Lễ hội Khô Già Già - những trầm tích tín ngưỡng, văn hóa của người Hà Nhì

Bất cứ bản làng Hà Nhì nào ở Bát Xát cũng có công viên. Đây là khu đất chung của cả làng có lán thờ, sân vui chơi và đặc biệt là có những chiếc cây lớn mọc song song nhau để tạo thành thế hai cột lớn đối xứng, phù hợp cho việc bắc những chiếc đu quay lớn trong những dịp lễ hội. Công viên là không gian văn hóa, tâm linh vô cùng quan trọng trong đời sống của người dân.

Trước ngày diễn ra lễ chính, những thanh niên cường tráng nhất của bản được giao nhiệm vụ lên rừng lấy cây gỗ lớn về làm đồ chơi, lấy cỏ để lợp lại lán công viên.

Đu quay là trò chơi quan trọng trong các nghi lễ của Lễ hội Khô Già Già, không chỉ mang tính giải trí cao, mà còn có nhiều tập tục như: Sau khi các thầy cúng làm lễ tạ ơn và xin thần linh phù hộ những điều tốt đẹp, những người có uy tín của bản mới được chơi trò chơi đu quay đầu tiên, thể hiện sự cân bằng, vượt qua thử thách của cộng đồng.

Trong các lễ vật dâng cúng, thịt trâu là một trong những món ăn quan trọng, nhất định phải có, nên trước khi lễ hội diễn ra, các thôn, bản đều mổ trâu hiến tế thần linh.

Trước khi làm lễ tại công viên cùng cộng đồng, các gia đình thực hiện nghi lễ cúng tại nhà.

Những người phụ nữ khéo tay chuẩn bị mâm lễ cúng để đàn ông làm chủ trong gia đình dâng trong lễ cúng chung của làng ở công viên.

Lễ vật gồm các loại nông sản do gia đình sản xuất được.

Các thầy làm lễ cúng cầu mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt cho cả làng.

Sau lễ cúng, đại diện các gia đình liên hoan trong lán công viên cùng trao đổi công việc của làng, kinh nghiệm lao động, sản xuất, nhờ đó tình làng, nghĩa xóm thêm bền chặt và tham gia các trò chơi dân gian như đu quay, nhảy que...