Nvidia phá kỷ lục công ty vốn hóa lớn nhất thế giới

Kỷ nguyên AI đã giúp Nvidia tăng trưởng thần tốc

Cổ phiếu của hãng thiết kế chip hàng đầu này đã tăng tới 2,4%, lên mức 164 USD, được hưởng lợi từ làn sóng bùng nổ nhu cầu về công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) đang diễn ra mạnh mẽ.

Chỉ có 3 công ty trên mốc 3.000 tỉ USD

Nvidia lần đầu tiên chạm mốc 1 nghìn tỉ USD vốn hóa vào tháng 6.2023 và đã tiếp tục tăng trưởng không ngừng, với giá trị thị trường tăng gấp hơn ba lần chỉ trong vòng khoảng một năm — nhanh hơn cả Apple và Microsoft, hai công ty còn lại có vốn hóa trên 3 nghìn tỉ USD.

Microsoft hiện là công ty lớn thứ hai của Mỹ, với vốn hóa thị trường đạt 3,75 nghìn tỉ USD. Cổ phiếu của Microsoft mới đây tăng 1,3% lên mức 503 USD.

Trong khi đó, cổ phiếu Nvidia đã hồi phục khoảng 74% kể từ mức đáy hồi tháng 4, thời điểm thị trường toàn cầu bị chao đảo bởi đòn thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Tuy nhiên, tâm lý lạc quan về khả năng các đối tác thương mại đạt thỏa thuận với Mỹ đã giúp thị trường cổ phiếu tăng điểm gần đây, với chỉ số S&P 500 chạm mức cao nhất mọi thời đại.

Hiện tại, Nvidia chiếm tỉ trọng 7,3% trong chỉ số S&P 500 — lớn nhất trong rổ chỉ số này. Hai ông lớn công nghệ khác là Apple và Microsoft chiếm khoảng 7% và 6% tương ứng.

Từ 1.000 tỉ USD năm 2023, Nvidia chỉ mất 1 năm để tăng gấp 3 và thêm 1 năm để chạm mốc 4.000 tỉ USD. Câu hỏi tự nhiên đặt ra là kỷ nguyên AI có giúp họ chinh phục mốc 10.000 tỉ không. Để hướng tới con số vĩ đại đó, Nvidia cần giải được các bài toán khó.

Cạnh tranh ngày càng gay gắt trong thị trường chip AI

Đối thủ truyền thống mạnh lên: Các đối thủ lâu năm như AMD và Intel đang đầu tư mạnh mẽ vào chip AI. AMD với dòng chip Instinct MI đã bắt đầu giành được thị phần, trong khi Intel cũng đang nỗ lực với các sản phẩm như Gaudi. Mặc dù Nvidia hiện đang chiếm ưu thế lớn (khoảng 80% thị trường chip AI), nhưng điều này không đảm bảo vị trí đó vĩnh viễn.

Các "ông lớn" công nghệ tự phát triển chip: Nhiều khách hàng lớn của Nvidia, đặc biệt là các công ty điện toán đám mây (hyperscalers) như Google (với TPU), Amazon (với Trainium/Inferentia), và Microsoft, đang tự thiết kế chip AI của riêng mình để giảm sự phụ thuộc vào Nvidia và tối ưu hóa chi phí. Mặc dù các chip này có thể không cạnh tranh trực tiếp ở mọi phân khúc, nhưng chúng sẽ giảm nhu cầu mua chip của Nvidia từ các khách hàng lớn này.

Các startup chip AI mới nổi: Nhiều startup nhỏ hơn đang đổi mới với các kiến trúc chip chuyên biệt cho AI (như Groq tập trung vào suy luận LLM nhanh chóng) có thể tạo ra những đột phá bất ngờ, đe dọa vị thế của Nvidia trong tương lai.

Rủi ro địa chính trị và chuỗi cung ứng

Căng thẳng Mỹ-Trung: Các lệnh cấm xuất khẩu công nghệ của Mỹ nhằm hạn chế Trung Quốc tiếp cận chip AI tiên tiến đã và đang tác động trực tiếp đến Nvidia. Việc mất đi hoặc bị hạn chế đáng kể một thị trường khổng lồ như Trung Quốc có thể ảnh hưởng lớn đến doanh thu và tăng trưởng của họ. Mối quan hệ địa chính trị căng thẳng có thể dẫn đến các quy định mới bất ngờ, gây gián đoạn chuỗi cung ứng hoặc hạn chế thị trường.

Phụ thuộc vào sản xuất: Nvidia tự thiết kế chip nhưng phụ thuộc lớn vào các nhà sản xuất bán dẫn bên thứ ba, đặc biệt là TSMC (Đài Loan), công ty dẫn đầu thế giới về công nghệ sản xuất chip tiên tiến. Bất ổn chính trị hoặc thiên tai tại các khu vực sản xuất chip trọng điểm có thể gây ra gián đoạn chuỗi cung ứng nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sản xuất và giao hàng của Nvidia.

"Chủ quyền chip" của các quốc gia: Nhiều quốc gia và khu vực (như Mỹ, châu Âu, Nhật Bản) đang đẩy mạnh các chính sách nhằm tự chủ hơn trong sản xuất chip (onshoring, friend-shoring) để giảm thiểu rủi ro chuỗi cung ứng và đảm bảo an ninh quốc gia. Điều này có thể dẫn đến sự phân mảnh của chuỗi cung ứng toàn cầu và tăng chi phí sản xuất.

Vấn đề định giá và kỳ vọng thị trường

Định giá hiện tại rất cao: Với mức vốn hóa 4.000 tỉ USD, Nvidia đã được định giá ở mức rất cao, phản ánh kỳ vọng lớn của thị trường vào tăng trưởng AI trong tương lai. Để đạt 10.000 tỉ USD, Nvidia sẽ cần duy trì mức tăng trưởng doanh thu khổng lồ trong nhiều năm tới, điều này không phải lúc nào cũng bền vững.

Biến động thị trường và chu kỳ công nghệ: Ngành công nghệ, đặc biệt là ngành chip, thường trải qua các chu kỳ bùng nổ và suy thoái. Mặc dù AI đang là xu hướng nóng, nhưng không loại trừ khả năng thị trường sẽ có những giai đoạn điều chỉnh hoặc xuất hiện công nghệ mới thay thế.

Sự bão hòa tiềm năng: Mặc dù AI vẫn đang ở giai đoạn đầu, nhưng nếu thị trường chip AI đạt đến một điểm bão hòa nào đó, tốc độ tăng trưởng của Nvidia có thể chậm lại.

Thách thức về đổi mới và duy trì vị thế dẫn đầu

Duy trì lợi thế công nghệ: Nvidia nổi bật nhờ công nghệ GPU và hệ sinh thái phần mềm CUDA độc quyền, giúp các nhà phát triển dễ dàng xây dựng và huấn luyện mô hình AI. Tuy nhiên, các đối thủ đang nỗ lực phát triển các hệ sinh thái mở thay thế (như ROCm của AMD hay OneAPI của Intel). Nvidia phải không ngừng đổi mới để duy trì khoảng cách công nghệ.

Chuyển đổi từ phần cứng sang giải pháp tổng thể: Để tiếp tục tăng trưởng, Nvidia đang mở rộng sang cung cấp giải pháp AI tổng thể, bao gồm phần mềm, nền tảng điện toán đám mây và dịch vụ. Việc chuyển đổi này đòi hỏi những năng lực khác biệt so với việc chỉ bán chip và sẽ đối mặt với sự cạnh tranh từ các công ty phần mềm và dịch vụ đám mây lâu đời.

Thách thức về quản lý và lãnh đạo: Với quy mô và tầm vóc ngày càng lớn, việc quản lý một tập đoàn công nghệ khổng lồ, duy trì văn hóa đổi mới và tìm kiếm người kế nhiệm tiềm năng cho CEO Jensen Huang (người được coi là linh hồn của Nvidia) cũng là những thách thức không nhỏ.

Anh Tú