Long An: Hướng xử lý nào cho những dự án không dành quỹ đất làm nhà ở xã hội?

Sau khi trúng đấu giá Khu đô thị Sân Bay, Cát Tường Group đã tự ý đổi tên dự án thành Kiến Tường Central Mall và rao bán rầm rộ. Mặc dù bị cơ quan chức năng "nhắc nhở" về việc quảng cáo sai, thế nhưng hiện tại tình trạng này không được xử lý triệt để.

Nhiều chủ đầu tư làm sai

Kết luận của Thanh tra Bộ Xây dựng cho thấy, trong tiến trình thanh tra diện tích đất để xây dựng nhà ở xã hội khi lập, thẩm định và phê duyệt đồ án quy hoạch tỷ lệ chi tiết đô thị 1/500 tại 50 đồ án của tỉnh Long An, có 32/50 đồ án được phê duyệt không thuộc khu vực đô thị loại III trở lên, vì vậy không cần dành quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội.

Ngoài ra, có 18/50 dự án được phê duyệt tại khu vực đô thị loại II và khu vực được quy hoạch loại III. Trong đó, có 11/18 dự án không dành 20% quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội theo luật định; 6/18 dự án dành 20% quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội theo luật định, 1/18 dự án chua được phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết.

Đơn cử, tại dự án Khu dân cư - Khu tái định cư Việt Hóa tại TP. Tân An, do Công ty TNHH MTV Việt Hóa - Long An thực hiện, với tổng diện tích đất hơn 7,2 ha, diện tích đất ở là 3,5 ha… không dành quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội.

Tương tự là khu đô thị tại thị trấn Hậu Nghĩa (huyện Đức Hòa) do liên danh Công ty cổ phần Đầu tư và phát triển đô thị Sài Gòn và Công ty Phân phối - dịch vụ Saigontel thực hiện, có tổng diện tích hơn 12,3 ha, sau khi dành quỹ đất để phát triển hạ tầng và các công trình công cộng thì diện tích đất ở còn khoảng 5,5 ha, nhưng không có quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội.

Một dự án khác là Khu dân cư thương mại Chợ Mới - Bến Lức, do Công ty TNHH Hải Sơn thực hiện, quy hoạch chi tiết được phê duyệt vào năm 2018 với tổng diện tích là 8,5 ha, diện tích đất ở là hơn 4,7 ha…, cũng không có quỹ đất làm nhà ở xã hội.

Để xảy ra những tồn tại, vi phạm trên, Thanh tra Bộ Xây dựng kết luận, trách nhiệm thuộc về UBND tỉnh Long An, Sở Xây dựng tỉnh Long An, UBND TP. Tân An, UBND huyện Bến Lức, UBND huyện Đức Hòa, UBND thị xã Kiến Tường, Ban Quản lý dự án các công trình xây dựng cơ bản thị xã Kiến Tường và các chủ đầu tư lập quy hoạch 1/500 của dự án.

Ở dự án Khu đô thị Sân Bay có bố trí quỹ đất để làm nhà ở xã hội nhưng không đủ diện tích theo quy định (chỉ dành 16.446 m2/735.460 m2, chiếm 2,24% diện tích đất ở).

Ngoài ra, có 3 dự án gồm: Khu dân cư Thanh Tiến, 0,71 ha; Khu dân cư Hòn Ngọc Bên Sông 4,63 ha; Khu dân cư Long Phú, 3,06 ha, tuy không dành quỹ đất để làm nhà ở xã hội nhưng đã nộp tiền sử dụng đất cho toàn bộ diện tích đất của dự án nên được xác định đã hoàn tất nghĩa vụ thực hiện nhà ở xã hội.

Dự án khu đô thị tại thị trấn Hậu Nghĩa (huyện Đức Hòa) do liên danh Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển đô thị Sài Gòn và Công ty Phân phối - dịch vụ Saigontel thực hiện không bố trí quỹ đất làm nhà ở xã hội theo quy định.

Xử lý thế nào cho thỏa đáng?

Theo ông Trần Văn Thanh - phó giám đốc một doanh nghiệp có tên trong kết luận thanh tra của Bộ Xây dựng, lý giải nguyên nhân không dành đất để xây dựng nhà ở xã hội khi phát triển dự án nhà ở thương mại là do có sự chồng chéo giữa các quy định nên doanh nghiệp bị “mang tiếng oan”.

Cụ thể, tại Khoản 1, Điều 5, Nghị định số 100/2015/NĐ-CP của Chính phủ quy định, chủ đầu tư dự án phát triển nhà ở thương mại, dự án đầu tư khu đô thị, không phân biệt quy mô diện tích đất tại các đô thị từ loại III trở lên và khu vực được quy hoạch là đô thị loại III trở lên phải dành 20% tổng diện tích đất ở trong dự án để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội.

Hiện nay, Nghị định số 49/2021/NĐ-CP quy định siết chặt hơn, cụ thể là: Các dự án nhà ở thương mại quy mô từ 2 ha trở lên tại đô thị đặc biệt và loại I, từ 5 ha trở lên tại đô thị loại II và III, thì phải bố trí 20% quỹ đất làm nhà ở xã hội. Chủ đầu tư không được nộp tiền sử dụng đất thay thế nếu không dành 20% quỹ đất trong dự án xây dựng nhà ở xã hội.

Khoản 4, Điều 1, Nghị định 49/2021/NĐ-CP cũng nêu rõ, những dự án có quy mô sử dụng đất nhỏ hơn 5 ha tại các đô thị loại II và loại III thì chủ đầu tư không phải dành quỹ đất 20% và có nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất cho toàn bộ diện tích đất của dự án theo quy định của pháp luật về đất đai.

Chính vì vậy, doanh nghiệp này đã làm thủ tục để xin nộp tiền sử dụng đất cho toàn bộ diện tích đất của dự án theo quy định. Nhưng vì thời gian xử lý hồ sơ kéo dài, cơ quan chức năng chưa thống nhất được số tiền phải nộp nên doanh nghiệp chưa thể nộp tiền.

Chia sẻ với phóng viên TBTCVN, đại diện 1 doanh nghiệp bị “điểm tên” cũng cho biết, sau khi có kết luận của Thanh tra Bộ Xây dựng, chủ đầu tư dự án này sẽ bố trí số tiền tương đương 20% quỹ đất dành làm nhà ở xã hội và nộp theo quy định.

Ông Nguyễn Văn Vũ - Chủ tịch UBND thị xã Kiến Tường cho hay, theo kết luận thì cơ quan này đã tổ chức kiểm điểm rút kinh nghiệm, qua đó ban hành quyết định bổ sung đủ 20% quỹ đất nhà ở xã hội và báo cáo về Sở Xây dựng tỉnh Long An.

Kỳ Phương