Hoa Kỳ sẽ điều tra 'kép' với 8 doanh nghiệp xuất khẩu thép cốt bê tông Việt Nam

Ảnh minh họa.

Theo thông tin từ Cục Phòng vệ Thương mại (Bộ Công Thương), ngày 4/6 Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) đã nhận hồ sơ đề nghị điều tra chống bán phá giá và chống trợ cấp với thép cốt bê tông nhập khẩu từ Algeria, Bulgaria, Ai Cập và Việt Nam.

Theo đó, sản phẩm bị đề nghị điều tra là sản phẩm thép cốt bê tông chủ yếu thuộc mã HS 7213.10.0000, 7214.20.0000 và 7228.30.8010. Sản phẩm cũng có thể được nhập khẩu theo các mã HS 7221.00.0017, 7221.00.0018, 7221.00.0030, 7221.00.0045, 7222.11.0001, 7222.11.0057, 7222.11.0059, 7222.30.0001, 7227.20.0080, 7227.90.6030, 7227.90.6035, 7227.90.6040, 7228.20.1000, và 7228.60.6000.

Nguyên đơn vụ việc là Hiệp hội Thép cốt bê tông Hoa Kỳ. Nguyên đơn cáo buộc các doanh nghiệp xuất khẩu bán phá giá và được trợ cấp. Đơn kiện nêu tên 8 doanh nghiệp của Việt Nam sản xuất, xuất khẩu sản phẩm bị điều tra.

Thời kỳ điều tra chống bán phá giá và trợ cấp đề xuất là năm 2024.

Thời kỳ điều tra thiệt hại đề xuất: 03 năm (2022-2024).

Theo số liệu do nguyên đơn viện dẫn từ nguồn của Ủy ban thương mại quốc tế Hoa Kỳ (ITC), trong giai đoạn từ tháng 4/2024 đến tháng 3/2025, Việt Nam xuất khẩu khoảng 78,663 tấn sản phẩm bị cáo buộc sang Hoa Kỳ, chiếm 8,2% thị phần nhập khẩu.

Biên độ chống bán phá giá bị cáo buộc với hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam là 115.44 %.

Tương tự như các vụ việc gần đây, do Hoa Kỳ coi Việt Nam là quốc gia có nền kinh tế phi thị trường, nên DOC sẽ sử dụng các giá trị thay thế của quốc gia thứ ba để tính toán biên độ phá giá cho Việt Nam.

Trong vụ việc này, nguyên đơn đề nghị sử dụng Ai Cập là quốc gia thay thế do cho rằng Ai Cập có mức độ phát triển kinh tế tương đồng với Việt Nam và có số lượng đáng kể các nhà sản xuất bị điều tra.

Còn với biên độ chống trợ cấp, nguyên đơn không đưa ra cáo buộc với biên độ trợ cấp.

Các chương trình trợ cấp bị cáo buộc: Nguyên đơn cáo buộc các doanh nghiệp sản xuất/xuất khẩu thép cốt bê tôngViệt Nam đã nhận được 39 chương trình trợ cấp từ Chính phủ, gây thiệt hại đáng kể hoặc đe dọa gây thiệt hại đáng kể cho ngành sản xuất nội địa Hoa Kỳ.

Cụ thể, các chương trình trợ cấp bị cáo buộc thuộc các nhóm:

Nhóm các chương trình cho vay (9 chương trình): gồm các chương trình cho vay ưu đãi của các Ngân hàng thương mại cổ phần có vốn nhà nước (SOCBs); Chương trình hỗ trợ lãi suất từ Ngân hàng Nhà nước; chương trình bao thanh toán của SOCBs; bảo lãnh xuất khẩu của SOCBs; chương trình tín dụng đầu tư và tín dụng xuất khẩu của Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB); chương trình hỗ trợ ưu đãi lãi suất của Ngân hàng Nhà nước; Cho vay ưu đãi cho các chương trình Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia; Chương trình cho vay hỗ trợ chuyển đổi sang năng lượng sạch;….

Nhóm các chương trình ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp (11 chương trình): gồm các chương trình về ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp trong các khu vực đặc biệt; ưu đãi thuế cho dự án đầu tư cũ; Ưu đãi thuế cho dự án đầu tư mới;ưu đãi thuế theo Nghị định số 24/2007/NĐ-CP; Chương trình ưu đãi thuế cho doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài; chương trình khấu hao nhanh và tăng chi phí được giảm trừ;….

Chương trình miễn và hoàn thuế nhập khẩu (7 chương trình): bao gồm các chương trình miễn thuế nguyên liệu để sản xuất hàng xuất khẩu, hoàn thuế nguyên liệu, miễn thuế cho hàng vào khu công nghiệp hoặc doanh nghiệp chế xuất, miễn thuế cho máy móc thiết bị, dự án của Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia, và miễn các loại thuế khác liên quan đến linh kiện, vật tư sản xuất.

Nhóm các chương trình ưu đãi về đất (05 chương trình): Bao gồm miễn hoặc giảm tiền thuê đất, miễn thuế sử dụng đất và phí liên quan cho ngành nghề được khuyến khích đầu tư, dự án của Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia, và các doanh nghiệp đặt trong khu công nghiệp, khu kinh tế, hay khu vực đặc biệt.

Nhóm các chương trình hỗ trợ (03 chương trình): Nguyên đơn cáo buộc Chính phủ cung cấp các khoản hỗ trợ tài chính trực tiếp cho doanh nghiệp thông qua các chương trình như hỗ trợ xúc tiến xuất khẩu, hỗ trợ đầu tư, và các khoản hỗ trợ theo quy định tại Nghị định 118/2015. Những khoản trợ cấp này thường không yêu cầu hoàn trả và được cấp để khuyến khích doanh nghiệp phát triển theo định hướng nhà nước mong muốn.

Cung cấp tiện ích với mức giá ưu đãi (04 chương trình): gồm các chương trình cung cấp các tiện ích điện, nước và các tiện ích khác trong khu công nghiệp và khu chế xuất với mức giá ưu đãi.

Cục Phòng vệ Thương mại cho biết theo quy định điều tra của Hoa Kỳ, có 2 cơ quan tham gia trong một vụ việc điều tra chống bán phá giá và chống trợ cấp. Trong đó, DOC điều tra về hành vi bán phá giá và trợ cấp và chịu trách nhiệm chung về kết quả điều tra, trong khi ITC chịu trách nhiệm đánh giá thiệt hại của ngành sản xuất trong nước.

Sản phẩm chỉ bị áp thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp nếu cả 2 cơ quan đều ban hành kết luận khẳng định. Nếu như trong vụ việc chống bán phá giá, chỉ có doanh nghiệp xuất khẩu là đối tượng bị điều tra thì trong vụ việc chống trợ cấp, Chính phủ cũng là đối tượng bị điều tra.

Để ứng phó với vụ việc, Cục Phòng vệ Thương mại khuyến nghị các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu sản phẩm liên quan cần theo dõi chặt chẽ diễn biến tiếp theo của vụ việc; chủ động nghiên cứu, nắm vững quy định, trình tự, thủ tục điều tra của Hoa Kỳ và dự kiến chiến lược kháng kiện phù hợp với doanh nghiệp (trong trường hợp DOC khởi xướng điều tra).

Hợp tác đầy đủ với Cơ quan điều tra Hoa Kỳ trong suốt quá trình diễn ra vụ việc. Bất kỳ hành động thể hiện sự bất hợp tác hoặc hợp tác không đầy đủ có thể dẫn tới việc Cơ quan điều tra Hoa Kỳ sử dụng các chứng cứ sẵn có bất lợi hoặc áp dụng mức thuế cáo buộc cao nhất cho doanh nghiệp...

Vũ Khuê