Nhiều người mất khứu giác, vị giác sau khi khỏi bệnh COVID-19
Mỗi tháng, phòng khám tai mũi họng Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM tiếp nhận khoảng 150 người bệnh hậu COVID-19 gặp các vấn đề về khứu giác, vị giác.
Mới đây, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM (BV ĐHYD), tiếp nhận điều trị cho bệnh nhân NMT (20 tuổi, ngụ tại TP.HCM) do thỉnh thoảng mới ngửi được mùi.
Không ngửi được, tưởng mất luôn "cần câu cơm"
Anh T. là nhân viên pha chế nước hoa nên tình trạng mất mùi ảnh hưởng không nhỏ đến công việc. Các BS phòng khám tai mũi họng đánh giá mức độ mất mùi của anh T. ở mức độ nặng. Bệnh nhân được chỉ định thuốc corticoid tại chỗ (mũi) và toàn thân, kết hợp với một số thuốc hỗ trợ khác.
Bên cạnh đó, bệnh nhân được hướng dẫn bài tập ngửi mùi tại nhà (3 lần mỗi ngày, mỗi lần khoảng 20 giây). Sau gần 4 tuần, khứu giác của người bệnh đã dần cải thiện. Sau 2 tháng điều trị, anh T. hồi phục khứu giác hoàn toàn và có thể trở lại với công việc của mình.
Theo ThS-BS Trần Thanh Tài, Khoa Tai mũi họng BV ĐHYD, mỗi tháng phòng khám tai mũi họng của BV tiếp nhận trung bình khoảng 150 trường hợp người bệnh hậu COVID-19 có các vấn đề về khứu giác, vị giác.
Một nghiên cứu tổng hợp tại Châu Âu năm 2020 cho thấy, khoảng 53% bệnh nhân nhiễm COVID-19 có thay đổi (mất hoặc giảm) mùi vị. Một báo cáo bước đầu về thay đổi khứu giác và vị giác ở người nhiễm COVID-19 tại BV ĐHYD chiếm khoảng 70%. Triệu chứng giảm hoặc mất mùi vị có thể xuất hiện sớm và thường là triệu chứng ban đầu của COVID-19.
Triệu chứng mất mùi, vị chỉ là tạm thời
Về mặt nguyên nhân, các nghiên cứu cho thấy virus SARS-CoV-2 liên kết với một protein gọi là ACE2 được tìm thấy trên tế bào chủ thể. ACE2 tập trung ở các tế bào trong mũi và miệng. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy ACE2 trên các tế bào nâng đỡ bao quanh tế bào thần kinh khứu giác ở mũi và các tế bào vị giác ở lưỡi. Sự tổn thương của các tế bào này dẫn đến phản ứng viêm và tổn thương thần kinh dẫn đến rối loạn mùi vị.
Mất mùi vị có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, đặc biệt một số công việc của người bệnh như ngửi nước hoa, thử rượu, đầu bếp... Tình trạng này kéo dài có thể dẫn tới các vấn đề về dinh dưỡng, trầm cảm, lo âu…
Dù chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu về thay đổi mùi vị ở bệnh nhân COVID-19, nhưng các bài tập khứu giác (tập ngửi), sử dụng thuốc corticoid, thuốc tái tạo thần kinh… được chứng minh có hiệu quả và đang tiếp tục được giới chuyên môn y khoa nghiên cứu, bàn luận.
ThS-BS Trần Thanh Tài cho biết, triệu chứng mất mùi vị do COVID-19 thường là tạm thời, khứu giác và vị giác sẽ tự cải thiện trong vòng 4 tuần, người bệnh không nên quá lo lắng. Nếu tình trạng mất mùi vị kéo dài, người bệnh nên khám tại các phòng khám chuyên khoa tai mũi họng, hậu COVID-19 để được tư vấn chẩn đoán xác định và điều trị phù hợp.
Trường hợp bị mất mùi vị đột ngột nhưng chưa được chẩn đoán xác định mắc COVID-19, người bệnh nên tự cách ly, thực hiện xét nghiệm nhanh và thông báo cho y tế địa phương để được hướng dẫn kịp thời.
Thay đổi khứu giác – vị giác ở bệnh nhân COVID-19 là một trong những phiên đào tạo thuộc chuyên đề Những thông tin về COVID-19 trong thực hành lâm sàng tai mũi họng và phẫu thuật đầu cổ, được cập nhật trong khuôn khổ tuần lễ Khoa học và Đào tạo thường niên trực tuyến BV ĐHYD năm 2021 .