Người thầy thuốc cống hiến hết mình cho y đức
Giữa không gian đặc quánh âm thanh máy thở, tiếng monitor dồn dập, những bước chân vội vã trong căn phòng hồi sức tích cực - nơi ranh giới giữa sống và chết chỉ tính bằng giây, có một người vẫn miệt mài bên bệnh nhân, ánh mắt luôn sáng lên khi một sinh mạng được kéo lại. Đó là Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Lương Kỷ - Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Khánh Hòa kiêm Trưởng khoa Hồi sức tích cực - Chống độc, người hơn 20 năm qua đã cùng đồng nghiệp giành giật sự sống cho hàng nghìn bệnh nhân từ tay tử thần.
Luôn vì sự sống của người bệnh
"Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc là nơi sinh tử luôn song hành. Có những bệnh nhân còn cười nói với chúng tôi, chỉ vài giây sau đã ngã xuống, tim ngừng đập, hơi thở tắt dần. Khoảnh khắc ấy, mọi quyết định đều nặng trĩu trên vai và chỉ một hành động kịp thời, một quyết định chính xác mới có thể kéo họ trở lại từ ranh giới tử thần. Mỗi sự sống được giữ lại là một phép màu, đó chính là lý do chúng tôi không bao giờ bỏ cuộc" - vừa hướng dẫn kíp điều trị thực hiện các thao tác trên máy PiCCO, bác sĩ Nguyễn Lương Kỷ bắt đầu câu chuyện về nơi ông và đồng nghiệp đang ngày đêm âm thầm giành giật lại sự sống cho người bệnh.

Bác sĩ Nguyễn Lương Kỷ (áo trắng) cùng đồng nghiệp kiểm tra sức khỏe bệnh nhân.
Sinh ra trong một gia đình thuần nông thuộc xã Cam Hiệp Nam cũ (nay là xã Cam Lâm), tuổi thơ của bác sĩ Nguyễn Lương Kỷ gắn liền với những cánh đồng khô nứt, những ruộng mía, ruộng mì. Từ nhỏ, chứng kiến cuộc sống khổ cực của người dân, khi mắc bệnh, phần lớn họ chỉ biết tìm đến phương pháp điều trị dân gian. Do đó, nhiều gia đình phải chịu cảnh mất người thân chỉ vì những biến chứng của bệnh. Từ đó, cậu bé Nguyễn Lương Kỷ nuôi khát vọng trở thành bác sĩ để những người dân quê ông được cứu sống kịp thời.
Ngày tốt nghiệp ra trường với tấm bằng loại khá, ông được một bệnh viện tư mời về làm và sẵn sàng cho đi học chuyên ngành nội soi đang rất “hot” thời bấy giờ. Thế nhưng, ông lại chọn về làm tại Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc ở Bệnh viện Đa khoa Khánh Hòa, bởi với ông, ở nơi tập trung các bệnh nhân nặng của nhiều chuyên ngành (sản, nội, ngoại, nhi...) bắt buộc bác sĩ phải học liên tục để hiểu biết các bệnh. 24 năm gắn bó với nghề, cũng ngần ấy năm bác sĩ Nguyễn Lương Kỷ chọn sống cùng bệnh nhân trong những phút giây sinh tử. Chính những gian khó, thử thách đó đã giúp bác sĩ Kỷ rèn được sự kiên trì, bản lĩnh và tấm lòng trắc ẩn - những phẩm chất nền tảng của người thầy thuốc nơi tuyến đầu hồi sức. Ông luôn nhắc mình và đồng nghiệp phải giữ vững 3 điều cốt lõi của nghề: Cứu người là trách nhiệm - là mệnh lệnh từ trái tim; quyết đoán - biến kiến thức thành hành động thật nhanh và kiên định với những việc mình đã chọn. “Có những ca trực kéo dài hơn 5 giờ, đứng liên tục, không ai cho phép mình mệt mỏi. Bởi mỗi hơi thở bệnh nhân giành lại là niềm vui, hạnh phúc của người thầy thuốc” - bác sĩ Kỷ nói.
Bác sĩ Phan Hữu Chính - nguyên Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Khánh Hòa chia sẻ: “Bác sĩ Nguyễn Lương Kỷ là người yêu khoa học, hết lòng vì bệnh nhân. Ông cùng tập thể đã vượt qua nhiều giai đoạn khó khăn để cứu sống nhiều ca bệnh hiểm nghèo, là tấm gương sáng về y đức, y tài của ngành Y tế Khánh Hòa”.
Đưa kỹ thuật hồi sức chạm tới chuẩn hiện đại
Không chỉ tận tâm trong từng ca cấp cứu, bác sĩ Nguyễn Lương Kỷ còn tiên phong đưa nhiều kỹ thuật hồi sức hiện đại vào thực tiễn. Năm 2023, đề tài cấp tỉnh “Ứng dụng hệ thống PiCCO trong điều trị sốc nhiễm khuẩn có hoặc không có lọc máu liên tục” do ông làm chủ nhiệm đã giành lại sự sống cho nhiều bệnh nhân nặng. Hệ thống PiCCO không chỉ giúp bác sĩ có thể theo dõi chính xác tình trạng huyết động của tim và phổi, từ đó điều chỉnh dịch truyền, thuốc vận mạch, hỗ trợ tim một cách hợp lý, mà còn rút ngắn thời gian nằm viện của bệnh nhân từ hơn 20 ngày xuống còn khoảng 11 ngày, giảm 1/2 tỷ lệ bệnh nhân phải thở máy. Quan trọng nhất, tỷ lệ tử vong do sốc nhiễm khuẩn giảm rõ rệt. Nhiều bệnh nhân vào viện trong tình trạng sốc tim, suy hô hấp đã được cứu sống ngoạn mục nhờ kỹ thuật này.
Từ năm 2009 đến nay, bác sĩ Nguyễn Lương Kỷ đã thực hiện 16 đề tài nghiên cứu khoa học thuộc các lĩnh vực tim mạch, hồi sức và cấp cứu. Nhiều công trình đạt giải cao và được ứng dụng vào thực tiễn tại các bệnh viện trong và ngoài tỉnh, cứu sống hàng nghìn bệnh nhân nặng, nguy kịch. Những công trình ấy không chỉ nâng cao năng lực chuyên môn cho bệnh viện, mà còn mở đường cho y tế của tỉnh bắt nhịp với xu hướng hiện đại.
Được biết, trong thời gian qua, bác sĩ Kỹ đã thực hiện nhiều đề tài cấp tỉnh. Thế nhưng, ông vẫn tâm đắc nhất đề tài cấp cơ sở “Ước lượng áp lực tĩnh mạch trung tâm bằng quan sát tĩnh mạch cảnh và nghiệm pháp nâng chân trong hồi sức bệnh nhân choáng” (năm 2015), bởi đề tài này có thể áp dụng được ở tất cả các tuyến y tế cơ sở, kể cả tại trạm y tế. Bác sĩ Kỷ chia sẻ: “Mỗi sáng kiến với tôi không chỉ để ghi nhận thành tích, mà phải mang lại giá trị thật, phải áp dụng được ở nhiều cơ sở y tế, nhất là y tế vùng sâu, vùng xa”.
Hơn 20 năm trong nghề, bác sĩ Nguyễn Lương Kỷ không chỉ là nhà chuyên môn giỏi, mà còn là người thầy tận tâm của nhiều thế hệ bác sĩ trẻ. Ông luôn dành thời gian hướng dẫn, chia sẻ kinh nghiệm từ chuyên môn, nghiên cứu khoa học, đến kỹ năng cấp cứu, cách giữ vững bản lĩnh trong xử lý những tình huống bệnh nhân cận kề cái chết. Bác sĩ Bùi Tuấn Anh - Phó Trưởng khoa Hồi sức tích cực - Chống độc chia sẻ: “Tôi học được ở thầy Kỷ không chỉ về chuyên môn, cách làm việc, mà cao hơn là y đức. Đó là cách quan tâm, chăm sóc bệnh nhân, cách truyền lửa cho thế hệ trẻ”.
Chia tay bác sĩ Kỷ, đọng lại trong chúng tôi là hình ảnh ông cùng đồng nghiệp vẫn miệt mài mỗi ngày trong căn phòng trắng sáng ánh đèn, nơi tiếng máy thở hòa cùng nhịp tim bệnh nhân - cũng là nơi trái tim người thầy thuốc chưa bao giờ ngừng cháy.