Mở cơ hội cho kinh tế Hà Nội bứt tốc

Gỡ điểm nghẽn, khai mở cơ hội

Sau hơn 6 tháng chính thức có hiệu lực, Luật Thủ đô 2024 đã tạo ra một môi trường pháp lý thuận lợi để Hà Nội thúc đẩy phát triển kinh tế. Một trong những điểm mới quan trọng nhất của Luật Thủ đô 2024 là cơ chế phân quyền mạnh mẽ hơn cho chính quyền TP Hà Nội trong quản lý đất đai, tài chính, quy hoạch và các lĩnh vực trọng yếu khác. Về tài chính - ngân sách, Luật cho phép Hà Nội được giữ lại 45 - 50% số thu ngân sách trên địa bàn, thay vì mức 35% trước đây (theo Nghị quyết 973/2020/UBTVQH14). Điều này giúp Thủ đô có thêm nguồn lực đầu tư vào cơ sở hạ tầng, giao thông, giáo dục và an sinh xã hội. Về quản lý quy hoạch và đất đai, Hà Nội được quyền chủ động phê duyệt và điều chỉnh quy hoạch cục bộ, rút ngắn thời gian thực hiện các dự án đầu tư công và đầu tư tư nhân. Điều này giúp giảm tình trạng “treo dự án”, tạo điều kiện thuận lợi để thu hút vốn đầu tư.

Thành phố Hà Nội cần tập trung đầu tư vào các dự án giao thông công cộng, đường sắt đô thị để giảm tải ùn tắc giao thông và phát triển kinh tế. Ảnh: Thanh Hải

Bên cạnh đó, Luật Thủ đô 2024 đề cập đến việc phát triển khu vực kinh tế sáng tạo, khu công nghệ cao và đô thị thông minh, đây là bước đi mang tính đột phá giúp Hà Nội tăng cường năng lực cạnh tranh quốc tế. Luật Thủ đô 2024 còn đưa ra các quy định ưu đãi về thuế, tín dụng, mặt bằng, nguồn nhân lực, tạo điều kiện để hệ sinh thái khởi nghiệp phát triển mạnh mẽ. Hà Nội sẽ triển khai rộng rãi chính quyền điện tử, giao thông thông minh, năng lượng sạch và các giải pháp chuyển đổi số trong quản lý đô thị. Dự kiến đến năm 2030, Hà Nội sẽ cắt giảm 50% thủ tục hành chính giấy tờ, thay thế bằng các nền tảng công nghệ.

TS Mạc Quốc Anh - Phó Chủ tịch Hiệp hội DN nhỏ và vừa TP Hà Nội chia sẻ, trong nhiều năm qua, Hà Nội gặp không ít “điểm nghẽn” về cơ chế, hạ tầng, nguồn lực tài chính và môi trường đầu tư. Luật Thủ đô 2024 đã đưa ra các giải pháp để tháo gỡ những rào cản này. Trước đây, một số chính sách đặc thù của Hà Nội phải xin ý kiến từ Chính phủ hoặc Quốc hội, dẫn đến thời gian phê duyệt kéo dài. Nay, với cơ chế phân cấp, phân quyền mạnh mẽ hơn, Hà Nội có thể chủ động quyết định các vấn đề quan trọng mà không phải chờ đợi lâu. Chính quyền TP cũng được trao quyền lớn hơn trong cấp phép đầu tư, quy hoạch đô thị và quản lý đất đai, giúp cải thiện đáng kể môi trường đầu tư.

Bên cạnh đó, Luật Thủ đô cũng giải quyết “điểm nghẽn” về hạ tầng giao thông. Hiện nay, Hà Nội có hơn 7,6 triệu phương tiện giao thông, trong đó khoảng 6,2 triệu xe máy. Tốc độ tăng trưởng xe cá nhân hàng năm lên đến 7%, gây quá tải hệ thống đường sá. Luật mới tạo cơ chế ưu tiên phát triển giao thông công cộng, khuyến khích xe điện, mở rộng metro và hạn chế xe cá nhân trong nội đô. Đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông là ví dụ điển hình, sau nhiều năm trì trệ, khi có cơ chế đặc thù từ Luật, dự án đã vận hành hiệu quả với hơn 80.000 lượt khách/ngày.

Đặt nhiều kỳ vọng vào Luật Thủ đô 2024, Luật sư Nguyễn Văn Tuấn – Giám đốc Hãng luật TGS cho rằng, việc phân cấp, phân quyền của Hà Nội trong thời gian qua đã tạo điều kiện thuận lợi về thủ tục hành chính cho người dân và DN, cắt giảm chi phí. Đặc biệt, việc tăng cường sự tham gia của các thành phần kinh tế tư nhân và nước ngoài trong các dự án đầu tư, đồng thời khuyến khích phát triển các ngành công nghiệp sáng tạo, công nghệ cao. Điều này giúp Thủ đô không chỉ phát triển về mặt hạ tầng mà còn thúc đẩy sự chuyển mình mạnh mẽ về kinh tế số, kinh tế tri thức. Thêm vào đó, các quy định liên quan đến thu hút đầu tư và cải cách các cơ chế quản lý cũng sẽ giúp giảm thiểu những vướng mắc, tạo ra một môi trường đầu tư hiệu quả hơn.

Tập trung hoàn thiện hạ tầng đô thị

Để phát triển kinh tế theo Luật Thủ đô, Hà Nội cần triển khai các biện pháp cụ thể như xây dựng hạ tầng hiện đại, thúc đẩy kinh tế sáng tạo và tăng cường liên kết vùng. Việc ban hành các văn bản hướng dẫn chi tiết và tổ chức thực thi một cách hiệu quả, minh bạch là rất quan trọng.

TS. Lê Quốc Phương – nguyên Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin công nghiệp và thương mại (Bộ Công Thương) khuyến nghị, Hà Nội nên tập trung đầu tư vào các dự án giao thông công cộng, đường sắt đô thị, đường cao tốc để giảm ùn tắc và tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại và vận chuyển hàng hóa. Xây dựng hệ thống thoát nước, xử lý rác thải hiện đại, hệ thống thông tin và truyền thông thông minh để nâng cao chất lượng cuộc sống và thu hút đầu tư. Bên cạnh đó, tạo môi trường đầu tư hấp dẫn, hỗ trợ DN phát triển, đặc biệt là các DN công nghệ cao và các ngành công nghiệp sạch. Hỗ trợ các DN hoạt động trong lĩnh vực công nghệ, sáng tạo, thiết kế, nghệ thuật để tạo ra các sản phẩm, dịch vụ có giá trị cao.

Mặt khác, cần đầu tư vào các lĩnh vực dịch vụ như du lịch, dịch vụ tài chính, dịch vụ y tế để nâng cao chất lượng cuộc sống và thu hút đầu tư nước ngoài. Đầu tư vào giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học để tạo ra nguồn nhân lực có trình độ cao, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế. Kết nối Hà Nội với các tỉnh thành trong vùng bằng các dự án giao thông, hạ tầng, kinh tế để tận dụng lợi thế của vùng. Tạo điều kiện thuận lợi để các tỉnh thành trong vùng đầu tư vào Hà Nội và ngược lại, tạo động lực phát triển kinh tế cho cả khu vực. Tạo ra các khu kinh tế đặc biệt để thu hút đầu tư nước ngoài và tạo động lực cho phát triển kinh tế.

Còn theo TS Mạc Quốc Anh, Hà Nội nên tích cực chủ động kêu gọi các DN, nhà đầu tư tham gia vào các lĩnh vực được ưu tiên phát triển như công nghệ cao, hạ tầng giao thông, đô thị thông minh. Đồng thời, TP có thể xây dựng các cơ chế đối thoại định kỳ với DN và người dân để kịp thời lắng nghe, tháo gỡ vướng mắc trong quá trình thực thi Luật.

Đặc biệt, cần chú trọng cơ chế kiểm tra, giám sát việc thực hiện Luật. Việc trao quyền tự chủ cao hơn cho Hà Nội đòi hỏi phải có hệ thống kiểm soát chặt chẽ để bảo đảm các chính sách được thực hiện đúng theo tinh thần của Luật, tránh tình trạng lạm quyền, tham nhũng, hoặc thực hiện không đồng bộ, thiếu quyết liệt. Các cơ quan chức năng cần có những biện pháp giám sát, đánh giá thường xuyên, kịp thời điều chỉnh khi có vấn đề phát sinh. Khi tất cả các yếu tố trên được bảo đảm, Luật Thủ đô 2024 sẽ phát huy tối đa hiệu quả, tạo động lực quan trọng giúp Hà Nội vươn mình và phát triển mạnh mẽ, vượt trội trong những năm tới.

Phương Nga