Không nên sử dụng món cá chép ủ chua

Các bác sĩ nỗ lực điều trị hồi sức cho bệnh nhân bị ngộ độc do ăn món cá muối ủ chua truyền thống tại miền núi tỉnh Quảng Nam - Ảnh: VGP/NA

Theo thông tin từ BVĐK khu vực miền núi phía bắc Quảng Nam, từ ngày 7-16/3, BV tiếp nhận 3 chùm ca bệnh với 10 người ở huyện Phước Sơn (tỉnh Quảng Nam) bị ngộ độc Botulinum do ăn cá chép muối ủ chua, 1 người trong số đó đã tử vong.

Cụ thể, ngày 7/3, có 4 người (3 nữ và 1 nam, trú tại xã Phước Đức, huyện Phước Sơn) ăn cá chép muối ủ chua. Sau 12-24 giờ ăn cá, những người này đều có triệu chứng đau bụng, nôn ói, mệt mỏi và yếu dần tay chân. Sau 3 ngày điều trị tại BV, do diễn tiến bệnh quá nặng, 1 bệnh nhân nữ 40 tuổi tử vong; 3 ca còn lại sức khỏe đã tạm ổn.

Tiếp đến, ngày 16/3, có 4 người (3 nam và 1 nữ cùng gia đình, trú tại xã Phước Kiên, huyện Phước Sơn) sau 24 giờ ăn cá chép muối ủ chua có triệu chứng nôn ói nhiều, mệt mỏi, đau đầu… được chuyển đến BV cấp cứu. Đến ngày 18/3, có 2 bệnh nhân bị liệt tứ chi, suy hô hấp phải thở máy; 2 bệnh nhân còn lại (nam 12 tuổi và nữ 24 tuổi) yếu nhẹ tứ chi, có thể tự thở được.

Cùng thời điểm còn có 1 bệnh nhân nữ khác (trú xã Phước Chánh, huyện Phước Sơn) cũng đã sử dụng món cá chép muối ủ chua. Sau 24 giờ bệnh nhân này nôn ói nhiều, yếu dần tay chân và được chuyển đến BV cấp cứu. Đến ngày 16/3, bệnh nhân bị suy hô hấp, thở máy.

Sau khi tiếp nhận các trường hợp bệnh nhân nghi ngờ bị ngộ độc Botulinum, Ban Giám đốc BVĐK khu vực miền núi phía Bắc Quảng Nam khẩn trương chỉ đạo các khoa, phòng liên quan hội chẩn, điều trị hồi sức tích cực cho người bệnh; phối hợp với các bác sĩ BV Chợ Rẫy hội chẩn, điều trị các bệnh nặng đang thở máy.

Trước tình huống cấp bách này, BV Chợ Rẫy cử các chuyên gia hàng đầu về chống độc và hồi sức, gồm TS.BS. Lê Quốc Hùng, Trưởng Khoa Bệnh nhiệt đới và BSCKII Trần Thanh Linh, Trưởng Khoa Hồi sức cấp cứu, cùng 1 dược sĩ, đưa 5 lọ thuốc giải độc Botulinum còn lại (thuốc hiếm giá hơn 6.000 USD/lọ) ra BVĐK khu vực miền núi phía bắc Quảng Nam điều trị cho 3 bệnh nhân nặng.

BS. Lê Minh Dũng, Trưởng Khoa Hồi sức tích cực-chống độc BVĐK khu vực miền núi phía bắc Quảng Nam cho biết, cả 3 chùm ca bệnh cùng ăn một loại thức ăn là cá chép muối ủ chua. Trong quá trình chế biến loại thức ăn này, cá được bỏ vào hộp thủy tinh đóng kín sau 2 - 3 tuần mới lấy ra ăn. Đây là yêu tố tạo điều kiện cho vi khuẩn Clostridium Botulinum phát triển. Người bệnh khi ăn phải loại vi khuẩn này sẽ gây ra tình trạng ngộ độc rất nguy hiểm đến tính mạng.

Chiều 18/3, kết quả xét nghiệm mẫu thức ăn cá chép muối ủ chua do Viện Pasteur Nha Trang thực hiện (thức ăn của chùm ca bệnh đầu tiên) xác định Clostridium Botulinum type E (+).

Hiện nay, BVĐK khu vực miền núi phía bắc Quảng Nam tiếp tục nỗ lực hết mức để chăm sóc, điều trị hồi sức cấp cứu cho các người bệnh bị ngộ độc này.

Một bệnh nhân bị ngộ độc nặng đang phải thở máy - Ảnh: VGP/NA

Trước vụ việc này, TS.BS. Mai Văn Mười, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Quảng Nam đề nghị UBND các huyện, đặc biệt là vùng núi cao, tăng cường thông tin, truyền thông, giáo dục về kiến thức an toàn thực phẩm nhằm nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi, thói quen không đảm bảo an toàn thực phẩm trong lựa chọn, bảo quản, chế biến và sử dụng thực phẩm.

Để hạn chế tới mức thấp nhất ngộ độc thực phẩm, TS.BS. Mai Văn Mười khuyến cáo người dân không sử dụng các món ăn được chế biến liên quan món cá chép ủ chua. Không sử dụng các thực vật lạ, có nguy cơ gây ngộ độc, như cây củ, quả rừng lạ, côn trùng...; cần có biện pháp chế biến đảm bảo an toàn đối với các sản phẩm mang tính truyền thống hoặc tập quán của địa phương, như món cá chép ủ chua.

Tuyệt đối không được ăn nấm lạ, nấm hoang dại, kể cả nấm màu trắng...; không ăn thử nấm, dứt khoát loại bỏ nấm khi còn nghi ngờ; không hái nấm non chưa xòe mũ vì chưa bộc lộ hết đặc điểm cấu tạo khó nhận dạng nấm độc; không ăn nấm đã bị dập nát, hư hỏng.

Tuyệt đối không sử dụng sản phẩm thực phẩm không rõ nguồn gốc, có dấu hiệu ôi thiu, mốc, hỏng. Kiên quyết tẩy chay các sản phẩm không bảo đảm an toàn thực phẩm.

"Ngộ độc thực phẩm có độc tố có thể gây tử vong nhanh, nếu không được cấp cứu kịp thời. Vì vậy, khi có các biểu hiện ngộ độc sau khi ăn uống thực phẩm nghi có độc tố, cần nhanh chóng đưa người bị ngộ độc đến cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu, xử trí kịp thời", Giám đốc Sở Y tế đề nghị.

Nhật Anh