Những điều cần biết về biến chủng NB.1.8.1 đang có tại TP.HCM

Gần đây nhiều quốc gia đã ghi nhận sự gia tăng trở lại của các ca mắc COVID-19, chủ yếu liên quan đến các biến chủng mới của vi rút. Trong số đó, NB.1.8.1 mới nổi lên như mối lo ngại. Biến chủng này, được phát hiện vào đầu năm 2025, hiện đã xuất hiện tại 22 quốc gia, trong đó có Úc, Canada, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ.

Mới đây, Sở Y tế TP.HCM công bố kết quả giải trình tự gien của một số bệnh nhân có chẩn đoán lâm sàng COVID-19 nhập viện trong tuần thứ 3 của tháng 5, ghi nhận có 83% mẫu là biến chủng NB.1.8.1.

Biến chủng NB.1.8.1 là biến thể phụ của biến chủng XDV.1, được hình thành từ sự tái tổ hợp giữa JN.1 và XDE. Theo thông tin từ cơ sở dữ liệu gien, bộ gien đầu tiên của NB.1.8.1 được công bố lần đầu vào đầu năm 2025.

Đặc tính của NB.1.8.1

NB.1.8.1 là hậu duệ của XDV.1.5.1, thuộc nhóm JN.1, nhóm đang chiếm đa số ca nhiễm toàn cầu. Biến chủng này mang nhiều đột biến đáng lo ngại như T478I, A435S và V445H, được cho là đã góp phần tăng khả năng bám dính của vi rút vào tế bào người, từ đó lây truyền nhanh hơn.

WHO đánh giá NB.1.8.1 có lợi thế tăng trưởng cao hơn rõ rệt so với các biến chủng như XEC, đặc biệt trong bối cảnh nhiều quốc gia châu Á đã ghi nhận tình trạng nhập viện tăng. Tốc độ lan nhanh của NB.1.8.1 khiến giới khoa học cảnh báo về một chu kỳ bùng phát dịch mới, nhất là vào mùa hè và mùa đông, các thời điểm thường ghi nhận đỉnh dịch.

Các triệu chứng của NB.1.8.1

Triệu chứng phổ biến của biến chủng này là sốt nhẹ, đau họng, ho, mệt mỏi; nghẹt mũi, đau cơ. Ngoài ra, người nhiễm biến chủng này sẽ có triệu chứng bổ sung như sốt kéo dài, chán ăn; rối loạn tiêu hóa, đau đầu.

Tính chất triệu chứng kéo dài, nhẹ, dễ gây nhầm lẫn với cảm cúm thông thường, khiến người bệnh dễ chủ quan, góp phần lây lan âm thầm trong cộng đồng.

Người đã tiêm vắc xin COVID-19 có an toàn trước biến chủng NB.1.8.1?

Xét về khả năng né tránh miễn dịch, NB.1.8.1 làm giảm hiệu quả trung hòa kháng thể khoảng 1,5 - 1,6 lần, tương đương với biến chủng LP.8.1.1, tức là không vượt trội hơn JN.1. Các loại vắc xin năm 2024 - 2025 (Pfizer, Moderna) hướng đến JN.1 vẫn tạo miễn dịch chéo hiệu quả. Do đó, WHO vẫn khuyến cáo tiếp tục tiêm nhắc lại. Như vậy, dù biến chủng mới chưa đủ nguy hiểm để làm mất hiệu lực của vắc xin, nhưng có thể khiến miễn dịch suy giảm nhẹ.

Đan Thùy