Nga sắp có vaccine chống HIV?

Một loại vaccine chống virus gây suy giảm miễn dịch ở người (HIV) đang được phát triển tại Nga và có thể ra mắt trong khoảng 2 năm tới, theo hãng tin RIA Novosti.

Trả lời phỏng vấn ngày 27-8, ông Vladimir Gushchin - Trưởng khoa dịch tễ tại Trung tâm Dịch tễ học và Vi sinh vật học Quốc gia Gamaleya ở Moscow (Nga) cho biết rằng loại vaccine chống HIV tiềm năng này được phát triển dựa trên công nghệ mRNA.

“Đây sẽ là một loại vaccine biến đổi gene, được tạo ra từ một cấu trúc gene ban đầu chỉ tồn tại trong máy tính” - ông Gushchin giải thích.

Vaccine chống HIV đầu tiên ở Nga có thể sẵn sàng trong khoảng 2 năm tới. Ảnh: Mujahid Safodien/AFP

Ông Gushchin cho biết Trung tâm Gamaleya hiện đang ở bước phát triển các kháng nguyên miễn dịch và tiến hành thử nghiệm để xác định loại nào có khả năng vô hiệu hóa ở phạm vi rộng nhất các chủng HIV đang xuất hiện.

“Sự thành công của vaccine chống HIV sẽ phụ thuộc vào việc liệu kháng nguyên mà chúng tôi sử dụng có thể kích hoạt phản ứng sinh miễn dịch chống lại tất cả các biến thể (HIV) hay không” - ông Gushchin nói.

Ông Gushchin nhấn mạnh rằng HIV là một loại virus cực kỳ đa dạng, chính điều này khiến việc điều chế vaccine chống HIV là vô cùng khó khăn và đã kéo dài nhiều năm qua.

Song, nhà nghiên cứu cho biết thêm rằng công nghệ mRNA đã giúp mang lại một lợi thế lớn nhờ vào khả năng kích thích phản ứng miễn dịch mạnh hơn đáng kể.

Ông Gushchin cho biết rằng ở giai đoạn thứ hai, những kháng nguyên miễn dịch hứa hẹn nhất sẽ được thử nghiệm phức tạp trên các loài động vật khác nhau. Toàn bộ quá trình phát triển vaccine chống HIV dự kiến sẽ mất khoảng 2 năm.

Các loại vaccine truyền thống sử dụng các tế bào virus bệnh đã bị bất hoạt làm kháng nguyên để giúp cơ thể sinh miễn dịch.

Trong khi đó, vaccine dựa trên công nghệ mRNA hoạt động bằng cách sử dụng các chỉ dẫn di truyền làm kháng nguyên, dạy các tế bào của cơ thể sản xuất các protein cụ thể và kích hoạt phản ứng miễn dịch, từ đó giúp cơ thể nhận biết và chống lại virus thực sự nếu gặp phải.

Dựa trên công nghệ mRNA, Trung tâm Gamaleya cũng đã phát triển thành công Sputnik V - một trong những loại vaccine COVID-19 đầu tiên trên thế giới, được 70 nước phê duyệt sử dụng với hiệu quả lên đến 97,8% mà không có tác dụng phụ nghiêm trọng.

Thông tin về việc phát triển vaccine chống HIV tại Trung tâm Gamaleya được đưa ra trong bối cảnh thế giới vẫn đang nỗ lực trong việc chống lại căn bệnh thế kỷ này.

Theo Báo cáo Cập nhật Toàn cầu về Hội chứng suy giảm miễn dịch (AIDS) 2025 của Chương trình Phối hợp Liên Hợp Quốc về HIV/AIDS (UNAIDS), hiện có khoảng 40,8 triệu người đang sống chung với HIV trên thế giới, trong đó 77% đã được điều trị bằng các loại thuốc kháng virus.

TRỌNG TẤN