Khơi thông động lực phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa

Nhận thức rõ vai trò đó, những năm qua, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm, khuyến khích và dành nhiều nguồn lực ưu tiên cho phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa. Việc ban hành Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa năm 2017 cùng hàng loạt chính sách ưu đãi về tín dụng, đào tạo nguồn nhân lực… đã từng bước hình thành hành lang pháp lý quan trọng, tạo điều kiện để khu vực doanh nghiệp này phát triển. Nhờ vậy, doanh nghiệp nhỏ và vừa hiện diện ở hầu hết các ngành, lĩnh vực của nền kinh tế, đóng góp tích cực vào tăng trưởng và giải quyết việc làm.

Tuy nhiên, thực tiễn cũng cho thấy, dù giữ vai trò then chốt trong tạo việc làm và duy trì sinh kế cho hàng chục triệu lao động, doanh nghiệp nhỏ và vừa vẫn đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức trong quá trình phát triển nhanh và bền vững. Trong đó, thể chế tiếp tục là một “điểm nghẽn” lớn. Sau nhiều năm triển khai Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa năm 2017, không ít chính sách hỗ trợ vẫn chưa đi vào cuộc sống như mong đợi. Một số quy định còn mang tính nguyên tắc, thiếu cơ chế thực thi cụ thể; sự phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương chưa đồng bộ; nguồn lực hỗ trợ còn phân tán, hiệu quả chưa cao. Không ít doanh nghiệp nhỏ và vừa vẫn gặp nhiều trở ngại trong tiếp cận vốn, đất đai, công nghệ, thông tin thị trường và các dịch vụ hỗ trợ phát triển.

Trong bối cảnh kinh tế thế giới tiếp tục biến động phức tạp, xu hướng tái cấu trúc chuỗi cung ứng, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh diễn ra ngày càng sâu rộng, những hạn chế về thể chế càng bộc lộ rõ hơn. Nếu không sớm có một khung pháp lý đủ mạnh, đủ linh hoạt và sát với thực tiễn, khu vực doanh nghiệp nhỏ và vừa rất dễ bị tụt lại phía sau, làm suy giảm động lực tăng trưởng và tiềm ẩn nguy cơ bất ổn xã hội.

Chính từ yêu cầu đó, ngày 17-12 vừa qua, tại phiên họp thứ hai của Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật, Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ đạo: “Rà soát, đề xuất sửa đổi toàn diện Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa trong năm 2026 bảo đảm thể chế hóa đầy đủ chủ trương, định hướng của Bộ Chính trị về hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa... Làm tốt việc này cũng góp phần quan trọng tạo công ăn, việc làm, sinh kế đối với lực lượng lớn người lao động, hỗ trợ cho an sinh xã hội và củng cố niềm tin của các tầng lớp nhân dân, chủ doanh nghiệp vừa và nhỏ với các chính sách bao trùm của Đảng, Nhà nước”.

Chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm không chỉ mang ý nghĩa về mặt lập pháp, mà còn thể hiện tầm nhìn chiến lược trong phát triển kinh tế tư nhân, coi doanh nghiệp nhỏ và vừa là nền tảng quan trọng của nền kinh tế. Vì vậy, việc sửa đổi luật cần được tiếp cận một cách toàn diện, không chỉ dừng lại ở việc điều chỉnh một số điều khoản hay cơ chế ưu đãi, mà phải xuất phát từ tư duy mới về phát triển khu vực doanh nghiệp này trong tổng thể chiến lược phát triển đất nước. Luật phải thực sự phản ánh tinh thần bao trùm, lấy doanh nghiệp làm trung tâm, lấy người lao động và sinh kế của người dân làm mục tiêu, đồng thời bảo đảm môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch và thuận lợi cho mọi thành phần kinh tế.

Cùng với đó, việc sửa đổi luật cần gắn chặt với các xu hướng lớn của thời đại như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, đổi mới sáng tạo và hội nhập quốc tế sâu rộng. Doanh nghiệp nhỏ và vừa cần được hỗ trợ không chỉ để “tồn tại”, mà để “lớn lên”, đủ năng lực tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị trong nước và toàn cầu. Muốn vậy, chính sách phải hướng tới khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ, nâng cao năng lực quản trị, phát triển nguồn nhân lực và xây dựng thương hiệu theo hướng bền vững.

Một nội dung có ý nghĩa đặc biệt mà Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh là vai trò của luật trong việc tạo công ăn, việc làm, sinh kế cho lực lượng lớn người lao động, qua đó hỗ trợ an sinh xã hội và củng cố niềm tin của nhân dân. Trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều biến động, bảo đảm việc làm và thu nhập ổn định chính là nền tảng quan trọng của ổn định xã hội. Khi doanh nghiệp nhỏ và vừa được tiếp sức kịp thời và hoạt động hiệu quả, không chỉ doanh nghiệp được hưởng lợi, mà người lao động, gia đình họ và toàn xã hội đều được thụ hưởng thành quả phát triển. Thực tế cho thấy, nơi nào doanh nghiệp nhỏ và vừa phát triển lành mạnh, nơi đó thị trường lao động ổn định, thu nhập người dân được cải thiện, nguồn lực cho ngân sách nhà nước được tăng cường, niềm tin xã hội được củng cố.

Để hiện thực hóa chỉ đạo của người đứng đầu Đảng, các cơ quan soạn thảo và thực thi pháp luật cần lắng nghe đầy đủ hơn tiếng nói từ thực tiễn, từ cộng đồng doanh nghiệp; dám đổi mới tư duy, kiên quyết loại bỏ những rào cản không cần thiết; đồng thời đặt lợi ích chung của đất nước và của nhân dân lên trên hết. Làm tốt việc sửa đổi luật không chỉ là hoàn thành một nhiệm vụ lập pháp, mà còn là góp phần xây dựng nền tảng vững chắc cho một nền kinh tế tự cường, bao trùm và phát triển bền vững.

Doanh nghiệp nhỏ và vừa chính là động lực của nền kinh tế Việt Nam - nơi hội tụ tinh thần khởi nghiệp, sáng tạo và sức sống kinh tế. Trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, khu vực doanh nghiệp này cần được tiếp sức, khơi thông động lực phát triển bằng một thể chế tiến bộ, nhân văn và hiệu quả. Đó chính là con đường để khơi dậy và lan tỏa mạnh mẽ hơn nữa niềm tin, khát vọng và tinh thần cống hiến của hàng triệu doanh nhân, người lao động, vì mục tiêu xây dựng một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng.

Quỳnh Anh