Nhà Trắng yêu cầu tòa tối cao ra phán quyết về thẩm quyền áp thuế

CNBC đưa tin, Bộ Tư pháp Mỹ hôm 3/9 (giờ địa phương) đã kháng cáo phán quyết cuối tuần qua của tòa phúc thẩm liên bang khu vực, vốn cho rằng Tổng thống Donald Trump đã vượt thẩm quyền khi ban hành các sắc lệnh thuế lên các đối tác thương mại của Mỹ. Việc kháng cáo này sẽ trì hoãn thời hạn thi hành phán quyết mà tòa phúc thẩm đã ấn định là ngày 14/10.

Bộ Tư pháp Mỹ kêu gọi cần giải quyết vụ việc này nhanh nhất có thể, đồng thời khẳng định đầy đủ tính hợp pháp của các mức thuế do tổng thống ban hành, yêu cầu tổ chức phiên tranh luận vào đầu tháng 11.

Chính quyền Tổng thống Trump đã đề nghị tòa tối cao ra phán quyết khẩn cấp nhằm duy trì các mức thuế quan đã được ban bố trước đó. Ảnh: The Hill

Động thái này được thực hiện sau khi tòa phúc thẩm khu vực tư pháp số 5 hôm 2/9 khẳng định, rằng việc Tổng thống Trump sử dụng Đạo luật Quyền lực Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) để áp thuế quan toàn cầu là vượt quá thẩm quyền hiến pháp.

Trước đó, Tổng thống Trump thông tin, chính quyền của ông có thể phải rút lại các thỏa thuận thương mại nếu thua kiện. "Chúng ta đã đạt thỏa thuận với Liên minh châu Âu (EU), rằng họ sẽ rót vào Mỹ gần 1.000 tỷ USD. Họ vui vẻ với việc đó. Tất cả các thỏa thuận đã xong xuôi. Nhưng tôi đoán chúng ta có thể phải rút lại chúng", ông Trump chia sẻ.

Đây là lần đầu tiên Tổng thống Mỹ đề cập đến việc thỏa thuận thương mại có thể bị vô hiệu hóa nếu tòa tối cao giữ nguyên phán quyết của tòa phúc thẩm. Tuy vậy, cùng ngày, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cảnh báo, rằng quyết định của tòa phúc thẩm gây tổn hại đáng kể đến các cuộc đàm phán thương mại của chính quyền Tổng thống Trump.

Giới chuyên gia nhận định, các bình luận mới nhất của ông Trump nhằm thuyết phục tòa tối cao rằng việc gỡ bỏ thuế nhập khẩu sẽ gây ra cú sốc kinh tế lớn. Dù vậy, ông Ryan Majerus - cựu quan chức thương mại cấp cao của Mỹ đánh ía, ngay từ đầu, các thỏa thuận của Mỹ với EU và đối tác khác chỉ là thỏa thuận khung có thể thay đổi, không phải hiệp định thương mại toàn diện.

Theo Reuters, hiện vẫn chưa rõ tòa tối cao có đồng ý thụ lý vụ việc hay không. Nếu tòa từ chối, các doanh nghiệp Mỹ nhiều khả năng sẽ được hoàn lại tiền. Nhưng các chuyên gia cảnh báo đây sẽ không phải là một quá trình dễ dàng và nhanh chóng.

Ông Ted Murphy - luật sư thương mại quốc tế tại Sidley Austin cho hay, nhiều khả năng tòa tối cao sẽ đưa vụ việc vào chương trình nghị sự trong nhiệm kỳ mới bắt đầu vào tháng tới. Khi đó, các mức thuế hiện hành có thể tiếp tục duy trì cho tới khi tòa đưa ra phán quyết cuối cùng.

Kim Khánh