Ngân sách quốc phòng kỷ lục hơn 900 tỷ USD và thông điệp chiến lược của Mỹ

Ngày 17/12/2025, tại Washington, D.C., Quốc hội Mỹ chính thức thông qua Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng Quốc gia cho năm tài khóa 2026, với tổng ngân sách lên tới 901 tỷ USD.

Đây là mức chi quốc phòng cao nhất từ trước đến nay của Mỹ, tăng thêm so với đề xuất ban đầu của Lầu Năm Góc và tiếp tục duy trì xu hướng mở rộng ngân sách quân sự trong nhiều năm liên tiếp.

Quyết định được đưa ra trong bối cảnh môi trường an ninh quốc tế biến động mạnh, khi xung đột Nga - Ukraine chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, căng thẳng tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương gia tăng và cạnh tranh chiến lược giữa Mỹ với các đối thủ lớn ngày càng gay gắt.

Với tỷ lệ phiếu thuận áp đảo tại cả Thượng viện và Hạ viện, dự luật cho thấy sự đồng thuận hiếm hoi giữa hai đảng về ưu tiên quốc phòng.

Theo nội dung được công bố, ngân sách 901 tỷ USD bao gồm nhiều hạng mục then chốt. Trước hết, Mỹ dành khoảng 886 tỷ USD trực tiếp cho Bộ Quốc phòng, phần còn lại phục vụ các chương trình an ninh liên quan đến vũ khí hạt nhân và các cơ quan liên bang khác.

Một trong những điểm đáng chú ý là việc tăng lương cho quân nhân Mỹ thêm 4%, nhằm giữ chân lực lượng và đảm bảo khả năng tuyển mộ trong bối cảnh cạnh tranh lao động ngày càng gay gắt.

Bên cạnh chi tiêu nhân sự, phần lớn ngân sách được phân bổ cho hiện đại hóa vũ khí và duy trì ưu thế công nghệ quân sự.

Mỹ tiếp tục đầu tư mạnh vào các hệ thống tác chiến tầm xa, phòng không, không gian, tác chiến mạng và trí tuệ nhân tạo.

Những chương trình vũ khí chủ lực như tiêm kích tàng hình F-35 Lightning II, tàu ngầm hạt nhân lớp Columbia, oanh tạc cơ chiến lược B-21 Raider và hệ thống phòng thủ tên lửa nhiều tầng vẫn là trụ cột trong kế hoạch chi tiêu.

Về lực lượng mặt đất, ngân sách cho phép Mỹ tiếp tục duy trì và nâng cấp các khí tài chủ lực như xe tăng M1A2 Abrams, pháo tự hành M109A7 Paladin và các hệ thống phòng không tầm trung.

Với không quân lục quân, các trực thăng tấn công AH-64 Apache và trực thăng vận tải hạng nặng CH-47 Chinook tiếp tục được nâng cấp để tăng khả năng tác chiến trong môi trường xung đột cường độ cao.

Ở cấp độ chiến lược, ngân sách quốc phòng 2026 cho thấy rõ trọng tâm của Mỹ là răn đe và đối phó các mối đe dọa từ những đối thủ ngang hàng.

Tại châu Âu, Quốc hội Mỹ yêu cầu duy trì số lượng binh sĩ đồn trú ở mức không thấp hơn 76.000 người trong các giai đoạn điều chỉnh lực lượng, qua đó khẳng định cam kết lâu dài với NATO và các đồng minh.

Tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương, Mỹ tiếp tục củng cố hiện diện quân sự và quan hệ với các đối tác then chốt.

Ngân sách quốc phòng cho phép duy trì khoảng 28.500 binh sĩ Mỹ tại Hàn Quốc, đồng thời mở rộng các chương trình hợp tác an ninh với Nhật Bản, Australia và Đài Loan (Trung Quốc).

Việc đầu tư vào năng lực tác chiến trên biển, phòng thủ tên lửa và hệ thống không người lái phản ánh ưu tiên kiểm soát các tuyến hàng hải chiến lược và khả năng răn đe trong khu vực.

Một nội dung quan trọng khác là hỗ trợ an ninh cho Ukraine. Dự luật cho phép Mỹ tiếp tục cấp ngân sách cho các chương trình hỗ trợ quân sự, huấn luyện và chuyển giao vũ khí, trong đó có các hệ thống pháo phản lực, tên lửa và trang bị phòng không, nhằm giúp Kiev duy trì năng lực phòng thủ trước sức ép quân sự kéo dài.

Theo nội dung được công bố, ngân sách 901 tỷ USD bao gồm nhiều hạng mục then chốt. Trước hết, Mỹ dành khoảng 886 tỷ USD trực tiếp cho Bộ Quốc phòng, phần còn lại phục vụ các chương trình an ninh liên quan đến vũ khí hạt nhân và các cơ quan liên bang khác.

Tuy nhiên, mức chi tiêu quốc phòng khổng lồ cũng làm dấy lên tranh luận trong nội bộ Mỹ về áp lực ngân sách và nợ công. Một số nghị sĩ lo ngại rằng việc liên tục tăng chi quốc phòng sẽ ảnh hưởng tới các chương trình xã hội và đầu tư trong nước.

Dù vậy, phe ủng hộ cho rằng trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược gay gắt, việc duy trì ưu thế quân sự là yếu tố then chốt bảo đảm vị thế toàn cầu của Mỹ.

Nhìn tổng thể, ngân sách quốc phòng hơn 900 tỷ USD không chỉ là con số kỷ lục, mà còn là tuyên bố rõ ràng về chiến lược của Washington.

Mỹ đang lựa chọn con đường tăng cường sức mạnh quân sự, hiện đại hóa lực lượng và củng cố mạng lưới đồng minh, nhằm thích ứng với một trật tự an ninh quốc tế ngày càng nhiều bất ổn.

Việt Hùng