Lưu Bị để Triệu Vân làm hộ vệ thay vì Quan - Trương, lý do phía sau khiến hậu thế bội phục
Nhiều ý kiến cho rằng, việc xem Triệu Vân như hộ vệ thay vì chọn Quan Vũ - Trương Phi vốn là một nước cờ đầy toan tính và rất mực khôn khéo của quân chủ Lưu Bị trong 'Tam Quốc diễn nghĩa'.
Trong cuốn tiểu thuyết "Tam Quốc diễn nghĩa" của La Quán Trung, quân chủ nhà Thục Hán là Lưu Bị từng có duyên tương phùng với Quan Vũ, Trương Phi trong buổi đầu gây dựng sự nghiệp. Ba người từ đó đã kết nghĩa vườn đào, trở thành những người huynh đệ vào sinh ra tử.
Sau này, dưới trướng Lưu Huyền Đức cũng có thêm không ít nhân tài. Thường Sơn Triệu Tử Long cũng là một trong số đó.
Có ý kiến cho rằng, nếu luận về mối quan hệ thân – sơ với Lưu Bị, Triệu Vân có lẽ không thể so sánh với Quan – Trương. Thế nhưng điều kỳ lạ là Lưu Bị lại tin tưởng chọn vị tướng này làm hộ vệ cho bản thân và thân nhân của mình.
Vậy đâu là lý do khiến Lưu Huyền Đức sẵn sàng trao an nguy của bản thân cùng gia quyến vào tay Triệu Vân chứ không phải là hai người huynh đệ Quan Vũ – Trương Phi?
Theo phân tích của chuyên trang lịch sử Trung Quốc Qulishi, chi tiết này trong diễn nghĩa thực chất đã bộc lộ sự thâm thúy của Lưu Bị trong việc nhìn người, dùng người.
Ưu điểm về tính cách giúp Triệu Tử Long "vượt mặt" Quan Vũ - Trương Phi
Một trong những nguyên nhân nổi bật khiến Triệu Vân được Lưu Bị coi như hộ vệ thiếp thân vốn dựa vào ưu điểm vượt trội về tính cách của vị tướng này.
Theo đánh giá của Qulishi, Quan Vũ và Trương Phi tuy anh dũng cái thế, tuy nhiên cả hai đều có những nhược điểm về tính cách rất khó khắc phục.
Chuyên trang lịch sử này cho rằng Quan Vũ từ trong cốt tủy đã mang theo sự kiêu ngạo, thường xuyên tỏ thái độ khinh thường quần hùng.
Vì thế nếu để Quan Vân Trường kiêm nhiệm chức hộ vệ, người huynh đệ này của Lưu Bị dù bên ngoài không nói lời lỗ mãng, nhưng bên trong rất có thể sẽ âm thầm bất mãn.
Về phần Trương Phi, nhược điểm nổi bật trong tính cách của nhân vật này chính là sự nóng nảy, bồng bột.
Có ý kiến còn cho rằng, Trương Dực Đức trong "Tam Quốc diễn nghĩa" đôi khi giống như hình tượng của một kẻ mãng phu chỉ biết chém giết. Do đó Lưu Bị ắt cũng khó có thể an tâm an nguy của bản thân và gia quyến đối với người tam đệ này.
Trong khi đó nếu so sánh với Quan – Trương, Triệu Vân lại hết sức thận trọng, tỉ mỉ, gặp phải bất kỳ biến cố bất ngờ nào đều biết cách ứng phó một cách ổn thỏa.
Triệu Tử Long mặc dù trẻ tuổi, nhưng không mang theo nét nóng nảy của Trương Phi, càng không có sự ngạo mạn của Quan Vũ, do đó ông chính là người thích hợp nhất cho vị trí hộ vệ bảo vệ quân chủ và gia quyến.
Lựa chọn Triệu Vân làm hộ vệ: Nước cờ thâm sâu để giữ tình huynh đệ của Lưu Bị
Bên cạnh đặc điểm về tính cách nói trên, có có một tầng nguyên nhân sâu xa khác khiến Lưu Bị lựa chọn Triệu Vân làm hộ vệ chứ không phải là Quan Vũ, Trương Phi.
Qulishi cho rằng, bộ ba Lưu – Quan – Trương tình như huynh đệ. Và cũng chính bởi vì thân thiết không khác nào anh em ruột nên Lưu Huyền Đức mới khó có thể để cho Quan Vũ, Trương Phi đi phục vụ cho người nhà của mình.
Trên thực tế, cách làm của Lưu Bị cũng tương tự như Tào Tháo năm xưa. Những người huynh đệ trong gia tộc họ Tào của ông như Tào Nhân, Tào Hồng đều làm tướng lĩnh đánh trận, còn người được chọn làm hộ vệ lại là Hứa Chử - một nhân vật không chung dòng máu.
Vậy đâu là lý do khiến hai vị quân chủ nổi danh Tam Quốc ấy lại lựa chọn tin tưởng ngoài để bảo vệ an nguy cho bản thân và người nhà của mình?
Theo tâm lý thông thường, huynh đệ là những người không thích hợp để đảm đương những chức vụ bị cho là đặt ở cấp thấp. Bởi nếu để họ có cảm giác bị xem như kẻ hầu người hạ, mối quan hệ ấy chẳng mấy chốc sẽ nhanh chóng sứt mẻ.
Vì vậy để Triệu Vân làm hộ vệ thay vì an bài cho Quan Vũ, Trương Phi vốn là một nước cờ hết sức khôn khéo và đã được cân nhắc cẩn thận bởi quân chủ Lưu Bị.
Và thực tế cũng đã chứng minh, trong trận chiến khốc liệt với quân Tào ở Đương Dương – Trường Bản, vào thời điểm Lưu Bị phải bỏ lại vợ con để tháo chạy, Triệu Vân chính là người đã một mình đột phá vòng vây đem ấu chúa về cho quân chủ. Chiến công trong lần hộ vệ ấy đã bộc lộ trọn vẹn sự vũ dũng, trung nghĩa của Triệu Tử Long.
Cho tới ngày nay, vẫn có không ít ý kiến cho rằng Lưu Bị cả đời không trọng dụng Triệu Vân, chỉ ban cho nhân tài này một chức quan Dực Quân tướng quân không lấy gì làm cao sang.
Thế nhưng cũng ít ai hiểu rằng, chữ "Dực" trong chức vụ ấy mang theo ý nghĩa là "phò tá". Điều đó cũng thể hiện sự tín nhiệm âm thầm và tuyệt đối mà Lưu Bị dành cho Triệu Tử Long – một người hộ vệ thân tín khiến ông sẵn sàng giao lại cả an nguy của bản thân cùng gia quyến.