Kiên quyết áp dụng các chế tài xử lý vi phạm trong quyết toán dự án hoàn thành

Năm 2023, cả nước có 72.468 dự án đã hoàn thành cần thực hiện thủ tục quyết toán theo quy định. Ảnh: internet

13.716 dự án vi phạm quy định thời gian quyết toán

Trên cơ sở số liệu báo cáo tình hình quyết toán dự án hoàn thành của các bộ, cơ quan trung ương, tập đoàn, tổng công ty mhà nước, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Bộ Tài chính vừa tổng hợp công khai tình hình quyết toán vốn đầu tư công dự án hoàn thành năm 2023 của các bộ, cơ quan trung ương, tập đoàn, tổng công ty Nhà nước, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Theo Bộ Tài chính, năm 2023, cả nước có 72.468 dự án đã hoàn thành cần thực hiện thủ tục quyết toán theo quy định, trong đó, dự án đã phê duyệt quyết toán là 45.668 dự án (chiếm 63%); dự án chưa phê duyệt quyết toán là 26.800 dự án (chiếm 37%). Tuy nhiên, có tới 13.716 dự án dự án vi phạm quy định thời gian quyết toán, chiếm 18,9% dự án hoàn thành, trong đó, vi phạm thời gian phê duyệt quyết toán là 5.760 dự án, vi phạm thời gian thẩm tra là 2.009 dự án, vi phạm thời gian lập hồ sơ quyết toán là 5.947 dự án.

Xét về giá trị, có 45.668 dự án đã được phê duyệt quyết toán năm 2023 với tổng mức đầu tư là 438.683,25 tỷ đồng; tổng giá trị đề nghị phê duyệt quyết toán là 354.898,3 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 80,9% tổng mức đầu tư; tổng giá trị được phê duyệt quyết toán là 352.719,23 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 80,4% tổng mức đầu tư. Như vậy, giá trị đề nghị quyết toán cũng như giá trị quyết toán được phê duyệt chiếm tỷ lệ khoảng 80% giá trị tổng mức đầu tư được duyệt. Vốn đã giải ngân là 338.380,97 tỷ đồng, chiếm 77,1% tổng mức đầu tư. Giá trị giảm trừ khỏi giá trị đề nghị quyết toán là 2.179,07 tỷ đồng, chiếm 0,61% giá trị đề nghị quyết toán.

Có 8.807 dự án hoàn thành đã nộp hồ sơ quyết toán nhưng chưa thẩm tra, phê duyệt với tổng mức đầu tư là 250.978,39 tỷ đồng; tổng giá trị vốn đã thanh toán là 171.763,88 tỷ đồng, chiếm 68,4% tổng mức đầu tư. Bên cạnh đó, có 17.993 dự án hoàn thành chưa nộp hồ sơ quyết toán với tổng mức đầu tư là 417.469,4 tỷ đồng; tổng giá trị vốn đã thanh toán là 302.671,24 tỷ đồng, chiếm 72,5% tổng mức đầu tư.

Thống kê của Bộ Tài chính cho thấy, số vốn đầu tư công còn lại phải bố trí đến thời điểm báo cáo là 31.288,8 tỷ đồng, trong đó ngân sách trung ương (NSTW) là 3.996,6 tỷ đồng. Đây là số vốn khá lớn chiếm khoảng 4,6% kế hoạch vốn đầu tư phát triển nguồn ngân sách nhà nước năm 2024 là 677.349 tỷ đồng, cao hơn năm 2022 (tỷ lệ 3,54%).

Một số đơn vị có vốn còn lại phải bố trí đến thời điểm báo cáo lớn như: Bộ Giao thông vận tải (2.861 tỷ đồng, trong đó NSTW là 2.861 tỷ đồng), Phú Thọ (781 tỷ đồng, trong đó NSTW là 16,95 tỷ đồng), Bắc Giang (342,05 tỷ đồng, trong đó NSTW là 12,36 tỷ đồng), Điện Biên (807 tỷ đồng, trong đó NSTW là 0 tỷ đồng), Hà Nội (2.325,1 tỷ đồng, trong đó NSTW là 0 tỷ đồng), Hải Phòng (1.267 tỷ đồng, trong đó NSTW là 0 tỷ đồng), Quảng Ninh (2.570 tỷ đồng, trong đó NSTW là 29 tỷ đồng), Hải Dương (496,46 tỷ đồng, trong đó NSTW là 0 tỷ đồng), Hưng Yên (535,3 tỷ đồng, trong đó NSTW là 5 tỷ đồng)...

Theo ông Dương Bá Đức - Vụ trưởng Vụ Đầu tư (Bộ Tài chính), việc các đơn vị chưa ưu tiên bố trí đủ vốn đầu tư công cho dự án có sử dụng vốn đầu tư công đã hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng, đặc biệt là các dự án đã được phê duyệt quyết toán vốn đầu tư dự án hoàn thành là vi phạm các quy định tại điểm a khoản 4 Điều 51 Luật Đầu tư công số 39/2019/QH14, điểm c khoản 8 Điều 4 Nghị quyết số 973/2020/UBTVQH14 ngày 8/7/2020 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2021-2025, khoản 1 Điều 4 Quyết định số 26/2020/QĐ-TTg ngày 14/9/2020 của Thủ tướng Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều Nghị quyết số 973/2020/UBTVQH14.

Kiên quyết áp dụng các chế tài xử lý

Để đảm bảo quyết toán vốn đầu tư công dự án hoàn thành được thực hiện đúng quy định, Vụ trưởng Vụ Đầu tư Dương Bá Đức cho biết, Bộ Tài chính đã kiến nghị các bộ, cơ quan trung ương, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và các tập đoàn, tổng công ty cần chỉ đạo các đơn vị có liên quan thực hiện nghiêm các quy định trong công tác quyết toán vốn đầu tư công dự án hoàn thành trong việc lập, thẩm tra, phê duyệt quyết toán đúng thời hạn. Đồng thời, xác định rõ nguyên nhân, trách nhiệm của tập thể, cá nhân không thực hiện đúng quy định về thời gian quyết toán (chậm lập, chậm nộp báo cáo quyết toán và chậm thẩm tra, phê duyệt quyết toán).

Đặc biệt, cần kiên quyết áp dụng các chế tài xử lý theo quy định như: Công khai danh sách chủ đầu tư vi phạm thời gian nộp quyết toán; thực hiện xử phạt vi phạm hành chính chủ đầu tư vi phạm thời gian nộp quyết toán; đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ, bình xét thi đua của cá nhân, tổ chức thực hiện công tác quyết toán vốn đầu tư công dự án hoàn thành.

Các đơn vị cần chỉ đạo chủ đầu tư khẩn trương lập hồ sơ quyết toán 5.947 dự án hoàn thành chậm lập hồ sơ báo cáo quyết toán và cơ quan thẩm tra, phê duyệt khẩn trương thẩm tra, phê duyệt 2.009 dự án vi phạm thời gian thẩm tra, phê duyệt. Đồng thời, rà soát số vốn đầu tư công còn lại phải bố trí của các dự án đã hoàn thành so với giá trị quyết toán được duyệt hoặc giá trị đề nghị quyết toán hoặc giá trị khối lượng hoàn thành được nghiệm thu.

Bộ Tài chính cũng đề nghị các đơn vị công khai danh sách các nhà thầu vi phạm thời gian lập hồ sơ quyết toán trên Báo Đấu thầu, Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia để thông báo cho các chủ đầu tư, ban quản lý dự án biết các nhà thầu vi phạm thời gian lập hồ sơ quyết toán hợp đồng. Không để nhà thầu có vi phạm quy định về thời gian lập hồ sơ quyết toán được tham gia đấu thầu dự án, gói thầu mới theo quy định...

Nhấn mạnh quyết toán vốn đầu tư công dự án hoàn thành là một trong khâu quan trọng trong thực hiện dự án đầu tư công, Vụ trưởng Vụ Đầu tư Dương Bá Đức cho biết, đây là việc tổng hợp kết quả thực hiện dự án đầu tư và thẩm tra, phê duyệt quyết toán vốn đầu tư dự án đã hoàn thành.

Theo Vụ trưởng Vụ Đầu tư, việc nhiều dự án đã hoàn thành nhưng chưa hoàn thiện thủ tục, hồ sơ để quyết toán đã làm ảnh hưởng đến hiệu quả của nguồn vốn đầu tư công. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng giải ngân chậm. Do đó, các bộ, ngành, địa phương, đơn vị phải thực sự quyết liệt triển khai đúng quy định, không để xảy ra tình trạng chậm, muộn quyết toán, từ đó, thúc đẩy tiến độ giải ngân vốn đầu tư công.

Trần Huyền