. Bên cạnh đó, cũng không ít bác sĩ sau khi được các bệnh viện đưa đi đào tạo, có tay nghề chuyên môn cao thì rời bệnh viện công để đến các bệnh viện tư công tác với mức lương và các chế độ đãi ngộ tốt hơn nhiều so với bệnh viện công.

Vấn đề này đã được lãnh đạo ngành Y tế Tiền Giang (cũ), nay là tỉnh Đồng Tháp nêu lên nhiều lần trong các hội nghị, nhưng giải pháp nào để giữ chân đội ngũ bác sĩ có chuyên môn cao thì vẫn chưa có câu trả lời thỏa đáng, vì chưa có cơ chế chung thống nhất từ trung ương đến địa phương. Và đó cũng không phải là “việc của riêng ai”, mà hầu như các tỉnh, thành ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long đều có chung thực trạng như thế.

Không chỉ là việc khó giữ chân đội ngũ bác sĩ có chuyên môn, tay nghề cao, mà việc tuyển dụng bác sĩ, đặc biệt là tuyển dụng bác sĩ cho tuyến cơ sở, rất khó khăn. Vì vậy, trong thời gian dài, ngành Y tế của Tiền Giang (cũ) không thể tuyển đủ biên chế bác sĩ.

Nguyên nhân thì đã rõ. Một bác sĩ mới ra trường, cộng hết các khoản lương và phụ cấp tầm đâu đó hơn 6 triệu đồng/tháng, chưa trừ bảo hiểm. Với mức thu nhập ấy, ở khu vực thành thị khó đảm bảo được cuộc sống của bản thân, nói gì đến việc phụ giúp gia đình.

Ai cũng biết, để vào được trường y đòi hỏi học sinh phải có năng lực học tập thật xuất sắc. Bên cạnh đó, thời gian học tập kéo dài đến 6 năm, học phí và các chi phí cho tài liệu, giáo trình, dụng cụ học tập lại cao hơn các ngành học khác rất nhiều.

Ngoài ra, sau khi tốt nghiệp bác sĩ đa khoa, bác sĩ còn phải học thêm các chuyên môn sâu hơn như chuyên khoa định hướng, bác sĩ chuyên khoa, bác sĩ nội trú, hoặc các chứng chỉ hành nghề khác để chuyên sâu vào một lĩnh vực cụ thể như nội khoa, ngoại khoa, nhi khoa, chẩn đoán hình ảnh... Việc học thêm này giúp bác sĩ có kiến thức chuyên môn vững vàng, có chứng chỉ hành nghề và đủ điều kiện để làm việc trong lĩnh vực y tế chuyên sâu.

Việc giải trình của Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan được sự đồng tình rất cao từ các đại biểu Quốc hội. Theo dự thảo Nghị quyết, bác sĩ, bác sĩ y học dự phòng và dược sĩ sẽ được xếp lương từ bậc 2 (hệ số 2,67) ngay khi tuyển dụng, thay vì bậc 1 như hiện nay. Đại biểu Phạm Khánh Phong Lan, Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TP. Hồ Chí Minh đồng tình nhưng cho rằng xếp lương bậc 2 là chưa đủ mạnh.

Đại biểu Phong Lan đề nghị xem xét xếp luôn bậc 3 hoặc bậc 4 cho bác sĩ mới tuyển dụng và mở rộng chính sách cho các nhóm nhân viên y tế khác. Phó Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Vĩnh Long Thạch Phước Bình thì cho rằng, xếp lương bậc 2 chỉ cải thiện thu nhập ban đầu, không giải quyết gốc rễ vấn đề thu nhập thấp.

Đại biểu Thạch Phước Bình đề nghị xây dựng bảng lương đặc thù ngành Y theo rủi ro, trách nhiệm, thâm niên; mở rộng phụ cấp ưu đãi nghề 100% cho các chuyên khoa nguy hiểm tương đương; nâng phụ cấp y tế cơ sở và dự phòng lên 100% trên toàn quốc, vùng khó khăn hưởng thêm 30% - 50%.

Quốc hội dự kiến thông qua Nghị quyết vào ngày 11-12. Hy vọng rằng Nghị quyết này sẽ giữ được chân bác sĩ ở lại khu vực công và ngành Y tế các địa phương sẽ tuyển dụng đủ số biến chế bác sĩ cần tuyển.

NGUYÊN CHƯƠNG