Nâng cao năng suất chất lượng: Truyền thông và đào tạo phải đi trước một bước

Ông Lê Minh Tâm, Giám đốc Trung tâm Đào tạo Nghiệp vụ Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (Ủy ban TCĐLCL Quốc gia) cho hay, trong những năm qua, nhiều doanh nghiệp đã chủ động tham gia Chương trình năng suất chất lượng quốc gia và đạt kết quả tích cực. Tuy nhiên, so với hàng trăm nghìn doanh nghiệp đang hoạt động, số lượng này vẫn chưa tương xứng. “Một bộ phận doanh nghiệp thậm chí chưa biết hoặc chưa nắm được các giải pháp cải tiến năng suất phù hợp với mình”, ông Tâm nhận định.

Ông Lê Minh Tâm, Giám đốc Trung tâm Đào tạo Nghiệp vụ TCĐLCL (Ủy ban TCĐLCL Quốc gia)

Theo chuyên gia, kinh nghiệm triển khai thời gian qua cho thấy, khi doanh nghiệp hiểu rõ hiệu quả thực tế của các hệ thống quản lý và công cụ cải tiến như ISO, 5S, Kaizen, Lean, TPM… họ sẽ chủ động tìm cách áp dụng. Ngược lại, nếu doanh nghiệp không biết, không hiểu, thì chính sách hỗ trợ dù tốt đến đâu cũng khó phát huy.

Do đó, từ góc độ doanh nghiệp, ông Hoàng Minh Dũng, đại diện Công ty TNHH Nidec Sankyo Việt Nam nhấn mạnh, truyền thông và đào tạo phải được coi là “bước khởi động” bắt buộc trước khi triển khai hỗ trợ chuyên sâu. “Những doanh nghiệp đã tham gia chương trình đều cho thấy hiệu quả rất rõ rệt. Vấn đề là phải giúp doanh nghiệp hiểu và tin rằng năng suất chất lượng thực sự mang lại lợi ích”, ông Dũng chia sẻ.

Là doanh nghiệp tham gia Chương trình 1322 và triển khai thành công, Nidec Sankyo Việt Nam đã lựa chọn Lean làm nền tảng, kết hợp mạnh mẽ với chuyển đổi số. Doanh nghiệp cũng triển khai hệ thống MES, IoT và phương thức sản xuất kéo, từng bước số hóa toàn bộ quy trình sản xuất. Kết quả cho thấy, doanh nghiệp giảm khoảng 10% nhân lực, tăng 20% công suất máy, đồng thời giảm lỗi và tiết kiệm chi phí.

Hiện, Nidec Sankyo đang mở rộng mô hình sang các phân xưởng khác, hướng tới nhà máy thông minh “không người – không điều hòa – không ánh sáng”, dự kiến hoàn thành vào năm 2026.

Theo ông Hoàng Minh Dũng, yếu tố quyết định thành công không chỉ nằm ở công nghệ, mà là năng lực quản trị và văn hóa tổ chức - dám thử nghiệm, chấp nhận sai và kiên trì theo đuổi mục tiêu đến cùng. Việc tính toán chỉ số ROI trước khi đầu tư cũng giúp doanh nghiệp kiểm soát rủi ro và thuyết phục lãnh đạo ra quyết định nhanh hơn.

Bên cạnh Nidec Sankyo, nhiều doanh nghiệp trong nước cũng cho thấy hiệu quả rõ nét như Công ty CP Dệt May Thành Công với mô hình Lean giúp giảm tồn kho, rút ngắn thời gian giao hàng; Tập đoàn TH áp dụng hệ thống quản lý chất lượng và truy xuất nguồn gốc để nâng cao năng suất gắn với phát triển bền vững; hay Công ty CP Nhựa Bình Minh duy trì ISO, Kaizen và cải tiến liên tục để ổn định chất lượng và tối ưu chi phí.

Ở góc độ địa phương, bà Hoàng Thị Hồng Ngọc, Chi Cục trưởng Chi cục TCĐLCL Hải Phòng cho biết, trong 5 năm triển khai Chương trình 1322, TP đã hỗ trợ nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận các công cụ quản lý tiên tiến.

Nhiều doanh nghiệp tại Hải Phòng đã áp dụng thành công ISO 9001, ISO 14000, tiêu chuẩn hữu cơ, cũng như các giải pháp chuyển đổi số gắn với sản xuất sạch hơn và sản xuất thông minh trong các lĩnh vực logistics, may mặc, cơ khí, nhựa, phân bón hữu cơ.

“Sự đồng hành của Bộ Khoa học và Công nghệ, Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia đóng vai trò rất quan trọng, từ cung cấp chuyên gia, đào tạo đến khảo sát và định hướng giải pháp phù hợp với thực tiễn doanh nghiệp địa phương”, bà Ngọc nói thêm.

Từ thực tiễn triển khai, các chuyên gia cho rằng, để Chương trình năng suất chất lượng quốc gia giai đoạn tới lan tỏa mạnh mẽ hơn, đào tạo và truyền thông cần được đặt lên hàng đầu. Các chương trình đào tạo miễn phí, rộng mở cho doanh nghiệp sẽ giúp thay đổi nhận thức, tạo “độ phủ” và khuyến khích doanh nghiệp chủ động tham gia. Khi doanh nghiệp đã quan tâm và sẵn sàng, các gói hỗ trợ chuyên sâu như tư vấn tại chỗ, áp dụng ISO, Lean, chuyển đổi số… sẽ thực sự phát huy hiệu quả.

Lam Anh