Nữ cựu chiến binh Bahnar miệt mài giữ lửa nghề dệt truyền thống

Hướng tới các hoạt động kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ, Công an xã Ia Pa, tỉnh Gia Lai đã tổ chức các chuyến thăm hỏi, động viên và bày tỏ lòng tri ân sâu sắc đến các thế hệ người có công trên địa bàn xã.

Tại gian nhà gỗ của nữ cựu chiến binh Đinh Kruinh, các thành viên trong đoàn không khỏi xúc động, bất ngờ và nể phục với hình ảnh nữ cựu chiến binh dù đã hơn 90 tuổi nhưng vẫn minh mẫn, khỏe mạnh và miệt mài bên khung dệt truyền thống của người Bahnar. Mỗi tấm vải được bà dệt hoàn thành là một lát cắt văn hóa, một phần ký ức của cả cộng đồng được gìn giữ, lưu truyền.

Bà Đinh Kruinh kể chuyện văn hóa Bahnar qua khung dệt và nghề dệt truyền thống.

Bà Đinh Kruinh từng tham gia lực lượng thanh niên xung phong giai đoạn 1962-1975 tại chiến trường Pờ Tó. Thời kỳ kháng chiến, bà đã nhiều lần dẫn đường, tiếp tế lương thực, vũ khí đạn dược cho bộ đội ta ở vùng núi rừng hiểm trở, thường xuyên đối mặt với nguy hiểm của rừng già và quân địch. Những năm tháng gian khổ ấy đã hun đúc nơi bà ý chí kiên cường, nỗ lực vượt khó và lòng yêu nước sâu sắc.

Chiến tranh qua đi, bà trở về đời thường, tiếp tục cống hiến bằng chính sức lao động của mình. Niềm khắc khoải khôn nguôi về việc bảo vệ, giữ gìn các nét văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc mình, trong đó có nghề dệt truyền thống của người Bahnar nên dù hoàn cảnh gia đình còn nhiều khó khăn, bà Đinh Kruinh luôn giữ tinh thần lạc quan, sống cần mẫn và đầy trách nhiệm với văn hóa truyền thống.

Ở độ tuổi xưa nay hiếm, đôi mắt đã không còn tinh anh, đôi tay không còn được thoăn thoắt như trước nhưng bà không chọn nghỉ ngơi mà tiếp tục hăng say lao động, miệt mài gắn bó với nghề dệt thổ cẩm của người Bahnar.

Hiện tại mỗi tháng, bà Đinh Kruinh chỉ kịp hoàn thành 1-2 tấm vải dệt để gia đình, con cháu sử dụng mặc hàng ngày hoặc bán ra thị trường nhưng giá trị về kinh tế không cao. Tuy nhiên, từng đường dệt, sắc sợi từ khung dệt của nữ cựu chiến binh này đã trở nên thân thuộc với bà con trong làng, trong xã. Mỗi khi có khách đến thăm nhà, hỏi về nghề dệt thì bà đều say sưa kể về cách phối chọn màu sắc, hoa văn cho đến cách dệt, bày biện họa tiết…

Nhiều thế hệ trẻ cảm thấy tò mò mà tìm đến học hỏi và đều được bà truyền dạy nghề dệt truyền thống rất nhiệt tình, tỉ mỉ. Từ đó, góp phần lưu truyền, gìn giữ nét đẹp trong văn hóa truyền thống của người Bahnar, từng bước làm sống dậy nghề dệt truyền thống tưởng chừng có thời kì rơi vào quên lãng.

Bà Kruinh tâm sự, dệt thổ cẩm không chỉ để mặc hay để bán mà còn là kể lại câu chuyện của dân tộc mình. Hoa văn, màu sắc hiện lên trên khung dệt là những biểu tượng thiêng liêng, là tiếng nói của tổ tiên để lại nên không thể để mất đi được.

“Trước đây, tôi phải vào rừng kiếm rễ cây pha màu, vỏ cây làm sợi dệt nhưng giờ nguyên liệu dệt có bán sẵn nên cũng tiện hơn. Khi nào còn sức khỏe, đôi mắt còn nhìn thấy, đôi tay còn đan lát được thì tôi vẫn sẽ còn dệt vải. Ai có nhu cầu học tôi cũng sẽ chỉ dạy tận tình”, bà Kruinh nói.

Thiếu tá Đỗ Hòa Bình, Phó Trưởng Công an xã Ia Pa cho biết, bà Đinh Kruinh là tấm gương tiêu biểu của người phụ nữ dân tộc thiểu số, vừa dũng cảm trong kháng chiến, vừa mẫu mực trong đời sống thường ngày. Dù hoàn cảnh còn nhiều khó khăn, bà vẫn vươn lên bằng tinh thần tự lực, tự cường, tiếp tục đóng góp cho cộng đồng.

“Ở địa phương, những trường hợp còn giữ nghề dệt truyền thống như bà Đinh Kruinh là rất ít nên chúng tôi thật sự cảm phục và trân trọng tinh thần lao động, ý chí kiên cường và tình yêu văn hóa dân tộc của bà. Bà Đinh Kruinh là biểu tượng văn hóa sống để giữ gìn và truyền lửa văn hóa Bahnar cho thế hệ mai sau”, Thiếu tá Bình chia sẻ.

Chí Hào