Lộ diện những địa phương đầu tiên 'chốt' môn thi lớp 10 năm 2026

Việc công bố môn thi thứ ba vào lớp 10 năm học 2026-2027 đang trở thành tâm điểm chú ý của dư luận, đặc biệt là với học sinh đang học lớp 8 sẽ dự thi vào năm 2027. Kỳ thi này là năm thứ hai được tổ chức dưới sự điều chỉnh của Thông tư 30/2024/TT-BGDĐT về quy chế tuyển sinh THCS và THPT.

Theo quy chế mới, kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 công lập thống nhất trên toàn quốc với ba bài thi độc lập: Toán, Ngữ văn và một môn thứ ba do Sở GD&ĐT địa phương lựa chọn.

Điểm mấu chốt tạo nên sự tò mò và áp lực cho các địa phương chính là Quy tắc "bảo đảm không chọn cùng một môn thi thứ ba quá 3 năm liên tiếp".

Quy tắc này, được ban hành nhằm đảm bảo mục tiêu giáo dục toàn diện của Chương trình GDPT 2018 và tránh tình trạng học lệch, học tủ. Do phần lớn các tỉnh đã chọn Ngoại ngữ (chủ yếu Tiếng Anh) làm môn thứ ba cho năm học 2025-2026, việc lựa chọn cho các năm tiếp theo đòi hỏi sự tính toán lộ trình rất kỹ lưỡng.

Thí sinh thi vào lớp 10 năm 2025 tại Hà Nội.

Bộ GD&ĐT quy định thời hạn công bố môn thi thứ ba là trước ngày 31/3 hằng năm. Tuy nhiên, một số địa phương đã quyết định công bố sớm hơn.

Hai địa phương đầu tiên đã công bố môn thi thứ ba cho năm học 2026-2027 là TP.HCM và Đà Nẵng. Cả hai đều lựa chọn giữ ổn định với môn Ngoại ngữ (chủ yếu là Tiếng Anh) là môn thi thứ ba, bên cạnh Toán và Ngữ văn.

Đặc biệt, quyết định của TP.HCM xác định môn thi trong 3 năm liên tiếp mang ý nghĩa chiến lược quan trọng. Đây là một trong những quyết sách đầu tiên nhằm ổn định hệ thống giáo dục sau khi thành phố hoàn tất quá trình sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp tỉnh có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.

Sự ổn định về môn thi là yếu tố then chốt để củng cố tâm lý cho học sinh và giáo viên trong bối cảnh có nhiều thay đổi về mặt hành chính và dân số.

"Việc công bố sớm môn thi thứ 3 là hành động kịp thời, thể hiện sự chủ động của ngành giáo dục địa phương. Học sinh, phụ huynh và cả giáo viên đều mong muốn có thông báo chính thức về môn thi thứ ba sớm nhất", cô Nguyễn Thị Hồng Lan – giáo viên dạy lớp 9 một trường THCS trên địa bàn phường Thanh Xuân (Hà Nội) chia sẻ.

Từ góc độ phụ huynh, sự chủ động này mang lại sự an tâm rõ rệt. Bà Đỗ Ngọc Nga (phường Bàn Cờ, TP.HCM) chia sẻ: "Con tôi đang học lớp 8 (sẽ thi vào năm 2027), việc biết trước môn thi thứ ba giúp gia đình tôi định hướng rõ ràng hơn, không phải lo lắng về việc học thêm, học tủ. Chúng tôi rất ủng hộ sự ổn định này".

Tuy nhiên, các chuyên gia giáo dục cũng lưu ý về lộ trình luân phiên bắt buộc, đó là: "Quy tắc 3 năm yêu cầu nếu một tỉnh đã chọn Ngoại ngữ trong hai năm liên tiếp (2025-2026 và 2026-2027), họ sẽ bắt buộc phải thay đổi môn thi vào năm học 2027-2028. Việc này đòi hỏi các Sở GD&ĐT phải xây dựng lộ trình luân phiên các môn học khác (như Khoa học Xã hội hoặc Khoa học Tự nhiên) ngay từ bây giờ để tránh gây xáo trộn lớn cho học sinh các khóa sau".

Đỗ Vi