Hòa Bình: Lễ hội Gầu Tào, gìn giữ và bảo tồn văn hóa của người Mông
Ngày 11/1, tại hai xã Hang Kia và Pà Cò, UBND huyện Mai Châu (Hòa Bình) đã tổ chức Lễ hội Gầu Tào, đây là hoạt động văn hóa dân gian truyền thống, đặc sắc với nét sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng có từ lâu đời của người Mông Hòa Bình. Lễ hội đã thu hút được hàng nghìn người dân, du khách trong và ngoài tỉnh đến tham gia.
Tại buổi khai hội, Phó Chủ tịch UBND huyện Mai Châu, Hoàng Đức Minh nhấn mạnh, việc tổ chức thường niên Lễ hội Gầu Tào, khẳng định rõ nét sự quan tâm đặc biệt của các cấp, ngành trong việc giữ gìn, phát huy giá trị bản sắc văn hóa dân tộc đồng bào người Mông Hòa Bình. Đây cũng là dịp để huyện Mai Châu tăng cường quảng bá, giới thiệu lịch sử, văn hóa và tiềm năng du lịch của 2 xã Hang Kia - Pà Cò đến với du khách trong nước và quốc tế. Không chỉ đáp ứng nguyện vọng và đời sống tâm linh của nhân dân 2 xã Hang Kia, Pà Cò, lễ hội còn góp phần xây dựng đời sống văn hóa, tinh thần lành mạnh và tạo được không khí vui tươi, phấn khởi cho nhân dân 2 xã đón Xuân Ất Tỵ năm 2025.
Lễ hội Gầu Tào có 2 phần chính, lễ và hội. Phần lễ: Diễn ra với nghi lễ chính là lễ dựng cây nêu. Cây nêu trong Lễ hội Gầu Tào mang biểu tượng cây thiêng nối trời với đất. Cây nêu được trồng trên bãi đất rộng, bằng phẳng. Ngọn cây nêu bao giờ cũng hướng về hướng Đông - là hướng sinh với mong muốn cầu sinh con, cũng là hướng của Mặt Trời với mong ước mùa màng bội thu; Lễ cúng cây nêu có các lễ vật là gà, rượu, cơm, giấy. Chủ lễ thắp hương, đốt tiền mã rồi đi ngược chiều kim đồng hồ 3 vòng quanh cây nêu, rồi đi ngược 3 vòng nữa hát bài Tịnh chay hẹn ngày cùng báo thần linh biết việc dựng nêu tổ chức lễ tạ ơn; Lễ cúng được tổ chức với mong ước trời đất, thần linh phù hộ cho bản làng yên vui, năm mới mùa màng bội thu, mưa thuận gió hòa, cầu chúc cho mọi người, mọi nhà yên vui, khỏe mạnh, ăn nên làm ra, chăn nuôi sinh sôi, trồng trọt được mùa.
Phần hội: các chàng trai cô gái, người già trẻ nhỏ bản Mông cùng nắm tay nhau múa vòng theo nhịp khèn. Trong văn hóa của người Mông, tiếng khèn thể hiện tâm linh, tín ngưỡng truyền thống, là vật linh thiêng trong các nghi lễ, lễ hội của người Mông.
Đến với Lễ hội Gầu Tào, các du khách còn được thưởng thức những tiết mục văn nghệ đặc sắc, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc Mông; được tham gia vào các hoạt động như múa khèn, ném pao, thăm các gian hàng ẩm thực, văn hóa và cổ vũ các môn thể thao dân tộc, giã bánh dày... cùng các hoạt động văn hóa đặc sắc khác của người dân nơi đây.