Nhanh chóng hoàn thiện và vận hành Tòa chuyên trách về sở hữu trí tuệ

Chiều 26-8, Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức diễn đàn “Hoàn thiện chính sách sở hữu trí tuệ - Động lực cho doanh nghiệp đổi mới sáng tạo”.

Tại diễn đàn các chuyên gia và doanh nghiệp đã nêu tình trạng vi phạm sở hữu trí tuệ (SHTT) với hàng giả, hàng nhái đang gây thiệt hại hàng ngàn tỉ đồng cho doanh nghiệp.

Thiệt hại hàng ngàn tỉ, doanh nghiệp kêu cứu

Phát biểu tại diễn đàn, ông Võ Tân Thành, Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), cho biết tình trạng vi phạm quyền SHTT tại Việt Nam vẫn diễn biến phức tạp.

“Hàng giả, hàng nhái tràn lan gây tổn thất lớn cho doanh nghiệp làm ăn chân chính. Tình trạng vi phạm sở hữu trí tuệ, xâm phạm nhãn hiệu, bản quyền và cạnh tranh không lành mạnh đang làm giảm sút niềm tin của người tiêu dùng và ảnh hưởng đến uy tín quốc gia” - ông Thành nhấn mạnh.

Các doanh nghiệp, chuyên gia tham dự diễn đàn.

Lý giải về nguyên nhân, ông Nguyễn Thanh Bình, Phó Chủ tịch Hội SHTT, chỉ thẳng vào những lỗ hổng trong chính các văn bản quy phạm pháp luật. Ông dẫn chứng vụ việc điển hình của Nhựa Bình Minh.

“Công ty Cổ phần Nhựa Bình Minh là một thương hiệu uy tín, được Cục SHTT cấp văn bằng bảo hộ. Thế nhưng, một công ty khác vẫn lấy tên là Công ty TNHH Nhựa ống Bình Minh và được cấp phép thành lập. Chỉ cần nghe tên thì ai cũng hiểu đây là hành vi nhái nhãn hiệu rất rõ ràng” - ông Bình phân tích.

Khi Nhựa Bình Minh khiếu nại thì Sở Kế hoạch và Đầu tư lý giải theo Luật Doanh nghiệp không có cơ chế kiểm tra sự trùng lặp hay gây nhầm lẫn với nhãn hiệu đã được bảo hộ.

Ngược lại, cũng có trường hợp hai doanh nghiệp vô tình đặt tên tương tự như nhau là Công ty Liên doanh Du lịch Khách sạn Đồi Hồng và Công ty TNHH Du lịch Đồi Hồng. Khi Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Bình Thuận (cũ) mời hai công ty đến trao đổi thì doanh nghiệp vui vẻ đổi tên ngay.

“Công ty đó cho rằng vài năm nữa họ có thể phát triển gấp 5-10 lần nên không việc gì phải mượn tên của ai cả. Đây chính là ý thức và tư duy của doanh nghiệp chân chính”-ông Bình nhận xét.

Sản phẩm thật-giả được trưng bày trong một sự kiện để khách hàng phân biệt

Cũng theo ông Bình, pháp luật hiện nay không có quy định rõ ràng về cách đặt tên doanh nghiệp. Ngay cả Luật Doanh nghiệp mới nhất cũng chỉ có điều khoản cấm, nghĩa là không được đặt theo tên đã có trước của doanh nghiệp khác chỉ thêm những chữ như “mới”, “tân”… tránh gây nhầm lẫn. Chính vì thế, các doanh nghiệp ra sau hoàn toàn có thể lợi dụng kẽ hở đó để đặt tên.

Cần tòa chuyên trách và các giải pháp đồng bộ

Để khắc phục những điểm nghẽn kể trên, Luật sư Mai Thị Thảo, Phó Giám đốc TAT Law Firm, cho rằng cần phải nhanh chóng hoàn thiện và đưa vào vận hành hiệu quả Tòa chuyên trách về SHTT tại Hà Nội và TP.HCM.

“Việc thành lập Tòa chuyên trách là một bước tiến quan trọng. Tuy nhiên, để tòa phát huy hiệu quả, cần đảm bảo nguồn nhân lực chuyên sâu, xây dựng quy trình tố tụng nhanh gọn và tăng cường sự phối hợp chặt chẽ giữa tòa án với các cơ quan như Cục SHTT, Quản lý thị trường, Công an kinh tế” - LS Thảo kiến nghị.

Về phía cơ quan quản lý, ông Nguyễn Thành Nam cho biết Bộ Công Thương đã xác định sáu nhiệm vụ trọng tâm để thực hiện Nghị quyết 57 về phát triển khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo. Trong đó, bộ sẽ tập trung hỗ trợ doanh nghiệp chống xâm phạm SHTT, đặc biệt trên môi trường số.

“Bộ Công Thương đang xây dựng và triển khai các thông tư liên quan đến truy xuất nguồn gốc hàng hóa cho tám nhóm sản phẩm bắt buộc như thực phẩm, hàng tiêu dùng... Hệ thống này xây dựng mô hình ba bên Nhà nước, người tiêu dùng và doanh nghiệp để tăng cường tính minh bạch. Chúng tôi sẽ đẩy mạnh hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng công nghệ xác thực hàng hóa giảm vi phạm SHTT….” - ông Nam thông tin.

TÚ UYÊN