Nông dân và nhà máy phải liên kết để ngành mía đường phát triển bền vững

Theo các ý kiến phát biểu tại tọa đàm, ngành mía đường Việt Nam hiện đang phải đối mặt với hàng loạt khó khăn, thách thức: Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA) chính thức có hiệu lực, thuế suất nhập khẩu mặt hàng đường vào Việt Nam giảm bình quân từ 85% xuống 5% tạo sức ép cạnh tranh vô cùng lớn đối với sản xuất mía đường. Thêm vào đó, tình trạng mía đường nhập lậu với giá bán thấp đã khiến đường sản xuất trong nước gặp khó trong khâu tiêu thụ. Khó khăn này đã khiến niên vụ 2019-2020, diện tích trồng mía tiếp tục bị giảm 15-20%.

Dự báo, niên vụ 2020-2021 tiếp tục sẽ thiếu hụt nguồn cung mía nguyên liệu cho các nhà máy. Chỉ còn 29/40 nhà máy đường còn hoạt động, sản lượng đường sụt giảm xuống dưới 1 triệu tấn so với trước đây. Khó khăn thứ ba theo ông Nguyễn Văn Lộc, Tổng Thư ký Hiệp hội Mía đường Việt Nam: Kết quả điều tra của Bộ Công Thương sau hơn 5 tháng điều tra cho thấy đường Thái Lan được bán phá giá tới 48,88% (đường tinh luyện).

Toàn cảnh buổi tọa đàm chiều 23-3.

Do đó, ngày 9-2-2021, Bộ Công Thương ban hành Quyết định số 477/QĐ-BCT về việc áp dụng biện pháp chống bán phá giá (CBPG) và chống trợ cấp (CTC) tạm thời đối với sản phẩm đường mía có xuất xứ từ Thái Lan. Mức thuế CBPG, CTC tạm thời với các sản phẩm đường mía nhập khẩu từ Thái Lan là 48,88%, đối với đường thô có xuất xứ Thái Lan ở mức 33,88%. Quyết định này đã mang lại cơ hội cạnh tranh công bằng cho đường của Việt Nam ở thị trường nội địa.

Vì vậy, các đại biểu tham dự buổi tọa đàm đều thống nhất ý kiến cho rằng, để ngành mía đường Việt Nam phát triển, cạnh tranh được với sản phẩm đường ngoại nhập trong thời gian tới thì không thể thiếu sự liên kết, chia sẻ lợi ích giữa nông dân và nhà máy. Cùng với đó là việc đẩy mạnh ứng dụng khoa học - công nghệ, nghiên cứu giống mía mới năng suất chất lượng, chữ đường cao (CCS), ứng dụng cơ giới hóa vào sản xuất. Đồng thời, các nhà máy cần tập trung chế biến sâu các sản phẩm từ đường, chế biến, sử dụng phế phụ phẩm từ sản xuất đường để gia tăng giá trị kinh tế của cây mía....

Tin, ảnh: NGUYỄN KIỂM