Logistics xanh là chìa khóa để doanh nghiệp Việt Nam vượt qua những biến động toàn cầu

Ngày11/7/2025, Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp đã phối hợp với Hiệp hội Doanh nghiệpdịch vụ Logistics Việt Nam (VLA) tổ chức Diễn đàn Logistics xanh – sức bậttrong biến động và kết nối cùng FIATA World Congress 2025 (Đại hội Thế giơíLiên đoàn các Hiệp hội Giao nhận và Vận tải Quốc tế). Đây là một hoạt động quantrọng trong chuỗi các hoạt động hướng tới sự kiện lớn nhất ngành logistics toàncầu - FIATA World Congress 2025, sẽ lần đầu tiên được tổ chức tại Việt Nam vàotháng 10 tới.

Phátbiểu khai mạc, Chủ tịch Liên đoàn thương mại Việt Nam (VCCI) Phạm Tấn Công nhấnmạnh, phát triển logistics xanh không còn là xu hướng mà dần trở thành yêu câùtất yếu với các hoạt động xuyên suốt từ khâu mua nguyên vật liệu, sản xuất,phân phối, giao hàng, xử lý phế thải, với toàn bộ chu kỳ sống của sản phẩm. Nghịquyết số 163/NQ-CP của Chính phủ về việc đẩy mạnh triển khai đồng bộ các nhiệmvụ, giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển dịch vụlogistics Việt Nam cũng đã xác định “phát triển logistics gắn với chuỗi cung ứngbền vững”.

ÔngPhạm Tấn Công cũng cho rằng, trong bối cảnh đầy biến động của kinh tế thế giới,hàng rào thuế đối ứng từ thị trường lớn như Hoa Kỳ, sự dịch chuyển và tái câútrúc thương mại toàn cầu, tác động từ xung đột địa chính trị giữa các quốc gia,biến động giá nhiên liệu, khủng hoảng container, cùng với đòi hỏi về tiêu chuẩnESG, Net Zero và thuế biên giới carbon… đang dần trở thành hàng rào kỹ thuật mới,buộc doanh nghiệp logistics phải chuyển đổi để tồn tại và nâng sức cạnh tranh.

"Xanhhóa” trở thành con đường sống còn giúp doanh nghiệp tăng khả năng cạnh tranh vàtạo sức bật trong chuỗi biến động. Phát triển logistics xanh sẽ là lợi thế cạnhtranh để doanh nghiệp Việt đi nhanh hơn, vượt lên trong chiến lược phát triển bềnvững toàn cầu.

Hâùhết các chuyên gia đều khẳng định, chuyển đổi xanh không còn là một lựa chọn màđã trở thành yêu cầu bắt buộc để doanh nghiệp logistics Việt Nam hội nhập sâuhơn vào chuỗi giá trị toàn cầu, nâng cao năng lực cạnh tranh và khẳng định vịthế.

ÔngTrần Thanh Hải - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) nhận định, nhữngnăm gần đây, thị trường thế giới chứng kiến những “cú sốc” lớn không chỉ ảnh hưởngdòng chảy của hàng hóa toàn cầu mà còn đặt ra yêu cầu cấp bách đối với khả năngthích ứng và phục hồi của ngành logistics toàn cầu. Do đó, theo ông Hải, logisticsxanh được xác định là chìa khóa, là điểm tựa để các doanh nghiệp toàn cầu,trong đó có doanh nghiệp Việt Nam vượt qua những “cú sốc” trên.

ÔngTrần Thanh Hải cho biết, logistics xanh là hoạt động logistics hướng đến các mụctiêu bền vững, thân thiện và bảo vệ môi trường, giảm tối đa tác động tiêu cực đếnmôi trường. Thông qua việc đầu tư vào phương tiện vận tải tiết kiệm nhiên liệu,sử dụng container thông minh, tối ưu lộ trình, số hóa quản lý kho bãi,logistics xanh còn hỗ trợ doanh nghiệp giảm gánh nặng chi phí dài hạn. Khi giádầu, giá vận chuyển luôn biến động, đây là “lá chắn kinh tế” rất cần thiết.

Tuynhiên, theo ông Hải, khi tham gia quá trình xanh hóa, doanh nghiệp sẽ gặp một sốthách thức. Trước hết về nhận thức, thói quen, hạ tầng chưa đáp ứng cho sự pháttriển của phương tiện vận chuyển xanh. Chuyển đổi xanh hóa đòi hỏi chi phí đâùtư không nhỏ gây khó khăn cho doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp SME. Ngoài ra,doanh nghiệp gặp thách thức khi lựa chọn công nghệ hay việc thiếu đội ngũchuyên gia có kiến thức và năng lực triển khai.

Thôngtin về một số định hướng khi thực hiện chuyển đổi, ông Trần Thanh Hải cho biết,trước hết cần chuyển đổi năng lượng, các phương tiện vận chuyển sử dụng năng lượngđiện tái tạo, hydrogen, LNG…; khuyến khích chuyển đổi phương tiện sang đườngthủy, đường sắt có năng lượng vận tải lớn. Bên cạnh đó, cần tối ưu hóa quytrình thông qua việc vận tải quy mô lớn hơn, giảm chạy rỗng, xây dựng kho, cảngthông minh. Thực hiện bù trù phát thải bằng cách tham gia trồng rừng cũng là mộtđịnh hướng.

Vơídoanh nghiệp, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu cho rằng, cần xây dựng chiến lượcphù hợp với định hướng phát triển xanh; nâng cấp và mở rộng hệ thống kho bãi, đâùtư các trang thiết bị hiện đại; ưu tiên sử dụng các phương tiện vận tải thânthiện với môi trường. Doanh nghiệp cần chia sẻ và nỗ lực hợp tác; áp dụng côngnghệ mới và ứng dụng AI để tối ưu hóa hoạt động; xây dựng mô hình logisticsxanh tích hợp.

Nhật Thu