Người dân thu nhập cao từ trồng rau trái vụ

Với địa hình núi cao, khí hậu mát mẻ, các xã vùng cao của thị xã Sa Pa và các huyện Mường Khương, Bắc Hà, Si Ma Cai… có điều kiện lý tưởng để trồng các loại rau, củ ôn đới. Tận dụng lợi thế đó, các địa phương vùng cao đã tích cực vận động người dân trồng các loại rau bắp cải, cải cầu vồng, cà rốt, cải làn, cần tây… (vốn chỉ thích hợp trồng vụ đông ở vùng thấp) để canh tác trong những tháng mùa hè.

Mô hình trồng cải cầu vồng trái vụ ở xã Tả Củ Tỷ, huyện Bắc Hà.

Mô hình liên kết trồng cà rốt trái vụ tại xã Hoàng Thu Phố, huyện Bắc Hà.

Theo đánh giá của các cơ quan chuyên môn, rau trái vụ nếu được canh tác, chăm sóc đúng kỹ thuật vẫn cho năng suất, chất lượng không kém rau chính vụ. Trong khi đó, giá bán các loại rau trồng trái vụ cao hơn hẳn so với rau chính vụ. Điển hình như rau bắp cải, nếu rau trồng vụ đông thường có giá bán 5.000 - 6.000 đồng/kg thì rau trái vụ có thể bán được giá từ 10.000 - 15.000 đồng/kg, thậm chí 20.000 đồng/kg. Các loại rau, củ khác như cải cầu vồng, cà rốt, cần tây, cải kale canh tác vụ hè cũng có giá bán cao hơn canh tác vụ đông. Các loại rau trồng trái vụ cũng dễ tiêu thụ hơn do có lợi thế cạnh tranh tốt, được người tiêu dùng tại các thị trường lớn như Hà Nội, Hải Dương, Bắc Ninh, Bắc Giang… ưa chuộng.

Thời điểm hiện tại, những hộ trồng rau trái vụ ở huyện vùng cao Si Ma Cai đang bước vào cuối vụ thu hoạch. Diện tích rau trái vụ ở Si Ma Cai chủ yếu được người dân trồng các loại rau bắp cải và cải làn. Năm nay, nhờ thời tiết khá thuận lợi, diện tích rau trái vụ ở các xã Cán Cấu, Quan Hồ Thẩn, Sán Chải… phát triển tốt, đạt năng suất cao. Anh Vàng Seo Trang, thôn Hòa Bình, xã Sán Chải cho biết: Những năm gần đây, gia đình tôi duy trì trồng khoảng 1.000 m2 rau bắp cải vào mùa hè. Rau trồng sau 3 tháng bắt đầu cho thu hoạch. Thu hoạch đến đâu, vợ chồng tôi vận chuyển ra chợ đêm thành phố Lào Cai tiêu thụ hết đến đấy. Với diện tích này, mỗi vụ rau, gia đình có thu về hơn 20 triệu đồng. Việc trồng rau cũng tốn ít công chăm sóc hơn các loại cây trồng khác. Nhờ hiệu quả từ mô hình trồng rau trái vụ, tôi vận động người thân trong gia đình trồng rau trái vụ và giúp họ tiêu thụ sản phẩm sau khi thu hoạch. Năm sau, tôi sẽ mở rộng diện tích và liên kết với một số thương lái để không phải tự chở rau đi bán.

Năm 2022, huyện Si Ma Cai trồng 60 ha rau trái vụ. Đến thời điểm hiện tại, người dân đã thu hoạch được trên 80% diện tích, trung bình mỗi ha trồng rau trái vụ ở huyện Si Ma Cai cho thu hoạch khoảng 10 tấn rau. Với giá bán trung bình 10.000 - 15.000 đồng/kg, người trồng rau trái vụ tại huyện Si Ma Cai có thể thu về khoảng 6 - 9 tỷ đồng trong 3 tháng hè. Đây là thu nhập tương đối cao đối với người dân huyện vùng cao Si Ma Cai.

Tại huyện Bắc Hà, rau là một trong các loại cây trồng chủ lực trong chiến lược phát triển nông nghiệp hàng hóa của địa phương. Năm nay, người dân đã trồng 170 ha rau trái vụ, tập trung tại các xã vùng cao Lùng Phình, Tả Củ Tỷ, Tả Van Chư, Thải Giàng Phố, Hoàng Thu Phố, Na Hối và Tà Chải.

Để ổn định đầu ra và nâng cao giá trị cho rau trái vụ, huyện Bắc Hà đã chỉ đạo Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp huyện triển khai 6 mô hình liên kết trồng, tiêu thụ rau trái vụ cho người dân trên địa bàn. Theo đó, 6 loại rau, củ (bắp cải trái tim, cải cầu vồng, củ cải đỏ, cà rốt, cần tây, cải làn) là những loại cây trồng được triển khai trồng theo mô hình liên kết này. Các loại rau, củ trái vụ ở huyện Bắc Hà được trồng theo hình thức gối vụ, thu hoạch theo đợt và chuyển đi tiêu thụ tại các siêu thị lớn tại thành phố Hà Nội. Nhờ làm tốt công tác liên kết, giá bán rau trái vụ của huyện Bắc Hà đạt trung bình 20.000 đồng/kg. Với mỗi ha trồng rau trái vụ, người dân huyện Bắc Hà có thể thu về khoảng 200 triệu đồng/vụ.

Gia đình anh Vàng Seo Trang ở xã Sán Chải, huyện Si Ma Cai thu hoạch bắp cải trái vụ.

Ông Trần Văn Cường, Chủ tịch UBND xã Hoàng Thu Phố cho biết: Năm nay, trên địa bàn có 5 hộ tham gia mô hình liên kết trồng rau trái vụ (cà rốt, bắp cải trái tim) với Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp huyện. Đến thời điểm hiện tại, toàn bộ diện tích trồng rau đã được thu hoạch và tiêu thụ hết. Rau trái vụ đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn các loại cây trồng khác, giúp người dân tăng thêm thu nhập và tăng hệ số sử dụng đất nông nghiệp.

Theo thống kê của ngành nông nghiệp, năm 2022, tổng diện tích rau trái vụ trên địa bàn toàn tỉnh đạt 730 ha, tập trung ở thị xã Sa Pa (450 ha), huyện Bát Xát (50 ha), huyện Bắc Hà (170 ha) và huyện Si Ma Cai (60 ha); sản lượng ước đạt trên 18.000 tấn.

Từ các mô hình tại các địa phương cho thấy, trồng rau trái vụ mang lại hiệu quả kinh tế và thu nhập cao cho người dân vùng cao. Để sản xuất rau trái vụ đạt hiệu quả kinh tế cao và bền vững, các địa phương cần đẩy mạnh liên kết, mở rộng thị trường, tìm đầu ra cho sản phẩm… đồng thời mở rộng diện tích trồng trên chân ruộng 1 vụ tại vùng cao để nâng cao hệ số sử dụng đất nông nghiệp.