'Ở thành phố này, càng lạnh, càng khổ… người ta càng thương nhau'

Hơn 19 giờ, một số lao động tự do như ve chai, xích lô, hàng rong… ngồi nghỉ tạm ở công viên nhỏ trên đường Hồng Bàng, quận 5, TP.HCM. Vừa trò chuyện, họ vừa đưa mắt nhìn ra phía đường như đang chờ đợi ai đó.

Cứ có tiền là đi kiếm người nghèo tặng bữa tối

Chiếc xe máy chở bánh bao, xôi mặn, nước suối… vừa tới, vài người đang ngồi ở công viên, vỉa hè vội chạy ra. Người phụ nữ điều khiển xe máy vội vàng nói: “Mọi người đến nhận xôi mặn nè. Chúc mọi người ngon miệng nha”. Thế là từng người xếp hàng để nhận bữa tối miễn phí.

Người phụ nữ tốt bụng, tặng bữa tối cho người lang thang, lao động tự do là chị Nguyễn Thị Tố Trinh, ngụ quận 8. Chị Trinh nói hơn nửa năm qua, chị thường đi phát tặng xôi mặn, bánh bao… vào buổi tối.

“Hôm nào có tiền, tôi mua đồ ăn tối rồi chạy loanh quanh TP phát cho bà con. Nguồn tiền mua đồ ăn tặng bà con đều từ tiền riêng của tôi và bạn bè, người thân góp lại. Ngày nào có tiền, tôi mua bánh bao, xôi mặn, cơm hộp… đi phát cho mọi người. Hôm không có tiền, phải ở nhà, tôi thấy buồn và không an tâm. Tôi cứ lo bà con không có bữa tối lót dạ” - chị Trinh chia sẻ.

Chị Trinh tâm sự những ngày qua, TP bắt đầu trở lạnh nên chị cố gắng dành dụm để lo bữa tối cho người vô gia cư, lao động tự do. Trời lạnh, bà con có gói xôi, cái bánh… bỏ bụng cũng thấy ấm lòng.

Thay vì đi chơi, chị Trinh thường dành trọn buổi tối để dạo quanh các công viên, gầm cầu ở các quận 3, 5, 6, 8… tìm người khó khăn để tặng bữa tối. Chị cứ miệt mài, rong ruổi hết tuyến đường này sang con phố khác, bất kể đêm lạnh có mưa lất phất. Đi mãi, chị cũng rành rẽ từng địa điểm, con đường có nhiều người lang thang, lao động tự do.

Rời công viên nhỏ, chị Trinh điều khiển xe máy đi tiếp và hướng về đường Nguyễn Trãi, quận 5. Đến trạm xe buýt gần cầu bộ hành BV Nguyễn Tri Phương (quận 5), chị Trinh dừng lại, nhóm người vô gia cư ở đây xôn xao, vội vã xếp hàng nhận bữa tối.

Bà Bùi Thị Nghĩa nhận được bữa tối miễn phí trong khi ngồi chờ người đến thuê gì làm nấy. Ảnh: KHÁNH CHI

“Đeo khẩu trang vào, đứng cách xa ra, coi chừng bệnh đó bà con…” - vừa phát xôi, chị Trinh vừa nhắc nhở bà con.

Đang nằm nghỉ ngơi trên chiếc xích lô cũ kỹ gần trạm xe buýt, ông Trần Hữu Hạnh (60 tuổi, ngụ quận 5) nghe mọi người rủ nhau ra nhận bữa tối. Ông chưa kịp bước xuống xe thì chị Trinh đã nhanh chân bước đến đưa ông một hộp xôi kèm chai nước suối.

Nhận hộp xôi từ chị Trinh, ông Hạnh cẩn thận đặt lên yên xe xích lô. Bất chợt, ông mỉm cười và nói: “Ở TP này có lang thang ngoài đường cũng không sợ đói, sợ khát. Cô này vài bữa ghé cho một lần. Những ngày không có cô ấy thì người khác ghé cho. Tối nào chúng tôi cũng có hộp xôi, cái bánh lót dạ ấm bụng”.

Buổi tối, ông Hạnh không về nhà mà chọn ngủ luôn trên xe xích lô để chờ khách. Ngôi nhà nhỏ ngột ngạt của ông có quá nhiều người. Từ lúc ra ngủ ngoài đường, ông đã dần quen với những bữa ăn từ thiện. Chưa bao giờ người tặng bữa ăn khiến ông cũng như những người nghèo khác cảm thấy tủi thân.

Ông Hạnh nói mùa lạnh, ai khó, ai khổ đều phơi bày trần trụi nhưng ở TP này, càng lạnh, càng khổ… người ta càng thương nhau.

Người nghèo lo cho người đói

Buổi tối trên đường Võ Thị Sáu (quận 3, TP.HCM), bà Bùi Thị Nghĩa (80 tuổi) vẫn chờ đợi có người dừng chân tặng thêm vài chiếc bánh, hộp sữa. Hôm nay, bà đã ăn xong bữa tối và được người qua đường gửi hơn 100.000 đồng để duy trì cuộc sống. Số bánh, sữa còn lại trong nón, bà để dành tặng lại cho những người vô gia cư trên đường.

Bốn người con của bà Nghĩa đều đã qua đời. Bà ngồi ở vỉa hè đường Võ Thị Sáu đã hơn 10 năm, ai thuê gì làm đó: Khi thì lượm ve chai, chở đồ, khi thì đi rửa chén bát, lau nhà thuê tại các quán ăn. Bà chỉ vào chiếc xe đạp cũ và kể đó là người bạn đã gắn bó, giúp bà duy trì cuộc sống trong nhiều năm qua.

Cuối tuần, bà lại thấy chị Mai Thị Diệu Hiền - thành viên của nhóm Đêm Sài Gòn ghé thăm. Lần nào chị cũng gửi bà bánh, sữa, có khi là một ít tiền. Lát sau, một phụ nữ tốt bụng đi qua tặng bà Nghĩa hộp cơm.

Bà Nghĩa cười: “Bánh, sữa để tặng mấy đứa nhỏ ăn xin, còn hộp cơm thì cho người vô gia cư. Tôi vẫn còn may mắn hơn họ, có căn trọ nhỏ để ghé về. Dù đã lớn tuổi, đi về khuya, người cũng không thấy lạnh vì nhận được nhiều tình cảm ấm áp”.

Chị Mai Thị Diệu Hiền gửi tặng ông Chhum Long bánh, sữa và chiếc áo phông mới. Ảnh: KHÁNH CHI

Tạm biệt bà Nghĩa, chị Hiền lại tới hỏi thăm bà Lê Thị Kim Hồng (61 tuổi) đang ngồi bán vé số cùng cháu ngoại. Bà Hồng thường bán vé số tới hơn 22 giờ. Trước dịch, mỗi ngày bà có thể kiếm được hơn 100.000 đồng để mua sữa, tã cho cháu nhỏ hơn ba tuổi. Con gái của bà không có giấy tờ tùy thân nên không có việc làm ổn định cũng ngồi bán vé số cùng con nhỏ hơn một tuổi, cách bà Hồng không xa.

“Con rể đã mất nên một mình con gái tôi phải nuôi hai cháu nhỏ. Cũng may lấy ít vé số về đều bán hết. Hai mẹ con tôi bán chừng nào nhận tiền lời chừng đó chứ không phải bỏ vốn nên không sợ lỗ, đủ sống qua ngày” - bà Hồng kể.

21 giờ, ông Chhum Long (người gốc Campuchia, 64 tuổi) đang chuẩn bị đạp xích lô về nhà. Ông kể 10 năm trước, chiếc xích lô nuôi sống cả gia đình ông nhờ chở khách du lịch nước ngoài. Hiện tại xe đã cũ, chỉ có thể chở vật dụng xây dựng cho các thợ hồ hoặc sinh viên dọn trọ. Mỗi ngày ông kiếm được 100.000 đến 150.000 đồng.

Chị Hiền tặng ông bánh, sữa và chiếc áo phông mới. Ông cầm bánh trên tay cười: “Tối nay lại có quà cho hai đứa ở nhà rồi. Tụi nhỏ trông ba đi làm về lắm”. Suốt mấy tháng dịch, chiếc xích lô được dịp nghỉ ngơi. Còn gia đình ông Long sống nhờ số tiền tiết kiệm ít ỏi và thực phẩm hỗ trợ của khu phố.

TP mở cửa trở lại, ông lại cùng chiếc xích lô bám màu thời gian đi dọc các nẻo đường của TP, bận rộn mưu sinh.

NGỌC LÀI - KHÁNH CHI